Necdet Buluz
Konumuz yine koronavirüs.
Başlığı okuduğunuzda “Daha da tehlikeli olan nedir?” sorusu aklına gelecektir. Hemen yanıtlayalım:
Dünya çapında Corona virüsünün hızının artması ve virüs nedeniyle ölümlerin 5 bini aşmasının ardından, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) artık virüsün yayılma merkez üssünün Çin değil, Avrupa olduğunu açıkladı.
İşte daha da tehlikeli olan budur. Virüs, kapımıza kadar dayanmış, hatta içimize de sıçramıştır. Daha önceki yazılarımızda da vurguladığımız gibi başta turizm olmak üzere ticari alanlardaki tehlike de bu çerçevede büyümektedir.
Koronavirüsün üssünün Avrupa olması, olağanüstü önlemleri de beraberinde getiriyor. Onlara bakalım:
Acil önlem alan Avrupa Birliği (AB) yönetimi, üye ülkelerin virüsle mücadele edebilmesi için 37 milyar Euro fon oluşturduklarını açıkladı. G-7 ülkesi liderleri Pazartesi günü Corona virüsüyle mücadele konusunu görüşmek üzere video konferans yoluyla toplanıyor.
Dünyada 118 ülkede, 134 bin kişiye bulaşan ve 5 binin üzerinde can alan Corona virüsünün, Çin’de gerilemeye başlayıp Avrupa’da artarak ilerlemeye devam etmesi üzerine, Avurpa ülkeleri tek tek önlemler almaya başladı.
DSÖ Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, Çin’de virüsün yayılma hızının azalmasıyla, “Avrupa’nın artık Corona virüsü pandemisinin merkez üssü olduğunu” açıkladı. Tedros, Avrupa’daki vaka ve ölü sayısının Çin’in önüne geçtiğini, ancak virüsün en üst noktaya ne zaman ulaşacağının tahmin edilemediğini dile getirdi.
Okullar kapatıldı, toplu taşım araçları pek çok ülkede durduruldu, spor ve sanat faaliyetleri askıya alındı, müzeler ve kütüphaneler kapatıldı. Panik havası piyasalara da yansıyınca Avrupa borsaları Perşembe günü tüm zamanların en kötü düşüşleri ile seansları kapattıktan sonra, Cuma günü hafif toparlandı.
Avrupa’da virüsten en çok etkilenen ve ölü sayısı 1000’i aşan İtalya’da, 250 yeni can kaybı açıkladı. Böylece Çin’den sonra en çok ölüm olayının yaşandığı İtalya’da bu rakam 1266’ya, vaka sayısı ise 17 bin 660’a ulaştı. Alınan genel karantina kararıyla tüm ülkede yaşam durdu.
Fransa’da da giderek daha sert önlemler alıyor. Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un okulların kapanacağını duyurduğu Ulusa Sesleniş konuşmasının ardından, Louvre Müzesi, Versailles Sarayı ve Eyfel Kulesi, Euro Disney gibi dünyanın dört bir tarafından milyonlarca ziyaretçi çeken turistik mekânlar kapatıldı. Katılımcı sayısı 100’ü geçen gösteri, etkinlik ve eylemler yasaklandı.
Sağlık Bakanı Olivier Veran, vaka sayısının 800 artarak 3661’e ulaştığını, ölü sayısının da 79 olduğunu belirtti. Bakan, 154 hastanın ise durumunun kritik olduğunu açıkladı.
Belçika’da Başbakan Sophia Wilmes, boyutu ne olursa olsun tüm toplantıların ve etkinliklerin yasaklandığını duyurdu. Okullar önümüzdeki hafta sonundan 3 Nisan Paskalya tatiline kadar kapalı kalacak.
Portekiz’de hafta sonu “Acil durum” kararı alan hükümet, sivil savunma, asker ve polis tüm güvenlik birimlerini Corona virüsüyle mücadele için göreve çağırdı. Okullar ve lokantalar da 9 Nisan’a kadar kapalı tutulacak. Üniversitelerde ise eğitim durdu.
Almanya’da, Bavyera, Nord Westphalie ve Berlin başta olmak üzere pek çok eyalette okullar Pazartesi gününden itibaren kapatılacak.
Lüksemburg’da da okulların Mart ayı sonuna kadar kapaılması kararı alındı. Yaşlı ve huzur evlerine tüm ziyaretler yasaklandı.
AB ülkelerine sınırlarını kapatan Çek Cumhuriyeti, Pazartesi gününden itibaren de tüm yabancıların girişine karşı sınırlarını kapatacağını duyurdu.
Covid 19 virüsü nedeniyle ilk ölüm vakası gerçekleşen Ukrayna’da, hükümet 2 hafta boyunca sınırlarını kapatacaklarını açıkladı.
Avusturya, Pazartesi gününden itibaren temel ihtiyaç maddelerin satılmadığı tüm alışveriş mekanlarının kapatılması kararı aldı. Kafe ve lokantalar ise öğlen 15.00’ten itibaren kapanacak. Tyrol ve batı bölgelerinde karantinaya geçen ülkede, Frana, İspanya ve İsviçre ile uçuşlar kapatıldı.
Danimarka’da, acil bir yasa çıkarılarak, Covid 19 virüsünün bulaştığı tüm hastalara tedavi olma zorunluluğu getirildi. Ayrıca 100 kişiden fazla katılım olan toplantıları da yasakladı.
İspanya’da Başbakan Pedro Sanchez, hükümeti Cumartesi günü olağanüstü toplantıya çağırarak ülkede “acil durum” ilan edeceklerini açıkladı. Bar, kafe, restorantlar kapatıldı. Virüsün geç bulaşmasına rağmen hızla yayılması nedeniyle, son 2 günde, vaka sayısı 4 bini, ölü sayısı da 120’yi geçti.
Romanya’da, Başbakan Ludovic Orban, virüs taşıyan bir milletvekili ile temas etmesi nedeniyle, kendisini karantinaya aldığını açıkladı.
Ülkelerin tek tek önlemler almasının yansıra, AB yönetimi de Corona virüsünün Avrupa’da ilerleyişini durdurmak için harekete geçti. Ülkeler arasında koordinasyon ve uyum sağlanması gerektiğine vurgu yapan AB Komisyonu Başkanı Ursula Von Der Leyen, virüsle mücadelede üye ülkelere yardım etmek için 37 milyar Euro’luk fon ayırdıklarını duyurdu. Ülkelerin bütçe açıkları konusunda da “sert bir politika” izlemeyeceklerini belirten Von Der Leyen, en zor durumda olan AB ülkesi İtalya’ya ihtiyacı olan her alanda yardım etmeye de hazır olduklarını belirtti.
Ancak “AB sınırları kapatılsın” önerisine karşı çıkan Von Der Leyen, “Dünya Sağlık Örgütü genel ulaşım yasaklarının faydalı olduğuna inanmıyor” diyerek sınırların kapatılmayacağını kaydetti.
Bugüne kadar AB sınırlarının kapatılması fikrine karşı çıkan Macron, AB liderlerine de “Schengen sınırlarına giriş ve çıkışların sıkı denetim altına alınması” çağrısı yaptı.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz