Fransa Hükümeti’nden zamlarla ilgili geri adım

Fransa Hükümeti, eşi benzeri görülmemiş gösterilerin sonrasında akaryakıt zamlarında geri adım attı.

Başbakan Edouard Philippe, Sarı Yelekliler hareketinin doğmasına neden olan “fosil yakıtlara getirilmesi öngörülen zamları” 6 ay süreyle askıya aldıklarını açıkladı. “Askıya alma yeterli değil, tümüyle iptal edilsin” diyerek açıklama yapan Eylemciler, Cumartesi günü için  yapılması planlanan eylem çağrısından vazgeçmediklerini bildirdi.

Fransa’da 17 Kasımdan beridir devam eden ve giderek şiddeti artan protestolarda, Başbakan Philippe ile görüşen tüm muhalefet liderleri, Sarı Yelekliler ile derhal diyaloğa geçilmesi için “moratoryum” ilan edilmesini, yani vergi artırımlarının durdurularak, konu hakkında tüm taraflar tartıştıktan sonra yeni düzenlemelerin getirilmesini istedi.

Amerikanın Sesi gazetesinde yer alan haberde ise; Philippe’in “ılımlı Sarı Yelekliler” olarak adlandırılan ve hükümetle diyaloğu savunan bir grup ile bir araya gelmesi bekleniyordu. Ancak hükümet ile görüşülmesine karşı çıkan Sarı Yelekliler tarafından “ölüm tehdidi” aldıklarını açıklayan bir grup, can güvenlikleri tehlikede olduğu için Başbakan ile görüşmeyeceklerini açıkladı.

Hükümet ne önerdi?

Bunun üzerine, partisinin grup toplantısına katılarak önce Republique en Marche (Cumhuriyete Yürüyüş- LAREM) milletvekillerine konuşan Başbakan, ardından kameraların karşısına geçerek beklenen açıklamayı yaptı:

• 6 ay boyunca, Ocak ayından itibaren fosil yakıtlar için uygulanacak 3 ayrı vergi artışı yürürlüğe girmeyecek, zamlar 6 ay boyunca askıya alınacak.
• Mayıs 2019’a kadar, yani kış aylarında, elektrik ve gaz fiyatlarına zam yapılmayacak.
• Asgari ücret, enflasyon ve ortalama ücret hesabından yola çıkarak yılbaşından itibaren öngörüldüğü gibi, yüzde 3 oranında artacak.
• Araçların yıllık teknik kontrollarında öngörülen zamlar uygulanmayacak.

Hükümet ayrıca, yarın Ulusal Meclis’te konuya ilişkin “oylamalı Genel Görüşme” yapılmasını kararlaştırdı. Konu Meclis’te tartışıldıktan sonra, çoğunluğu elinde tutan hükümet oylama yaptırarak güven tazelemeyi hedefliyor.

Philippe: “Şimdi diyalog zamanı”

Philippe, “Hiçbir verginin halkın güvenliği ve huzurundan daha önemli olmadığını” belirterek, “Sarı yeleklerini giyen Fansızlar, ülkelerini seven insanlar.Vergiler insin, ücretler artsın istiyorlar.Bizim de aynı şeyi istediğimizi ben anlatamadım. Alım gücünün artması için bugüne kadar pek çok adım attık. Şimdi öfkeyi duyduk. Duymamak için kör ya da sağır olmak gerekir. Yenilenebilir enerjiye geçerken halkı daha iyi dinleyen adımlar atmamız gerektiğini anladık. Bu adımları birlikte atacağız. 3 ay boyunca bir Moratoryum çerçevesinde gelin bunları birlikte konuşalım. Her ilde, 15 Aralık – 1 Mart tarihleri arasında bu konunun tartışılmasını istiyoruz. Şimdi diyalog zamanı” dedi.

Başbakan, Sarı Yelekliler’in önümüzdeki Cumartesi günü yaptıkları eylem çağrısına da işaret ederek, “Şimdi bu açıklamalarla umut ediyoruz ki huzur, sükunet yeniden gelir, gerçek bir diyalog ortamını yeniden inşaa ederiz. Ancak hala Cumartesi günü eylem yapmak istenirse, bunun yasal ve barışçıl olması gerekir. Aksi taktirde İçişleri Bakanlığı kamu düzeninin sağlanması için gerekenleri yapacaktır” uyarısında bulundu.

Sarı Yelekliler ikna olmadı

Başbakan’ın konuşmasının hemen ardından açıklama yapan Laetitia Dewalle, Eric Drouet, Benjamin Cauchy gibi Sarı Yelekliler hareketinin sözcüleri, hükümetin açıklamalarının “önemli” olduğunu ancak”tatmin olmadıklarını” dile getirdi. Sarı Yelekliler, vergilerin askıya alınmasını değil, tümüyle kaldırılmasını istedi.

Ayrıca, “kaldırılan varlık vergisi ISF’in geri getirilmesini, yılda 80 milyar Euro’yu bulan vergi kaçaklarının ortaya çıkarılmasını, halkın değil, çevreyi asıl kirleten büyük grupların vergilendirilmesini” içeren bir grup talebin dikkate alınmamasını eleştirdi. Halkın kararlara daha çok katılacağı “Yurttaş Meclisi’nin kurulması, yasa yapılırken daha çok referanduma gidilmesi” gibi demokratik taleplerin eksikliği de hayal kırıklığı yarattı.

Sarı Yelekliler, bu açıklamaya rağmen 8 Aralık Cumartesi günü öngördükleri eylem çağrısından vazgeçmediklerini de dile getirdi. Bazı sözcüler, kendilerinin de şiddetten yana olmadıklarını ve gösterilerin barışçıl olması gerektiği konusunda çağrı yaptı.

Muhalefet partileri de hükümetin “geç kalan” bir açıklama yaptığını belirterek, artık moratoryumdan daha ileri açıklamalar beklediklerini söyledi.

8 Aralık’ta çifte eylem

Ancak Paris’te aynı tarihte Yeşiller Partisi’nin çevre için yürüyüş yapacak olması yetkilileri endişelendiriyor. İçişleri Bakanı Christophe Castaner, Yeşiller ile Sarı Yelekliler’in aynı anda eylem yapmasını tehlikeli bulduğunu belirterek, yürüyüşü düzenleyenlerin çevre eyleminden vazgeçmesini istedi.

Yeşiller ise, Birleşmiş Milletler İklim Konferansı COP 24 dolayısıyla düzenleyecekleri eylemden vazgeçmeyeceklerini belirterek, Sarı Yelekliler’den kendi eylemlerine destek vermelerini talep etti.

‘Sarı öfke’ Marine Le Pen’e yaradı

Bu arada ülkeyi sarsan Sarı Yelekliler, hükümetin ciddi oranda kan kaybetmesine neden olurken, eylemlerin en çok aşırı sağ lider Marine Le Pen’i güçlendirdiği ortaya çıktı. Ifop-Fiducial tarafından Paris Match dergisi için yapılan ankette, ‘sarı öfkenin’, Le Pen’in popülaritesini 5 puan artırarak yüzde 34’e yükselttiği belirlendi.

Marine Le Pen, Sarı Yelekliler hareketinden bir ay kadar önce yüzde 20 civarında oy desteğine sahipti. Ankete göre sadece bir kaç ay içinde 13 puan kazandı.

Radikal sol muhalefet lideri Jean Luc Melenchon, 1 puan kaybederek yüzde 33’e, merkez sağ muhalefet Cumhuriyetçiler’in lideri Laurent Wauquiez ise 3 puan kaybederek yüzde 20’ye geriledi. ARZU ÇAKIR