NECDET BULUZ
Son günlerde en fazla tartışılan kurumlardan biri de yargıdır. En çok da yargının bağımsız olup olmadığı sorgulanıyor. Bu konuda yapılan son bir anket çalışması her 2 kişiden birinin yargıya güvenmediği gerçeğini ortaya koydu.
Eğer bugün yargıya olan güvende azalma varsa, hiç kuşkusuz bunun da çok çeşitli nedenleri var. Bugünkü yazımızda bu konuda yapılan bir anket çalışmasını ve ortaya çıkan sonuçları sizlerle paylaşacağız.
Türkiye genelinde Sosyal Demokrasi Vakfı tarafından gerçekleştirilen bir anket çalışması, vatandaşlar arasında yargıya güvenin dip seviyeleri gördüğünü ortaya koydu. Buna göre ankete katılan vatandaşların yüzde 48.5’i ‘yargı bağımsız değil’ derken; ‘yargıya güveniyorum’ yanıtı verenlerin oranı yalnızca yüzde 38 olarak ortaya çıktı.
Türkiye genelinde “Yargı Bağımsızlığı ve Yargıya Güven” isimli anket çalışması sonunda ilginç veriler ortaya çıktı. 600 örneklem ile gerçekleştirilen araştırmanın sonuçları, Sosyal Demokrasi Vakfı (SODEV) Başkanı Ertan Aksoy tarafından kamuoyu ile paylaşıldı.
Araştırmada, yargıya güven, mahkemelerin tarafsızlığı ve iptal edilen İstanbul seçimlerine dair çarpıcı sonuçlar yer alıyor. Araştırma sonuçlarına göre, ‘adalet kavramı denilince aklınıza ne geliyor?’ sorusuna ankete katılanların yüzde 23.3’ü “adaletsizlik” yanıtını verdi.
Adaletsizliğin yanıtının ardından katılımcılar aynı soruya yüzde 17.7 ile “eşitlik” ve yüzde 9.2 ile “hukuk” yanıtı verdiler.
Türkiye genelinde gerçekleştirilen araştırma Türkiye’de en güvenilen kurumun ordu olmaya devam ettiğini de gösterdi.
Yargının güven sıralamasında hükümetin bile arkasında kalması dikkatlerden kaçmadı. Türkiye genelinde gerçekleştirilen ankete katılan vatandaşların yüzde 48.5’i Türkiye’de yargının bağımsız olmadığına inandıklarını dile getirirken; yargıya güvenenlerin oranı yalnızca yüzde 38’de kaldı.
‘Türkiye’de mahkemeler tarafsız mıdır?’ sorusuna ise ‘tarafsızdır’ diyenlerin oranı yüzde 37.7 oldu. Geçmiş yıllardaki seçimlerde AK Partiye oy vermiş vatandaşların da yargıya güvenmediklerini ortaya koyan araştırma, Türkiye’de yargının siyasallaştığına dair önemli bulgular öne çıkardı.
Araştırma sonuçlarına göre, AK Parti seçmenlerinin yüzde 26.2’si Türkiye’de yargının bağımsız olmadığını, yüzde 16.1’i Türkiye’de yargıya güvenmediğini, yüzde 22.3’ü ise Türkiye’de mahkemelerin tarafsız olmadığını ifade etti. Bunun yanı sıra bu konularda kararsız olan AKP’li seçmenlerin oranı da yüzde 20’nin üzerinde.
Bu verilere göre AK Parti seçmenlerinin yalnızca yarısı (yüzde 50.6) Türkiye’de yargının bağımsız olduğunu, sadece yüzde 57.3’ü mahkemelerin tarafsız olduğunu düşünüyor. Araştırma MHP ve CHP seçmeninin yargıya bakışını da ortaya koydu. Buna göre her iki partiye oy verenlerin yüzde 70’den fazlası Türkiye’de yargının bağımsız olmadığını ifade etti.
Anket çalışması AK Parti seçmeni dışında diğer bütün siyasi parti seçmenlerinde yargının bağımsızlığı, yargıya güven ve mahkemelerin tarafsızlığı konularında güven oldukça düşük seviyelere gerilediğini gösterdi. Yargıya en çok güvenen AK Parti seçmeninin de yalnızca yarısı yargıya güvendiğini dile getirdi.
Sosyal Demokrasi Vakfı tarafından gerçekleştirilen çarpıcı sonuçlar ortaya koyan araştırmaya katılanların yarısının (yüzde 50.7) Türkiye’de ifade özgürlüğü olmadığını dile getirmesi de dikkat çekti.
Araştırmaya katılanlar arasında Türkiye’de makam/mevki sahibi biri ile sıradan vatandaş mahkemelik olsa eşit koşullarda yargılanmayacağını düşünenlerin oranı ise yüzde 79 gibi yüksek bir oranda oldu.
Siyasi partili vatandaşlar arasında sadece Ak Parti ve MHP seçmeni arasında Türkiye’de ifade özgürlüğü olduğunu ifade ederlerin oranı çoğunlukta. CHP, HDP, İyi Parti ve diğer partili vatandaşlar ise Türkiye’de ifade özgürlüğünün olmadığını düşündüklerini ifade ettiler.
Araştırma İstanbul seçimlerinin iptalini vatandaşların adil bulmadığını da ortaya koydu. Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) İstanbul Büyükşehir Belediyesi seçimlerini iptal etmesi sonrasında yapılan anket çalışmasında, katılımcıların yüzde 60.5’i YSK’nın kararını adil bulmadığını ifade etti.
Vatandaşların verdiği yanıtların oy verdikleri siyasi partilere göre ayrı ayrı incelendiğinde CHP, HDP ve İyi Partili seçmenlerin yüzde 90’dan fazlasının, MHP’li seçmenlerin yüzde 65.7’sinin, AKP’li seçmenlerin ise yüzde 22.7’sinin iptal kararının adil olmadığını düşündüğü görülüyor.
Son söz:
Yargıya sahip çıkalım. Yargıya olan güven azalırsa demokrasimiz yara alır. İçte ve dışta ülkemizin itibarı sarsılır. Bu da ekonomimiz için bir felaket olur. Yargının, bir ülkeyi ayakta tutan sütunları olarak da değerlendirebiliriz.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necde.buluz