Necdet Buluz
Yapılan bir kamuoyu araştırması, seçmenlerin kurulan yeni partilere umut bağladığını gösteriyor. Davutoğlu ve Babacan’ın partilerine oy vermeyi düşünen seçmen sayısında da artışlar var.
Seçmenlerin dörtte biri yeni bir partiye ihtiyaç olduğunu düşünüyor. Ancak eski başbakan Ahmet Davutoğlu liderliğindeki Gelecek Partisi’ne ve eski bakan Ali Babacan’ın parti girişimine ilgi henüz düşük. Yeni partilerle ilgili tutumların mayıs ayı anketleri ile ortaya çıkabileceği ifade ediliyor.
Eğer seçmenlerin dörtte biri yeni partilere ihtiyaç olduğunu düşünüyorsa, buraya bir nokta koymak gerekiyor. Yeni partiler umut verebilecek noktaya gelirse büyük bir seçmen kitlesinde yeni partilere kayma gözlenebilir.
Bu durum, siyasi dengeleri değiştirir. Yeni bazı ittifakları gündeme getirir. Siyaset karışır.
Başta Erdoğan ve AK Parti olmak üzere, ana muhalefet partisi CHP ve diğer partiler yaptırdıkları anketlerle seçmenlerin nabzını tutmaya çalışıyor. Çıkan sonuçlar bazen paylaşılıyor, çoğu zaman da paylaşılmıyor.
Anket sonuçları bir yerde partilerin stratejilerinde de belirleyici olabiliyor. Çıkan sonuçlar değerlendirildiğinde “Nerede hata yapıyoruz?” ya da “Nerelerde başarılıyız” gibi konular masaya yatırılıp enine boyuna değerlendirilebiliyor.
CHP’nin yaptırdığı “Seçmen gözünden siyasete ve Türkiye’ye bakış” araştırmasından dikkat çekici sonuçlar çıktı. Araştırmaya göre Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilen 24 Haziran 2018 seçimleri ile kıyaslandığında Cumhur İttifakı çoğunluğu kaybetmiş görünüyor.
Yaptırılan anketin detayları var, bunlara da kısaca göz atalım:
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’a oy vermiş seçmenlerin dahi yüzde 40’ı “mevcut sistem bu şekilde devam etmemeli” diyor.
Araştırmaya göre AKP yüzde 42,6’dan yüzde 35,9’a, Cumhur İttifakı toplamı ise yüzde 53,7’den yüzde 46,9’a geriledi. Yüzde 6,8’lik oy kaybı yaklaşık 3.5 milyon seçmenin AKP’yi terk ettiği anlamına geliyor.
CHP ise yaklaşık 1,8 milyon seçmen kazanmış ve oylarını yüzde 22,6’dan yüzde 26.3’e çıkarmış görünüyor. Ancak bu seçmenin ne kadar kalıcı olduğu şimdilik ölçülemiyor.
Araştırma son genel ve yerel seçimlere ittifakla giren AKP – MHP ve CHP – İYİ Parti yakınlaşmasının pekiştiğini gösteriyor.
AKP ve MHP’de her iki partinin seçmenlerinin ikinci tercihi yüzde 65 oranında diğer parti. İYİ Partili seçmenlerin yüzde 57’sinin ikinci partisi CHP. CHP ile HDP seçmeni arasında da bir yakınlaşma var. HDP’li seçmenlerin yüzde 60’ının ikinci partisi CHP görünüyor. HDP’lilerin bir diğer ikinci partisi yok.
Araştırmaya göre henüz 1.5 yılını dolduran Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ni seçmenlerin yüzde 68’i benimsemiyor. Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde Erdoğan’a oy vermiş seçmenlerin yüzde 40’ı da “mevcut sistem bu şekilde devam etmemeli” diyor. “Sistem değişmeli” diyen MHP’lilerin oranı da yüzde 54. Sistemle ilgili “başkanlık sistemi kalmalı ama başkanın yetkileri azaltılmalı” diyenler yüzde 31,5, “parlamenter sisteme geri dönülmeli” diyenlerin oranı ise yüzde 47.3.
Türkiye genelinde çoğunluk Kanal İstanbul’a karşı. Ancak seçmenlerin üçte biri kararsız ya da henüz konuyla ilgili fikri yok. AKP seçmenlerinin sadece yüzde 50’si Kanal İstanbul için “evet yapılsın” diyor.
Seçmenlerin yüzde 66’sı Türkiye’nin Suriye politikasını yanlış buluyor. Seçmenler yüzde 69’u Türkiye’de ekonomik kriz olduğu konusunda uzlaşıyor. AKP’lilerin yüzde 52’si ekonominin kötü durumda olduğunda hemfikir. Seçmenlerin yüzde 77’si siyasi görüşlerini sosyal medyada paylaşmaktan çekiniyor.
Özetleyelim.
Anket sonuçları bir gerçeği daha ortaya koymuş. Ekonomide yaşanan sıkıntıların seçmenlerde kafa karıştırdığı, bu nedenle de mevcut yönetime güvenin azalmaya başladığı iktidar partisindeki erimenin de buna bağlı olduğu ortaya çıkıyor.
Peki, yeni partiler seçmene umut olabilecek mi?
Davutoğlu teşkilatlanmayı bitiremedi. Babacan’ın partisi bu satırlar yazılıncaya kadar kurulmadı. Kadroları, programları ve seçmene verilebilecek güven yeni partilerin geleceğini de tayin edecektir. Bekleyip göreceğiz.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz