Ankara Valiliği’nin kent üzerinde bugün ve yarın F-16 savaş uçakları ve diğer hava araçlarının alçaktan ‘test uçuşu’ yapacağını açıklaması, medyada Rusya’dan satın alınan ‘S-400 hava savunma sistemlerinin deneneceği’ haberlerinin yayılmasına yol açtı. Söz konusu haberler yüzünden, ABD-Türkiye ilişkilerine yönelik endişelerin artmasıyla, dolar/TL, geçen hafta yakaladığı düşüş trendini yukarı yöne çevirdi, gün içinde 5.75’e kadar yükseldikten sonra 5.74 ile günü kapattı.
Ankara Valiliği’nden hafta sonunda yapılan yazılı açıklamada, “Savunma Sanayi Başkanlığı koordinesinde yürütülen bazı projeler kapsamında bugün ve yarın Ankara semalarında, Valiliğimizin bilgisi dahilinde Hava Kuvvetlerimize ait F-16 uçakları ve diğer hava araçları tarafından alçak ve yüksek irtifada test uçuşları yapılacaktır” dendi.
Milliyet gazetesinin internet sitesinde yer alan haberde ise “Edinilen bilgiye göre, savaş uçakları S-400’lerin radar testleri kapsamında havalanacak” ifadelerine yer verildi.
Türkiye’nin, Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sistemleri, ABD’nin tepkisine yol açmış, S-400’lerin NATO’nun savunması ile uyumlu olmadığı ve F-35 savaş uçakları için tehdit oluşturduğunu açıklamıştı. Temmuz ayından itibaren S-400 sistemlerine ait parçaların Rusya’dan Türkiye’ye gelmeye başlaması ile birlikte ABD ile gerilim artmıştı. Türkiye ve ABD’nin S-400 üzerinden yaşadığı anlaşmazlık, Türkiye’nin ABD savunma Bakanlığı (Pentagon) tarafından F-35 programından çıkarılmasıyla sonuçlanmıştı. Türkiye, Rusya ile güçlü ilişkilere atıfta bulanarak, S-400’lerden vazgeçmeyeceğini belirtmişti.
Reuters, ‘F-16’ların Ankara’da alçaktan uçuş testi’nin ‘S-400 denemesi’ haberlerine yol açmasının, bugün TL’nin gelişmekte olan ülke para birimlerinden büyük oranda negatif ayrışmasına neden olduğunu bildirdi. Reuters’a göre Türk Lirası, bugün %0.5 değer kaybı ile dolar karşısında açık ara en çok değer kaybeden gelişmekte olan ülke para birimi oldu.
Bir bankanın döviz masası işlemcisi, “Dolar/TL ABD-Türkiye ilişkilerinde kilit olabilecek S-400’lerden vazgeçilmeyeceğini teyit eden gelişmeler nedeniyle benzer para birimlerinden negatif ayrışıyor. Bugün 5.71’den 5.74’e doğru yaşanan yükselişin nedeni S-400 testi yapıldığına dair haberler oldu” dedi.
Reuters, geçen hafta, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan üst düzey bir yetkilinin, Türkiye’nin ABD ile yaşadığı çıkmazı çözüme kavuşturmak için Rus yapımı S-400 füze savunma sisteminden ‘kurtulması’ gerektiğine ilişkin bir haber yayınlamış, haber, dünya medyasında yer bulmuştu.
Dolar/TL geçen hafta yaklaşık iki ayın en düşüğü olağan 5.6855’e kadar geriledikten haftaya 5.71 civarında başlamıştı. Kur son haftalarda 5.70 etrafında dar bantta seyrediyordu. Bugün ise dolar/TL, ABD-Türkiye ilişkilerine yönelik endişelerle yönünü yukarı çevirerek 5.7505’e kadar yükseldi. Kur saat 16:42’de 5.7420/5.7445 seviyesindeydi.
Aynı saatte sepet bazında TL 6.0315/6.0346, euro/TL ise 6.3211/6.3247 seviyesindeydi.
Son dönemde TL, bugün hariç olmak üzere oldukça düşük bir oynaklık gösteriyor. Ağustos 2018 kur krizi döneminde 60 seviyesine yaklaşarak tarihi zirveyi test eden bir ay vadeli ima edilen volatilite bugünlerde tek hanede seyrediyor.
Son faiz kararı bekleniyor
Piyasalarda yakından izlenen ve TL’de yön belirleyici olabileceği düşünülen diğer gelişme ise 12 Aralık’ta yılın son faiz kararı olacak.
Bankacılar toplantı tarihinin yaklaşmasıyla beklentilere göre TL’de baskı da görülebileceğini, ancak küresel düşük faiz politikalarının ve TL’de oynaklığın oldukça azalmış olmasının Merkez Bankası’nın (TCMB) elini kuvvetlendirdiğini belirtiyor.
TCMB son üç toplantısında faizleri 10 puan indirimle %14’e çekti ve indirimlerin önemli bölümünün tamamlandığı sinyalini verdi. Banka ilerleyen dönemde faiz indirimlerine kapıyı kapatmadı ancak sonraki adımların veri odaklı ve daha sınırlı olabileceği sinyali de verdi.
Tahvil/bono piyasasında getirilerde son aylarda yaşanan sert düşüş eğilimi ardından bugünlerde yatay seyir izleniyor.
Gösterge 10 yıllık tahvilde Cuma günü spot kapanış ortalama %12.40 bileşik seviyesinde, bugün ise %14.56 seviyesinde gerçekleşti. Gösterge 10 yıllık tahvil Mayıs’ta %21 seviyesindeydi.
İki yıllık gösterge tahvilde ise perşembe spot kapanışta ortalama bileşik getiri %11.86 bugün son işlem %11.93 seviyesindeydi.