Dikkat edilecek olursa uzun yıllar öncesinde de ithal ürünlere son derece düşkün bir millet olduğumuz görülür. Şimdi de gerek ihtiyaçtan, gerekse ihtiyaç olmadığı halde lüksten ithal ürünlere karşı aynı düşkünlüğün devam ettiği istatistikî rakamlarla ortaya çıkmış bulunuyor.
“İthalatta rekor” diyebileceğimiz ürünlere her geçen ay yenileri de ekleniyor. Raflardaki ürünlerin 2 tanesinden bir tanesinin ithal olduğu görülüyor.
İthalata çok para veriyoruz. Son günlerde gıda kozmetik, elektronik ürünlerin dışında tarım ürünlerindeki ithalat da dikkat çekiyor.
Perakende analitiği kurumu REM People, market raflarında bulunan 15 bin ürünü kapsayan ithal ürün araştırmasının sonuçlarını açıkladı. Rapora göre marketlerde rafta bulunan ürünlerin yüzde 33.26’sı ithal ediliyor. En çok ithalat yapılan kategori ise bebek-oyuncak ürünleri.
Tüketicilerin en çok kullandığı ithal ürünler Çin ve Avrupa’dan geliyor. Market raflarında bulunan teknoloji ve taze meyve-sebze kategorisi hariç 15.000 ürün arasında yapılan araştırmaya göre raftaki her 3 üründen 1’i ithal ediliyor. Bu oranın içerisinde elektronik ve taze meyve-sebze kategorileri yer almıyor.
Elektronik kategorisi dahil edildiğinde ithal ürün çeşitliliği oranı yüzde 50’lere kadar yaklaşıyor. Araştırmaya göre gıda ana kategorisinde ithal oranı yüzde 13’te kalırken bakliyat kategorisinde ithal oranı yüzde 20’ye çıkıyor.
Raftaki ürünlerin menşeine bakıldığında ‘çeşitlilik bakımında’ ilk sırayı yüzde 9.15 ile Çin alıyor. Bu ülkeyi yüzde 5.58 ile Almanya ve yüzde 2.90 ile Fransa izliyor. İthal edilen ürünlerin kategorilerine bakıldığında bebek-oyuncak kategorisinde en çok ürünün Çin’den ithal edildiği görülüyor. Ev-pet kategorisinde 1071 üründen 816’sı Çin’den geliyor. 476 oyuncak ürününden ise 319’u da Çin menşeili.
İthal ürünler arasında kağıt ve kozmetik kategorisinde ilk sıraları Avrupa ülkeleri alıyor. Almanya, Fransa, Polonya, İtalya ve İngiltere en çok ithalat yapılan ülkeler. Ürün çeşitlilik adedi bakımından en çok ithalat yapılan kategoriler kağıt-kozmetik ve ev-pet ürünleri. Yerli ve ithal karşılaştırmasında en zayıf kategoriler ise bebek-oyuncak, kağıt-kozmetik ve ev-pet.
REM People’ın CEO’su Bülent Peker, araştırmayı şöyle değerlendiriyor:
“Türkiye’de ilk kez, market raflarında tüketiciyle buluşan 15 bin ürünün menşeini analiz eden bir rapor hazırladık. Türkiye’nin fiyat-kalite açısından rekabetçi ürün üretebilme kabiliyeti olmasına rağmen, kâğıt-kozmetik, bebek-oyuncak ve ev-pet ürünlerinde ithalat oranlarımız çok yüksek. Ancak sektör bazlı özel politikalar, yabancı markaların üretim maksatlı olarak Türkiye’ye çekilmesi ve yerli üretimin teşvikiyle beraber bu alanda tabloyu tersine çevirmemiz hâlâ mümkün.”
İthalatla ilgili bir pencere daha açalım:
Ekilebilen alanı 37 milyon hektara düşen Türkiye’de birçok ürün artık ital olarak geliyor. Günlerdir tartışılan ‘Venezuela peyniri’nden sonra bu defa da ‘Uganda ve Burkina Faso pamuğu’ konuşulacak. Zira Türkiye, bu iki ülkenin de dahil olduğu birçok yerden 1 milyon ton pamuk ithal ediyor.
Türkiye’de ekilebilen tarım arazisi miktarı 41 milyon hektardan 37 milyon hektara düşerken, bereketli Harran, Çukurova, Söke ovalarında üretilen pamukta yüzde 50 azalma görüldü. Yıllık pamuk üretimi 600 bin tona gerilerken, ithalat ise 1 milyon tona ulaştı. Venezuela peynirinden sonra Uganda, Burkina Faso ve Suriye’den de pamuk almaya başladı
CHP Genel Başkan Başdanışmanı ve İstanbul Milletvekili Erdoğan Toprak tarafından hazırlanarak MYK’ya sunulan raporda, “Tarımdaki çöküşün en somut göstergesi, ekilen tarım arazilerinin azalmış olmasıdır. Pek çok Avrupa ülkesinin toprağından daha büyük bir alan artık ekilmiyor. Üretici topraktan soğutuldu” görüşü savunularak şu görüşlere yer verildi:
“Bir dönem yoksul ve dar gelirli hanelerin sofrasının vazgeçilmezi olan kuru fasulye, nohut, bulgur artık ithal ediliyor. Rusya ve Ukrayna’nın en büyük buğday ithalatçısı olduk. Pamuk ithalatı 1 milyon tona ulaştı. Türkiye, Yunanistan, İsrail, ABD, Brezilya, Arjantin, Uganda, Burkina Faso ve Suriye’den bile pamuk ithal ediyor.”
Raporda, 2002’de 1 milyar 754 milyon dolarlık tarımsal ürün ihracatına karşılık 1 milyar 702 milyon dolarlık ithalat yapılarak tarımsal dış ticarette 52 milyon dolar fazla verirken, 2019’da 5.5 milyar dolarlık ihracata karşılık, 9.5 milyar dolarlık ithalat yapıldığı kaydedildi.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz
Bir yanıt yazın