ABD’li Rusya uzmanı Goble: ❝Güney Kafkasya’da dengeler Türkiye lehine gelişiyor ❞
#PaulAGoble, #Rusya konusunda uzman bir #Amerikalı analist, yazar ve köşe yazarı.
Eurasia Daily Monitorü’nde yeralan analizinde Goble, Güney Kafkasya’da yeniden şekillenen durumu yazdı. Goble,analizinde Türkiye’nin #DağlıkKarabağ sürecinde oynadığı rolün bölgesel etkiye neden olduğunu ifade etti. Goble:”Bunun bir sonucu olarak Özbekistan,Kazakistan ve Kırgızistan bölgedeki kuvvetler dengesindeki Türkiye’nin 🇹🇷 lehine olan değişimi gördü. Rehberlik için giderek Ankara’ya bakmaya başladı”
TÜRKİYE🇹🇷 BÖLGEDE GÜÇLENİYOR
#Türkiye’nin Güney Kafkasya’daki başarısı, eski Sovyet alanında ve Rusya Federasyonu’nun içinde yankılanıyor; ve şaşırtıcı olmayan bir şekilde, Moskova endişeli. #Azerbaycan 🇦🇿 şimdi açıkça Türkiye’nin müttefiki ve topraklarında Türk askeri güçleri var,#Rusya daha önce buna asla izin vermeyeceğini söylemişti. Orta Asya’daki Türklerin çoğunlukta olduğu dört ülkeden üçü – #Kazakistan, #Kırgızistan ve #Özbekistan-bölgedeki kuvvetler dengesindeki Türkiye’nin lehine olan değişimi kaydetti ve rehberlik için giderek #Ankara’ya bakmaya başladı.
RUSYA İÇİNDEKİ TÜRK TOPLUMLARI AZERBAYCAN 🇦🇿 LEHİNDE GÖSTERİLER YAPTI
#RusyaFederasyonu içindeki bazı Türk milletleri,özellikle #Volga #Tatarlar,küçük boyutlarına rağmen Moskova’daki merkezi yetkilileri rahatsız eden Azerbaycan yanlısı ve #Türk yanlısı gösteriler düzenlediler. Elbette Azerbaycan dışında, bunların hepsi ezici bir çoğunlukla uzun vadeli zorlukları temsil ediyor. Yine de, Sovyet sonrası alanda, Türkiye’nin müdahalesinin Moskova’ya daha acil bir meydan okumayla karşılaşabileceği en az bir Türk yerleşimi var. Bu, Moskova’nın son 25 yılda ayrılıkçı Transdinyester ile birlikte Kişinov’a (Moldova başkenti) baskı yapmak için kullandığı, Moldova’nın güneydoğusundaki 200.000 kişilik bir Ortodoks Hıristiyan Türk milleti olan Gagavuz’dur. Gagavuz üzerindeki Rus etkisi, Moskova’nın Rus diline karşı herhangi bir yerel Moldova hamlesine karşı çıkması ve NATO kuvvetlerini doğuya doğru daha derinlere getirebilecek bir şey olan Moldovalıların kendilerini Romanya ile birleşmeyi düşünmekten alıkoymaları için önemli bir koz sağladı. Rusya ve Türkiye geçmişte daha yakın işbirliği içindeyken Moskova, Ankara’nın Gagavuzya’da Rusya’nın hedeflerini baltalayacak hiçbir adım atmaması için çok çalıştı. Nitekim Moskova merkezli yorumcular bu noktada Rusya-Türkiye işbirliğini, Rusya’nın Moldova içindeki etkisini sürdürmek için kritik olarak gördüler. Ama şimdi durum değişti. Bir yandan Moldova, Rus güçlerinin Transdinyester’den çekilmesi ve bu ayrılık bölgesinin Moldova’nın yasal alanına yeniden entegrasyonu için çağrıda bulunan Batı yanlısı bir başkan seçti.
RUSYA VE TÜRKİYE KAFKASYA İLİŞKİLERİ
Öte yandan, Türkiye ve Rusya, Güney Kafkasya’da başarılı bir şekilde kendini ortaya koyan Türkiye ile artık çok daha az işbirliğine dayalı bir ilişki içindeler (yüzey düzeyinde devam eden inceliklerin ötesinde). Bu nedenle, Ankara en azından prensip olarak, Moldova’da Moskova ile uyum içinde olmaktansa kendi başına hareket etmeye çok daha istekli görünüyor. Bu, Moskova’nın Kişinev ile Transdinyester’deki Rus güçleri ve bu ayrılıkçı cumhuriyetin gelecekteki statüsü konusundaki anlaşmazlığında, Kremlin’in Moldova hükümetini sıkıştırmak ve statükoyu korumak için en etkili araçlarından birinden vazgeçeceği anlamına gelir.Ancak bu başka bir anlama da gelir: Türkiye, etkisinin geçmişte olduğundan daha fazla göründüğü bir zamanda #Gagavuz hedeflerini desteklemezse, Ankara’nın geçmişte bazen ilan ettiği ve birçok Türk ulusunun ilgilendiği Pan-Türk gündemini terk edip daha dar bir Türk ulusal çıkarını yansıtan politikalar izlediğini gösterecektir. Bu, Türkiye’nin başka yerlerdeki hedeflerini baltalayabilir. Dolayısıyla, bu kesişen çıkarlar ve kaygıların bir sonucu olarak,Moskova ve Ankara’nın önümüzdeki günlerde ve haftalarda Gagavuzlar arasında yaptığı veya yapmaktan kaçındığı şeylerin sadece Moldova için değil,aynı zamanda Rusya ve Türk politikaları için de ciddi sonuçları olabilir.Sovyet sonrası alanın tamamında da.(Hermes)