1 Ocak 2021’de, 2021 Mali Yılı için Ulusal Savunma Yetkisi Yasası (“NDAA 2021”), ABD Kongresi’nin Başkan’ın tasarıyı vetosunu geçersiz kılma kararı almasının ardından yasalaştı. Savunma bütçesi mevzuatı, ulusal savunma harcamaları için 740,5 milyar ABD Doları yetki veriyor ve askeri tazminat, ekipman tedariki, operasyonlar ve eğitimle ilgili politikaları belirliyor. Ayrıca, son yıllardaki çoğu Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasasına benzer şekilde, NDAA 2021, yaptırımlara ve ihracat kontrollerine ilişkin hükümler içermektedir.
Türkiye’ye Yaptırımlar
NDAA 2021’in 1241.Bölümü, Başkan’ın 31 Ocak 2021 tarihine kadar, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi (“Sistem”) almasına dahil olan herkese CAATSA 235. maddede belirtilen yaptırımlardan en az beşinin uygulanmasını öngörüyor.
2017 yılında Türkiye, Rusya ile Sistemi satın almak için bir anlaşma imzaladı ve bu Türkiye ile Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü’nün (“NATO”) diğer üyeleri arasında gerilime neden oldu. ABD’li milletvekilleri, başkana Türkiye’ye yaptırım uygulaması için baskı yaptılar. Kongre nihayet devreye girdi ve Bölüm 1241’de Türkiye’nin Sistemi devralmasının CAATSA §231 uyarınca yaptırımları tetikleyecek “önemli bir işlem” oluşturduğuna karar verdi. CAATSA §231, Rusya hükümetinin savunma veya istihbarat birimleri ile bilerek “önemli bir işlem” gerçekleştiren kişilere karşı yaptırımlar uygulamak için Başkan’a yetki verir ve bunu şart koşar.
Aslında, 14 Aralık 2020’de NDAA 2021’in yürürlüğe girmesinden önce, Trump Yönetimi, Sistemin satın alınmasındaki rolü nedeniyle Türkiye’nin Savunma Sanayii Başkanlığı’na CAATSA §231 uyarınca yaptırım uyguladığını duyurmuştu.
NDAA 2021’in 1241 Bölümü, yaptırım uygulama yetkililerinin ve gerekliliklerinin, malların ithalatına yönelik yaptırımları içermediğini açıklığa kavuşturuyor. Bölüm 1241, başkanın Kongre’ye Türkiye’nin artık Sisteme sahip olmadığına, Rusya vatandaşları veya Rusya hükümeti adına hareket eden kişiler tarafından Türkiye’de hiçbir Sistem çalıştırılmadığına / sürdürülmediğine dair bir sertifika sunması halinde, Başkanın yaptırımları feshetmesine izin vermektedir.
Kuzey Akım 2 ve TürkAkım Boru Hattı Projelerine Yaptırımlar
NDAA 2021’in 1242. Bölümü, Kuzey Akım 2 ve TürkAkım boru hattı projelerine karşı mevcut yaptırımları 2019 Avrupa Enerji Güvenliği Koruma Yasası kapsamında genişletiyor.
Bölüm 1242:
Hedeflenen gemilerin kapsamını, iki projenin inşası için “boru döşeme faaliyetleri” yürüten gemileri de içerecek şekilde genişletir. “Boru döşeme faaliyetleri”, “saha hazırlığı, hendek açma, ölçme, kaya yerleştirme, geri doldurma, tel çekme, bükme, kaynak yapma, kaplama ve borunun alçaltılması dahil olmak üzere boru döşemeyi kolaylaştıran faaliyetler” anlamına gelir.
Yabancı kişiler tarafından hedeflenen faaliyetlerin kapsamını şunları da içerecek şekilde genişletir:
satış, kiralama veya hedeflenen gemilerin sağlanması,
iki projenin tamamlanması için gerekli olan hedefli gemilere sigorta hizmetleri veya sigorta / reasürans sağlanması;
Hedeflenen gemiler için teknoloji yükseltmeleri veya kaynak ekipmanlarının kurulumu için temel hizmetler veya tesisler sağlamak ve
iki projenin tamamlanması veya işletilmesi için gerekli olan test, muayene veya sertifikasyon hizmetlerinin sağlanması.
NDAA 2021’in Kuzey Akım 2 ve TürkAkım boru hattı projelerine yönelik yaptırımları genişletmesi, iki projenin ilerlemesini engellemeye çalışan ABD tarafından alınan bir başka önlemdir. Temmuz 2020’de, ABD Dışişleri Bakanlığı, CAATSA §232’nin uygulanmasına ilişkin kılavuzunu iki projeyle ilgili belirli yatırımları ve diğer faaliyetleri hedeflemek için güncelledi.
Çin’e İlişkin Önlemler
Çin Askeri Şirketleri Hakkında Raporlama
Bölüm 1260H’deki “Çin askeri şirketleri” tanımı, genişletilerek Çin Komünist Partisi Merkez Askeri Komisyonu’na bağlı herhangi bir örgüt, savunma sanayine askeri-sivil katkıda bulunan, Çin hükümetinden veya Çin Komünist partisinden yardım, politika rehberliği alan kuruluşlar da Çin askeri şirketi olarak tanımlandı.
Bölüm 1260H uyarınca tanımlanan “Çin askeri şirketleri” ile anlaşmaya gidilip gidilmeyeceği hangi kısıtlamaların getirileceği henüz görüşülmedi.
Hong Kong için belli kalemlerde ihracat kontrolleri getirildi ve akademik ilişkilerde “uygunsuz teknoloji transferi veya fikri mülkiyet hırsızlığı geçmişi olmama” veya “veri, teknoloji veya verilerin uygunsuz teknoloji aktarımı konusunda ciddi bir risk oluşturmaması” şartı getirildi.
Yazıları posta kutunda oku