Covid-19 ile mücadele tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de devam ediyor. Aşılamaların başlaması ile mücadelede yeni bir sayfa açıldı. Bunun da kısa zamanda ve başarılı biçimde sonuçlanmasını bekliyoruz.
Şu bir gerçek:
Koronavirüs vakalarında azalmayı sağlayabilmek için kapanma ya da kısıtlamalar sonuç veriyor. Nitekim, Türkiye’de vakaların artışında azalma olması kısıtlamalara bağlandı.
Bir de şu var:
Aşılanmalar başladı. Ancak, aşı olanların “Artık bana virüs bulaşmaz bir şey olmaz” anlayışı ile rehavete kapılmaması gerektiği de uzmanlarca uyarılıyor. Maske, mesafe ve hijyeni yine ön planda tutup, kısıtlamalara da uymamız gerektiğini unutmayalım. Pandemi henüz bitmedi. Daha uzun zaman hayatımızda olacak.
Bir önemli konu daha:
Mutasyona uğrayan virüsün bulaşma riski daha yüksek. Şimdi mutasyona uğramış virüsle de savaş başladı. Bu konuyu da artık görmez gelmemiz gerekiyor. Avrupa’da görülen ve kısa zamanda hemen her tarafa yayılan mutasyonlu virüs ne yazık ki ülkemizde de yayılmaya başladı.
Sağlık Bakanlığı verilerine göre, 8 Aralık 2020’de 33 bin 198’e yükselen günlük Covid-19 vaka sayısı, tedbirlerin etkisini göstermesiyle 1 Ocak’ta 12 bin 203’e düştü. 10 Ocak’ta 9 bin 138, 20 Ocak’ta 6 bin 435 olarak kayıtlara geçen vaka sayısı, 24 Ocak’ta 5 bin 277, 25 Ocak’ta 5 bin 642’ye indi. Daha sonra tekrar 7 binlere yükselen sayı, 26 Ocak’ta 7 bin 103, 27 Ocak’ta 7 bin 489, 28 Ocak’ta 7 bin 279 ve dün 6 bin 912 olarak kaydedildi.
Sağlık Bakanlığı Toplum Bilimleri Kurulu Üyesi Prof. Dr. Mustafa Necmi İlhan, 17 Kasım ve 1 Aralık’ta uygulamaya konulan hafta içi ve hafta sonuna yönelik sokağa çıkma kısıtlamalarının, lokanta ve restoran gibi iş yerlerinin gel-al ve paket servis şeklinde faaliyetini sürdürmesinin Covid-19 vaka ve hasta sayılarında ciddi düşüşler sağladığını belirtti.
Bütün bu gelişmeler şunu gösteriyor:
Kapanma ve kısıtlamalar sonuç veriyor.
Son günlerdeki vaka artışlarının benzerinin yılbaşındaki sokağa çıkma kısıtlamasının ardından da yaşandığını hatırlatan İlhan, “Vatandaşların bir araya geldiği zamanın akabinde, hafta sonunun peşi sıra, örneğin salı, çarşamba günleri vaka sayısında artış oluyor. Yılbaşının peşi sıra da bunu gördük, son bir haftadır da bunu gözlemekteyiz” dedi.
İlhan, öğrencilerin sömestir tatiline girmesiyle vatandaşların daha fazla bir arada bulunmaya başladığını, bunun da vaka sayılarını yükselttiğini dile getirerek, “Son dönemde evlerde ya da tatil beldelerinde bulaş daha fazla oluyor. Filyasyon sonuçlarına baktığımızda, bir arada, kalabalıkta bulunulan yerlerde bulaşın çok olduğunu gözlemliyoruz” bilgisini paylaştı.
Hafta sonu uygulanan sokağa çıkma kısıtlaması öncesinde bazı vatandaşların yakınlarına ziyarete gittiğini söyleyen İlhan’ın uyarıları şu şekilde:
“Örneğin cuma akşamı aileler veya arkadaşlar bir araya geliyor, pazartesi sabaha kadar bir arada bulunuyor. Yani kapalı mekanlarda, daha dar alanlarda daha fazla sayıda kişinin bulunmasıyla koronavirüsün içerideki yoğunluğu artıyor. Yoğunluk arttıkça da bulaş artıyor, bulaş arttıkça da hemen salı, çarşamba günü bu rakamlara yansıyor. O yüzden vatandaşların seyahat etmemesi, olabildiğince, zorunluluk dışında evlerinde kalması ve kendi çekirdek aileleriyle zaman geçirmesi, hafta sonu kısıtlamalarına uyması en doğru yaklaşım olacak. Bazı illerde mutasyonlu Covid-19’un görüldüğünü duyuyoruz. Bumutasyonlu virüsün bulaşıcılığının yüksek olduğunu da biliyoruz. Öldürücülüğünün yüksekliğiyle ilgili farklı açıklamalar var. Ülkemizde henüz mutasyonlu virüsün öldürücülüğünün yüksek olup olmadığıyla ilgili bir kanıt yok. Ancak İngiltere’deki Bilim Kurulu üyeleri, İngiltere’deki Sağlık Bakanlığı yetkilileri, bu virüsün öldürücülüğünün de daha fazla olabileceğiyle ilgili bir açıklama yaptı. O yüzden şu an mutasyonlu virüsü takip edip bulaşıcılığı fazla ama öldürücülüğü de fazla mı diye izlememiz gerekiyor. Vatandaşların, mevcut tedbirlere titizlikle uyduğunda mutasyonlu virüsten de korunacağını biliyoruz. Covid-19’un mutasyona uğramış hali de bulaşma yöntemi olarak aynı yolu kullanıyor. Yine havada asılı partiküller aracılığıyla bulaşıyor. Dolayısıyla önlemler de aynı. Fiziksel mesafeye, maske ve hijyene, kapalı ortamda bir araya gelmemeye dikkat ettiğimiz takdirde mutasyonlu virüsten de korunmak mümkün olacaktır. Covid-19 aşısının birinci dozunun uygulanmasının ardından hemen koruma sağlanamıyor. Aşının en iyi antikor oluşturduğu süre, 2 aya yakın bir süre. O da ikinci dozun yapılmasından sonra. Bugün aşının ilk dozunu, 4 hafta sonra da ikinci dozunu olduysak, ondan 3 hafta sonra en yüksek antikor seviyesi oluşmaya başlıyor. Bir başka ifadeyle, birinci aşıdan 7-8 hafta sonra en yüksek antikor düzeyi oluşmaya başlıyor.”
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz