Necdet Buluz
Corana Virüs nedeni ile Çin ve hali ile dünya sarsıntı geçiriyor.
Çin’in Wuhan kentinde başlayan corona virüsü salgını önlenemez bir şekilde yıkıma devam ediyor. Çin Ulusal Sağlık Kurumu tarafından yapılan açıklamada, bu satırar yazılıncaya kadar dünden bugüne ölü sayısının 563’ten 638’e yükseldiği duyuruldu. Bu sayının daha da yükselebileceğine dikkat çekiliyor.
Peki, virüs kontrol altına alınabilir mi? Dünya kamuoyu şimdi bu soruya yanıt arıyor.
Birçok ülkeye sıçrayan virüsle ilgili aşı çalışmaları devam ederken, ölümlerin başladığı ilk günlerde yarasa, yılan ve maymundan insanlara bulaştığı öne sürülen corona virüsünün ‘pangolin’ denilen bir memeli türünden çıktığı belirtiliyor
Güney Çin Tarım Üniversitesi uzmanlarının açıklamalarına göre, pulları ve eti için yasa dışı ticareti yapılan pangolinin salgındaki baş şüpheli haline geldiği ifade ediliyor.
Pangolinlerin boyları 30 santimetre ile 1 metre arasında değişiyor.
Yukarıda sorduğumuz sorunun yanıtı şudur:
Üniversiteden yapılan açıklamada, “Son bulgular hastalığın önlenmesi ve kontrol altına alınması için büyük önem taşıyor” denildi.
Demek ki, virüs kontrol altına alınabilecek.
Şimdi virüsün bulaştığı bu memeli hakkında kısa bilgi verelim:
Nesli tükenme tehdidi altındaki türler arasında gösterilmesine rağmen, geçtiğimiz yıl 100 binden fazla pangolinin yasa dışı olarak avlandığı belirtiliyor.
Pangolin, çoğunlukla Uzak Doğu’da görülen pullu memeli bir hayvandır. Genellikle geceleri görülen bu hayvanlar, gündüzleri ise kazdıkları çukurlarda, ağaç ve kaya kovuklarında saklanırlar. Pangolinler “canlı çam kozalakları” olarak adlandırılırlar. Pangolin, baş, sırt, kuyruk ve bacakları kaplayan, birbirinin üstüne binen iri, kahverengi pullardan oluşuyor.
Pangolinin uzun ve yapışkan dokulu dili vardır. Genellikle termit, karınca, pupa, larva, yumurta kısacası yuvada ne varsa diliyle zorlanmadan toplayarak yer. Karınca ve termitlerin bünyelerinde bulunan asitlerinin zarar vermesini ise midesinin kalın kaslı çeperi sayesinde engeller. Nesli tükenmekte olan canlılar, kendilerini korumak için top haline geldikleri anda yakalanıp poşetlere koyuluyorlar ve vakumlanarak öldürülüyorlar.
Çin’in Wuhan kentinde salgının başladığı canlı hayvan pazarında pangolin de satılıyordu. Uluslararası medya kuruluşları yasa dışı olarak satılan ve tüketilen bu hayvanların neslinin tükenme tehdidi altında olduğunu aktardı.
Yumuşak ve lezzetli bir eti olduğu söylenen pangolinlerin pulları geleneksel Çin tıbbında da kullanılıyor. Özellikle astım, romatizma ve kireçlenme gibi rahatsızlıklara iyi geldiğine inanılıyor.
Corona virüsleri, hayvanlar arasında yaygın olan bir grup virüstür. Nadiren bazı durumlarda, bilim insanları corona virüslerinin “zoonotik” olduğunu belirtiyor. ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne göre; “zoonotik” ifadesi, virüslerin hayvandan insana geçebileceği anlamına geliyor.
Corona virüsü semptomları da şöyle:
Burun akıntısı, öksürük, boğaz ağrısı, muhtemelen baş ağrısı, kesin olmamakla birlikte birkaç gün sürebilecek ateş. Bağışıklık sistemi zayıf olanlar, yaşlılar ve çok gençler için virüsün zatürre ve bronşit gibi ciddi solunum yolu hastalıklarına yol açma ihtimali bulunuyor.
MERS ve Sars gibi ölümcül olabilen ve insana geçen bazı corona virüsleri olduğu biliniyor.
Corona virüslerinin spesifik bir tedavisi bulunmuyor. Çoğu zaman semptomlar kendi kendine geçiyor. Hekimler, ağrı kesici ve ateş düşürücü ilaçlar yazarak semptomatik (belirtilerin giderilmesine yönelik) tedavi uyguluyor.
Doktorlar, oda nemlendirici ve sıcak duşun boğaz ağrısına ve öksürüğe iyi geleceğini söylüyor. Hastalanan insanların bol sıvı tüketmesi, mümkün olduğunca dinlenmesi ve uyuması gerekiyor.
Özetleyelim:
Eğer, virüsün çıkış nedeni ve kaynağı bulunmuşsa, hastalığın da kontrol altına alınabilmesi kısa vadede olmasa bile mümkün olabilir. Zaten yapılan açıklamalardan da bunu anlayabiliyoruz.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz