1.. Ermenistan’ daki iç politika krizi Karabağ Savaşını müteakip giderek yükseldi. Nihayet bugün patlak verdi. Ermeni basınından seçtiğim bazı haberleri aşağıda bilginize sunuyorum;
*** Ermenistan Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkanlığı, Başbakan Nikol Paşinyan ve hükümetinin istifasını talep ediyor. Bu amaçla, özeti aşağıda verilen bir muhtira yayımlandı; ” Ermenistan Silahlı Kuvvetleri Genelkurmay Başkan Yardımcısının, milli güçler dikkate alınmadan gerçekleştirilen, kısa görüşlü ve gerekçesiz nedenlerle görevden alınmasını kararlı bir şekilde protesto ettiğini ifade ediyor ve Ermenistan Cumhuriyeti’nin yalnızca kişisel ve hırslı duygulara dayanan devlet çıkarlarına ve ülke için böylesine zor koşullarda, böyle bir karar devlet karşıtı ve sorumsuz bir adımdır.
*** Başbakan Nikol Paşinyan’ın önerisi üzerine Cumhurbaşkanı Sarkissian, Genelkurmay Başkan Yardımcısı Korgeneral Tiran Khachatryan’ ı görevden alma kararını imzaladı.
*** Ermenistan Genelkurmay Başkanlığı, Başbakandan istifa etmesini talep eden bir bildiri yayınladı. Genelkurmay Başkanı, yardımcıları ve otuzdan fazla üst düzey askeri komutan, “Başbakan ve hükümet, Ermeni halkı için bu kritik ve ölümcül durumda artık makul kararlar veremiyor” diyen bir bildiri (muhtıra da deniliyor) yayımladı. Açıklama yapan Genelkurmay Başkan Yardımcısı Tiran Khachatryan, “Mevcut yetkililerin verimsiz yönetimi ve dış politikadaki ciddi hatalar ülkeyi çöküşün eşiğine getirdi” dedi.
*** Ermenistan’ daki Vatan Kurtuluş Hareketi, 20 Şubat’taki bir miting sırasında devam eden protestoların yeni bir aşaması olan özgür ve doğru bir basın için mücadelenin duyurulması ile gösteriler bu hafta hız kazandı. Cumartesi, Pazartesi, Salı ve Çarşamba günlerinden itibaren Erivan sokaklarında on binlerce kişi Başbakan Nikol Paşinyan’ın istifasını talep etmek için toplandı. Hareketin geçici ulusal birlik hükümetine başkanlık etmesi için seçilen Vazgen Manukyan ve Müreffeh Ermenistan Partisi lideri Gagik Tsarukyan 20 Şubat gösterisinde konuşmacılar arasında yer aldı. Manukyan, “Yıldırım hızıyla isyan ederek iktidarı ele geçirmeye hazırlıklı olmalıyız” dedi. Manukyan’ ın bu ifadesi üzerine, yetkinin ele geçirilmesi ve anayasal düzenin yıkılması yönündeki kamu çağrılarını yasaklayan kanun uyarınca Başsavcılık tarafından kendisine bir ceza davası açıldı, ancak henüz herhangi bir suçlama yapılmadı.
*** Ermenistan vatandaşları, Nikol Paşinyan’ın istifası için Erivan’da sivil itaatsizlik eylemi gerçekleştiriyorlar. Vatandaşlar Erivan’da sivil itaatsizlik eylemi gerçekleştiriyorlar.
*** Ermenistan’ daki politik krizle ilgili olarak Agos Gazetesi, “Ordu bildirisinin bir gün öncesi: İskender füzeleri krizi” başlıklı haberi yayımlıyor. Haber özeti şöyle; “ Ermenistan ordusu, Başbakan Paşinyan’ın istifasını talep etti, Paşinyan bunu bir darbe girişimi olarak niteledi. Bu gelişmelerin öncesinde ise Paşinyan, Rusya ve Ermenistan Silahlı Kuvvetleri arasında ‘İskender füzeleri’ krizi yaşandı. Başbakan Paşinyan füzelerin kullanılamaz durumda olduğunu ima edince Rusya’dan tepki geldi. Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ a 24 Şubat günü bir röportaj sırasında şu soru yöneltildi; ‘Karabağ Savaşının 3’üncü veya 4’üncü gününde İskender’in neden kullanılmadığına şaşırdım’ denildi. Bu sözlerle size mi hitap ediyor?’ Bu soru üzerine, Paşinyan: Belki bana hitap ediyor olabilir, ama bence (Paşinyan, Serj Sarkisyan’ı kastediyor) birçok sorunun cevabını bilmeli ve cevabını bildiği soruları sormamalı.
*** KEY Lideri Arayik Harutyunyan, “Ermenistan’da devam eden iç siyasi gelişmelerin kesinlikle endişe verici olduğunu, bu krizin üstesinden gelinmesinde arabuluculuk yapmaya hazır olduğunu” söyleyerek, “Tüm tarafları uyanık olmaya ve sağduyu göstermeye” çağırdı.
2. Ermenistan Cumhurbaşkanı Armen Sarkisyan, Dağlık Karabağ’da konuşlu Rus barış gücünün komutanı Korgeneral Rustam Muradov ile, “Azerbaycan’da tutuklu Ermeni asker ve sivillerin iadesi, kaybolanların aranması konularını ele aldı. Azerbaycan’ ın arama ve kurtarma çalışmalarını engellemesşinin herhangi bir sebeple kabul edilebilir olmadığını vurgulayan Sarkisyan, bu son derece hassas ve hayati sorunların acil çözüm gerektirdiğini dile getirdi. Dağlık Karabağ Azerbaycan tarafından işgal edilen topraklarda 15 Şubat’tan beri Azerbaycan’ın engellemesi nedeniyle arama kurtarma yapılamıyor. Cumhurbaşkanı Sarkisyan, Ermenistan sınırlarının korunmasının ve sınır bölgelerin emniyetinin sağlanmasının önemini vurguladı.
3. Karabağ Ermeni Yönetimi (KEY) Acil Durumlar Servisi basın departmanı başkanı Hunan Tadevosyan, “15 Şubat’tan bu yana KEY’ in kontrolü dışındaki bölgelerde, Azerbaycan arama ve kurtarma operasyonlarını yasakladığı için, 2020 savaşında kayıplar ve kayıplar için hiçbir arama operasyonu gerçekleştirilemediğini” söyledi. Tadevosyan, “Azerbaycan makamları, arama kurtarma operasyonlarının yeniden başlaması için herhangi bir net tarih vermedi” dedi. Şimdiye kadar operasyonlar sırasında toplam 1.485 asker ve sivil cesedi bulunmuştu.
4. Rus hükümet yanlısı milletvekilleri ve uzmanları, Ermenistan’ın en gelişmiş Rus yapımı füzelerinin Azerbaycan ile olan son savaş sırasında işe yaramaz olduğunu ima ettiği için Başbakan Nikol Paşinyan’ı İskender füzeleri hakkında yalan söylemekle suçluyor.
5. Başbakan Nikol Paşinyan, Ermeni hükümetinin Perşembe günkü Bakanlar Kurulu toplantısında, “Silahlı kuvvetlerde nasıl reform yapılacağına dair gündem belirledik. Yayınladığım yol haritasının ifadesi şu olacak: ‘Silahlı kuvvetler reform programının onaylanması ve reformların başlatılması’ Son aylarda bu konuda yoğun tartışmalar yaşadık, bazı ön sonuçlara vardık ve aslında silahlı kuvvetlerde reformun nasıl ve hangi formatlarda yapılması gerektiğine dair bir gündem oluşturduk. Bugün, silahlı kuvvetler reform konsepti için yol haritasının zaman çerçevesinin oluşturulmasını uygulayacak olan Savunma Bakanı’ nın başkanlığında bir çalışma grubu kurma kararını imzalamayı planlıyorum. Bu süreçte bir numaralı güvenlik ortağımız olan Rusya Federasyonu ile daha da yakın işbirliği kurmayı planlıyoruz. Bu sürecin bir sonucu olarak bu işbirliğinin güvenlik alanında, askeri işbirliği alanında, askeri ve teknik işbirliği alanında daha etkili olacağına inanıyoruz” dedi.
6. Ermenistan Kamu Radyosu web sitesinde “Bozkurtlar’dan Atılım” başlıklı haber özetş şöyle; “Bozkurtlar işgal altındaki Karabağ topraklarında aktif hale geliyor. Milliyetçi Hareket Partisi ve ona bağlı aşırılık yanlısı Neo-Faşist Bozkurtlar örgütü, işgal altındaki Karabağ bölgesinde son zamanlarda aktif hale geldi. Parti, Şuşi’de bir okul açma niyetini açıkladı. Türkolog Ruben Safrastyan’a göre, Pan-Türk eğilimlerinin güçlenmesi son zamanlarda Türkiye’nin dış politikasında göze çarpıyor. Bu durum, iktidar partisi lideri Erdoğan’ın görüş ve hedeflerinden kaynaklanıyor . Türkolog Safrastyan, “Öte yandan Karabağ konusu 90’lı yılların başından itibaren Milliyetçi Hareket Partisi ve Bozkurtlar’ın ilgi odağı oldu.Şuşi’de bir milliyetçiler okulu inşa ederek, Dağlık Karabağ’ ın kalbinde varlıklarını sağlamaya çalışıyorlar” diyor.
7. Başbakan Nikol Paşinyan, Nver Mnatsakanyan ile yaptığı röportajda, ‘Tutuklular konusunda ön koşul olup olmadığı sorusuna, “ Elbette. Maalesef Azerbaycan, tutsaklar konusunu bir pazarlık konusu haline getirmeye çalışıyor. 9 Kasım açıklamasında tutsakları, rehineleri ve diğer tutukluları iade etme yükümlülüğünü açıkça belirtmesine rağmen…”
8. Newsweek tarafından yayınlanan bir görüş yazısında, Ermenistan’ ın ABD Büyükelçisi Varuzhan Nersesyan’ ın, “İnsan hakları ve demokrasinin ilerlemesinde bir lider olan ABD’yi Azerbaycan -Türk saldırısını durdurmaya çağırıyor. Büyükelçi, “Biden yönetiminin daha fazla diplomatik angajman, demokrasinin savunulması ve insan haklarına öncelik verileceği sözü vermesiyle, Karabağ’daki kırılgan duruma daha fazla dikkat çekileceğini umuyoruz” diyor.
9. Ermeni <sözde> soykırımı Müze-Enstitüsü Vakfı konferans salonunda 18 Şubat’ta “Tokei Maru ; İzmir Yangınından Ermeni ve Rumların Kurtuluşu” başlıklı bir etkinlik düzenlendiği bildiriliyor. Haber özetle şöyle; “ Etkinlik, 1922’de İzmir yangınının ve kentteki Ermeniler ve Rumların <sözde>imhasının 100. yıldönümü arifesinde Ermeni-Japon Bilim ve Kültür Birliği arasındaki işbirliğiyle düzenlenmiştir. Ermeni ve Japon halkları arasındaki dostluğa ithaf edilen etkinliğe; Japonya’nın Ermenistan Cumhuriyeti Büyükelçisi Jun Yamada, Japonya Ermenistan Büyükelçiliği İkinci Sekreteri Rika Onodera ve Asya Başkanı Mnatsakan Safaryan katıldı. Ermenistan Dışişleri Bakanlığı’nın Pasifik Bölümü ve diğer konuklar katıldılar. Japonya’da eğitim görmüş olan Ermenistan Devlet Ekonomi Üniversitesi’nde kıdemli öğretim görevlisi olan Japonolog Anna Vardanyan, İzmir limanında demirlemiş “Tokei Maru” Japon gemisinin resmiyle karşılaşmayı müteakip, araştırmasına sırasıyla Japonya ve Yunanistan’da devam etmesine neden olduğunu belirterek, Japon gemisiyle kurtarılan Ermeniler hakkında daha fazla bilgi edinmek için. Vardanyan özellikle şunu açıkladı: ‘Japon Kaptan, değerli yükünü atarak yaklaşık 825 Ermeni ve Rum’u kurtardığını kanıtlayan deliller var…” (Not ; İzmir Yangını bir süredir dünya kamuoyunun gündeminde. 10 Şubat 2021 günü Sosyal Bilimci Stratos Charalampoys’ un Academia.edu’ da İzmir Yangını ile ilgili yer alan makalesine atıf yaparak yorumlar gönderilmesini önermiştik. Yorum gönderen üyelerimize teşekkür ediyorum. Yorumlarımızı yayımlayan bu tip akademik sitelerden daha fazla yararlanmalıyız. Daha önce söylediğim gibi topsuz tüfeksiz, masrafsız bir mücadele yöntemi..,o.tan)
10. Hindistan’ın Hindistan’ın BM Daimi Temsilciliği İkinci Sekreteri Seema Pujani, Çarşamba günü Türkiye’yi, Kıbrıs’ı işgaliyle ilgili Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal ettiği konusunda protesto etti. Pujani, “BM Kararları konusu söz konusu olduğunda, Türkiye’ye ilk önce kendisi için geçerli olan BM Kararlarını uygulayarak vaaz ettiklerini uygulamasını tavsiye ederiz” dedi. Türkiye, Birleşmiş Milletler de dahil olmak üzere Hindistan’ın Cemmu ve Keşmir statüsü konusunda Pakistan’ı destekliyor, ancak aynı zamanda 1974’ten beri Kuzey Kıbrıs’ı işgal ediyor. Pujani, onların bu politikasını tamamen kabul edilemez buluyoruz” dedi.