Suriye’de rejim karşıtı grupların elindeki son bölge konumunda olan İdlib’e Rusya ve İran’ın desteğiyle rejimin aşamalı bir operasyon düzenlemesi beklenirken, İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif Suriye’nin başkenti Şam’da temaslarda bulundu. Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esat ve Dışişleri Bakanı Velid Muallim’le biraraya gelen Zarif, İdlib’den teröristlerin tasfiye edilmesi gerektiğini söyledi.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, Suriye temasları kapsamında önce Şiiler için kutsal sayılan Seyyide Zeynep Türbesi’ni ziyaret etti. Zarif daha sonra da kısa süre önce Moskova’da temaslarda bulunan Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim’le görüştü. Görüşme, Suriye’de siyasi çözüm için başlatılan Astana Süreci’nin garantör ülkeleri olarak İran, Rusya ve Türkiye’nin 7 Eylül’de yapmayı planladığı Suriye toplantısı öncesinde düzenlendi. İran Dışişleri Bakanı Zarif, “üçlü zirve öncesinde Suriye ile konuyu istişare etmenin gerekliliğine işaret etti.
İran, yedi yıldır devam eden Suriye iç savaşında Esat rejimine hem ekonomik olarak destek verdi hem de sahada milis güçleriyle rejimin kazanım elde etmesinde rol oynadı. Geçtiğimiz hafta İran Savunma Bakanı, Şam’da temaslarda bulunmuş, o temas kapsamında da İran ve Suriye arasında savunma işbirliği anlaşması imzalanmıştı. Anlaşmalardan biri İran’ın Suriye ordusunun yeniden yapılandırılmasında rol üstlenmesini öngörüyor.
Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim de, Zarif’le yaptığı görüşmede, İran’dan Suriye verilen desteğin devam etmesi talebini dile getirdi.
İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif, İran’ın Fars haber ajansına göre, tüm Suriye topraklarının korunması, bütün grup ve mezheplerin ülkenin yeniden yapılanması sürecinde yer alması ve göç edenlerin de ailelerinin yanına dönmeleri gerektiği mesajını verdi. İranlı bakan beklenen İdlib operasyonu için de “Bölgedeki teröristler temizlenmeli ve İdlib yeniden Suriye halkının kontrolüne geçmeli” dedi.
Lavrov: “İdlib’deki durum artık hoşgörülemez”
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da Moskova’da üniversite öğrencilerine hitaben yaptığı bir konuşmada “İdlib’deki durum artık hoşgörülemez” dedi.
Lavrov, Şam rejiminin İdlib’in kuzeyindeki tüm teröristlerin “kökünü kazımaya” hakkı olduğunu kaydetti.
“7 Haziran’da İran’daki zirvenin gündemi İdlib”
İran, Rusya ve Türkiye’nin 7 Eylül’de İran’ın başkenti Tahran’da Suriye için üçlü bir zirve düzenlemesi planlanıyor. Fars haber ajansına göre zirvede, İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’la biraraya gelecek.
Zirvenin odağında İdlib olması bekleniyor. İran’ın yarı resmi haber ajansı IRNA’ya göre, Zarif zirvenin cumhurbaşkanı düzeyinde yapılıp yapılmayacağına ilişkin bilgi vermedi ancak üçlü zirvede Suriye’de Tahrir El Şam gibi radikal gruplarla nasıl mücadele edileceği konusunun konuşulacağını vurguladı.
“Suriye El Kaidesi” olarak bilinen El Nusra Cephesi’ni de bünyesinde barındıran Tahrir El Şam, İdlib’deki çatışma gücü en yüksek radikal grup.
İdlib’de ilk aşamada hangi bölgeler hedefte?
İdlib ve civarında yaklaşık üç milyon kişi yaşıyor. Bunların önemli bir kısmı da, rejimin Rusya desteğiyle yaptığı operasyonlar sırasında diğer bölgelerden kaçan radikal gruplar ve bunların aileleri. Birleşmiş Milletler, İdlib’e yönelik kapsamlı bir operasyonun 800 bin kişinin göç etmesine yol açabileceği uyarısında bulunuyor. Rejime bağlı güçler ve Suriye ordusuna sahada destek veren milisler İdlib’in etrafında konuşlanmış durumda. Rejimin silahlı helikopterlerini de bölgeye kaydırdığına dair haberler gelmişti.
Rejime yakın kaynakların aktardığına göre Suriye ordusu İdlib’e aşamalı bir operasyon düzenleyecek. İlk aşamada kent merkezi değil, İdlib’in güney ve batısına operasyon düzenlenecek.
Operasyonun ilk aşamasında hedef alınacak yerler arasında yedi yıl önce iç savaşın başladığı ilk yerlerden biri olan Cisr El Şugur, El Gab Ovası, daha önce kimyasal saldırıyla gündeme gelen Han Şeyhun ve güneyde de Marat El Numan bulunuyor. Bu bölgelerin yeniden rejimin kontrolüne geçmesi halinde, Esat rejimi Hama ve Lazkiye’ye kadar uzanan yolların denetimini yeniden sağlamış olacak.
“ABD olası hedef listesi hazırladı” iddiası
Amerika da İdlib operasyonuyla ilgili kaygılarını dile getirmiş, Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İdlib’e operasyonu Suriye savaşında gerilimin tırmanması olarak değerlendirdikleri mesajını vermişti. Bir yandan da Suriye’de kimyasal saldırı olasılığı son dönemde gündeme getirilmişti.
Amerika, “Rejim tarafından düzenlenebilecek kimyasal saldırıya karşılık veririz” derken, Rusya da İdlib’de bazı grupların provokasyon hazırlığı içinde olabileceğini ve rejim karşıtı grupların kimyasal saldırı gerçekleştirip suçu rejime atabileceğini savunuyor.
Amerika geçtiğimiz Nisan ayında rejimin Han Şeyhun’da kimyasal saldırı düzenlediğinin iddia edilmesinin ardından, Fransa ve İngiltere ile birlikte Suriye içerisinde hem rejime ait kimyasal silah depoları olduğunu belirttiği tesisleri hem de İran’ ait bazı hedefleri vurmuştu.
CNN’e bilgi veren Amerikalı yetkililere göre de, istihbarat uzmanları ve askeri uzmanlar Başkan Trump’ın Suriye’ye yönelik yeni hava saldırısı talimatı vermesi halinde vurulabilecek bazı hedefleri belirledi
Bir yanıt yazın