Bir şirket, ülkelerden daha büyük ve daha güçlü olduğunda ne olur?
Bu soruyu soran ve Amazon’un merkezini Kıbrıs’a taşıma kararını Amazon Kıbrıs’ı alıyor öngörüsü ile değerlendiren Danimarkalı Finans Grubu Saxo Bank şu açıklamayı yapıyor.
Amazon’un Kıbrıs’ı satın alma öngörüsüne cevap bulmaya çalışacağız.
Amazon sorunlarına nihai çözüm bulmak için Avrupa merkezini Kıbrıs’a taşımaya karar verdi. Firma operasyonları için vergi düzenlemeleri dahil her türlü siyasi ilişkiye sahip olacak büyüklükte.
Avrupa Birliği Amazon’a karşı yaptırımlar uygularken Kıbrıs’ı Avrupa Birliği dışına çıkmaya zorluyor. Bu durum teknoloji firmaları arasında uluslararası bir savaş başlatacak gibi.
Covid-19 salgını, Amazon’un başına gelen en iyi şeydi, çünkü evde kalmak ve hatta evde çalışmak zorunda kalan bir dünya, çevrimiçi alışverişte hızla büyümeye neden oldu. Ayrıca bulut kapasitelerini genişletmek için harekete geçen şirketler örneğin Amazon Web Servisleri gibi servisleri satın aldılar.
Ancak 2021, Amazon’dan Facebook ve Google’dan Microsoft’a kadar diğer çevrimiçi tekel ve bilgi teknolojisi devlerinin, çok güçlü hale geldikleri ve kârlarını düşük seviyeye kaydırarak çok düşük vergi oranları ödedikleri için onları bir kademe aşağı çekmek isteyen hükümetler ile olan savaşına şahit olacak.
Elbette, bu şirketler uzun zamandır bir lobiciler ordusu istihdam ettiler, hatta bazıları duruma yarı hükümet gibi yaklaşmaya başladı. New York’ta bir Birleşmiş Milletler temsilcilik ofisi açan ve Avrupa hükümet işlerini yürütmek için bir diplomat tutan Microsoft’u ele alalım. Aynı zamanda Facebook, kullanıcı şikayetlerini ve diğer sorunları denetlemek için bir “Yüksek Mahkeme” bile kurdu. 2020’de Facebook, Microsoft ve Alphabet yöneticileri, başkanlar ve başbakanlarla birlikte Münih’teki yıllık güvenlik konferansına konuşmacı olarak davet edildi.
2021’de, özellikle AB’de resmi mahallerden gelen ısı arttıkça, Amazon harekete geçerek AB merkezini Kıbrıs’a çeviriyor. Ülke, devasa şirketi ve borcun GSYİH’ye oranını yaklaşık % 100’e düşürmesine yardımcı olacak vergi gelirini memnuniyetle karşılıyor. Ülke 2010-12 borç krizi sırasında AB’nin sert muamelesinden etkilenmişti. Yaklaşık 24 milyar dolarlık GSYİH ile Kıbrıs ekonomisi, Amazon’un ABD dışı gelirinin dörtte birinden daha azına denk geliyor.
2021 ilerledikçe Amazon danışmanları, Kıbrıs’ın vergi kodunu İrlanda’nınkini taklit edecek şekilde yeniden yazmasına “yardımcı oluyor”. İrlanda’dan daha da düşük kurumlar vergisi ve diğer yükümlülükler, ülkenin liderleri ve nüfusunu mutlu bir şekilde esir düşürüyor.
Ancak AB düzenleyicileri, neler olup bittiğini çabucak anlayıp Amazon aleyhine hareket ederek şirketi uygulamalarını değiştirmeye ve Kıbrıs’ı ve diğer AB ülkelerinin vergi kurallarını uyumlu hale getirmeye zorluyor. ABD ve diğer ülkeler de 2021’de tekellere karşı hareket edecek. Bu şirketler kibirlerinden dolayı cezalandırılıyor.
Kaynak: Forbes, Saxo Group
