Atatürk, Neil Armstrong ve o dönem NASA’da Apollo 11 Projesi üzerinde çalışan Arsev Eraslan ve Türkiye’nin ilk uçak mühendisi babası Necdet Eraslan’ı birleştiren ve bugün ne yazık ki birçoğumuz tarafından bilinmeyen anıyı, yazar Tolga Aydoğan uzun bir araştırma süreci sonunda “Atatürk’ün İzindekiler” kitabında anlatıyor.
Ay’a ilk adımı atan Neil Armstrong ve Apollo 11 ekibinin, uzay görevi sonrası Anıtkabir’i ziyaret ettiğini biliyor muydunuz?
20 Temmuz 1969 tarihinde, binlerce yıldır kendi küçük gezegeninde yaşayan insanlık için çok büyük bir adım atıldı. Kendi gezegenimiz dışında bir yere, uydumuz Ay’a ayak basıldı. Konuyla ilgili yüzlerce spekülasyon yapıladursun; Apollo 11, Ay’daki ilk adımın sahibi Neil Armstrong ve astronot arkadaşları, binlerce kişilik ekibin başarısı olarak tarihe geçti.
Arsev Eraslan ve İsmail Akbay isimli iki Türk mühendisimiz, Ay’a atılan ilk adımın arkasındaki en büyük kahramanlar arasındaydılar. 1930’lu yıllarda “Çok değil yüz yıla kalmaz insanoğlu Ay’a gidecektir” sözüyle ileri görüşlülüğüne bir kere daha hayran kaldığımız Mustafa Kemal Atatürk’ün mirasını en başarılı şekilde temsil ederek, NASA’nın Apollo 11 projesinde görev almışlardı.
Apollo 11 görevi
İkinci Dünya Savaşı sona ermiş fakat iki güçlü ülke arasında savaş devam etmekteydi. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri arasında fiili bir savaş yoktu ama iki ülke soğuk savaş adı verilen bu dönemde sanat, bilim, politika gibi alanlarda rekabet ederlerken bir de uzay konusu da rekabet alanı olmaya başlamıştı.
Sovyetler dünyanın ilk insan eliyle yapılmış uydusu olan Sputnik 1’i, 4 Ekim 1957 tarihinde Dünya’nın yörüngesine oturttular. Bunun üzerine kızışan uzay rekabeti çerçevesinde ABD, 29 Temmuz 1958 tarihinde NASA’yı kurdu. Dönemin ABD Başkanı John F. Kennedy tarafından mutlaka Ay’a gidilmesi konusunda yapılan ısrarlar sonucu pek çok deneme yapıldı, astronotlar hayatını kaybetti ama sonunda Apollo 11 bu görevi başarıyla tamamladı.
16 Temmuz 1969 tarihinde, milyarca insan canlı yayında izlerken, Apollo 11 roketi Florida’dan kalktı, 3 günlük zorlu bir yolculuk sonrası Ay yörüngesine başarılı bir şekilde giren Apollo 11 mürettebatı 1 gün sonra, yani 20 Temmuz 1969 tarihinde, Ay yüzeyine indiler. Astronot Neil Armstrong, insanlık tarihinin en büyük adımlarından birini attı. Ay yüzeyinde geçirdikleri 21.5 saatten sonra başarılı bir şekilde Dünya’ya dönüş yaptı Apollo 11 ekibi.
Anıtkabir ziyareti
Bu önemli uzay görevi sonrası Apollo 11 mürettebatı ve ekibin komutanı Neil Armstrong, bir dünya turuna çıktılar. Dünyadaki önemli ülkeleri ve başkentleri ziyaret ettiler. Ülkemizin başkenti Ankara’ya da gelen ekip, Anıtkabir’e de giderek Mustafa Kemal Atatürk’ün huzuruna çıktılar ve ona saygılarını sundular.
Dünya tarihinde unutulmayacak bir an yaşanmış; sağ salim Ay’a gidilmiş, ayak basılmış ve geri dönülmüştü. Bu yalnızca o astronotların, ABD’nin ya da NASA’nın değil, tüm Dünya halklarının bir başarısıydı. Herkes bu olayın gururunu ve sevincini yaşıyordu, belki Sovyetler hariç herkes. Bu sevincin paylaşılması adına, Ay’a giden Apollo 11 ekibi Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins bir dünya turuna çıktılar.
29 Eylül 1969 tarihinde başladıkları ve birkaç ay sürmesi planlanan dünya turunda, dünyadaki pek çok ülkeye, bu ülkelerin başkentlerine ve önemli şehirlerine ziyaretler düzenledi bu ekip. Bu dünya turu kapsamında Türkiye ve başkent Ankara da vardı. Böylece 20 Ekim 1969 tarihinde Apollo 11 mürettebatı, ABD Başkanı Richard Nixon’ın özel uçağıyla Ankara’ya geldiler.
Havalimanından üstü açık, Cadillac marka bir arabayla ayrılan ekip, yol boyunca Ankara halkını selamladılar ve onların sevinç gösterilerini keyifle izlediler. Ankara’da mutlaka ziyaret etmek istedikleri bir yer vardı, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün edebi istirahatgahı Anıtkabir…
Neil Armstrong, Buzz Aldrin ve Michael Collins’ten oluşan Apollo 11 ekibi, Anıtkabir’e bu ziyareti gerçekleştirdiler. Mozoleye çelenk bırakarak, Atatürk’e saygılarını sundular. Büyük savaşların baş kahramanı olan ama her şeye rağmen dünyada barışı savunan bu lidere, insanlık adına en büyük adımlardan birini atan ekibin ziyareti son derece etkileyici bir andı. Bu ziyaret sonrası dönemin başbakanı Süleyman Demirel tarafından tüm ekibe Nutuk hediye edildi.
Bir yanıt yazın