Kimi zaman bu soruyu duymuşumdur, çevremde : Atatürk ne yaptı ki? Bu soruyu soranların böyle soru sormalarına bakarak ne yapsam etsem anlatamıyacağımı bildiğimden, lâhavle…çekip susmuşumdur. Oysa bu soruyu sorabilmek için dahî hayatta oluşu, soluk alıyor oluşu bile ona bağlı iken, böyle soru ha? demiş içimden susmuşumdur. Dur bakayım Atatürk ne yapmış ki acaba diye bir yazı hazırlıyayım dedim en kısasından, bu çıktı. Buyrun!
ATATÜRK NE YAPTI Kİ?
M.S. 1800 GİBİ OSMANLI İMP. HARİTASI (ÇÖZÜLMENİN BAŞLANGICI OLAN YÜZYIL)
- S. 1920 GİBİ SEVR HARİTASI
Yukarıda 2 ayrı harita görmektesiniz, 1800 yılı başlarında Osmanlı İmparatorluğunun hâkimiyet sahası ile 1920’lerde mağlup Osmanlı imparatorluğunun elinden çıkanlardan sonra, kalanın da paylaşılıp Türk’e reva görülen toprak parçası. Pekiii elinden çıkanlarda oluşan yeni devlet(cik)ler neler bir de ona bakalım…
OSMANLI İMP. TOPRAKLARINDA TÜRKİYE CUMHURİYETİ DAHİL KURULAN DEVLETLER
| Avrupa: |
| 1.Türkiye Cumhuriyeti (ilelebed) |
| 2.Bulgaristan (545 yıl) |
| 3.Yunanistan (400 yıl) |
| 4.Sirbistan (539 yıl) |
| 5.Karadag (539 yıl) |
| 6.Bosna-Hersek (539 yıl) |
| 7.Hirvatistan (539 yıl) |
| 8.Makedonya (539 yıl) |
| 9.Slovenya (250 yıl) |
| 10.Romanya (490 yıl) |
| 11.Slovakya (20 yıl) Osmanlı adı:Uyvar |
| 12.Macaristan (160 yıl) |
| 13. Moldova (490 yıl) |
| 14.Ukrayna (308 yıl) |
| 15.Azerbaycan (25 yıl) |
| 16.Gurcistan (400 yıl) |
| 17.Ermenistan (20 yıl) |
| 18.Guney Kıbrıs (293 yıl) |
| 19.Kuzey Kıbrıs (293 yıl) |
| 20.Rusya ‘nin güney toprakları (291 yıl) |
| 21.Polonya (25 yıl)-himaye- Osmanlı adı: Lehistan |
| 22.Italya ‘nin güneydoğu kiyıları (20 yıl) |
| 23.Arnavutluk (435 yıl) |
| 24.Belarus (25 yıl) -himaye- |
| 25.Litvanya (25 yıl)-himaye- |
| 26.Letonya (25 yıl) -himaye- |
| 27.Kosova (539 yıl) |
| 28.Voyvodina (166 yıl) Osmanlı adı: Banat Asya |
|
Asya |
| 29.Irak (402 yıl) |
| 30.Suriye (402 yıl) |
| 31.İsrail (402 yıl) |
| 32.Filistin (402 yıl) |
| 33.Urdun (402 yıl) |
| 34.Suudi Arabistan (399 yıl) |
| 35.Yemen (401 yıl) |
| 36.Umman (400 yıl) |
| 37.Birleşik Arap Emirlikleri (400 yıl) |
| 38.Katar (400 yıl) |
| 39.Bahreyn (400 yıl) |
| 40.Kuveyt (381 yıl) |
| 41.Iranın bati toprakları (30 yıl) |
| 42.Lübnan (402 yıl) |
|
Afrika |
| 43.Mısır (397 yıl) |
| 44.Libya (394 yıl) Osmanlı adı:Trablusgarp |
| 45.Tunus (308 yıl) |
| 46.Cezayir (313 yıl) |
| 47.Sudan (397 yıl) Osmanlı adı: Nubye |
| 48.Eritre (350 yıl) Osmanlı adı: Habes |
| 49.Cibuti (350 yıl) |
| 50.Somali (350 yıl) Osmanlı adı: Zeyla |
| 51.Kenya sahilleri (350 yıl) |
| 52.Tanzanya sahilleri (250 yıl) |
| 53.Cad’in kuzey bölgeleri (313 yıl) Osmanlı adı: Resade |
| 54.Nijer’in bir kısmı (300 yıl) Osmanlı adı: Kavar |
| 55.Mozambik ‘ in kuzey toprakları (150 yıl) |
| 56.Fas (50 yıl) -himaye- |
| 57.Bati Sahra (50 yıl) -himaye- |
| 58.Moritanya (50 yıl) -himaye- |
| 59.Mali (300 yıl) Osmanlı adı: Gat kazası |
| 60.Senegal (300 yıl) |
| 61.Gambiya (300 yıl) |
| 62.Gine Bissau (300 yıl) |
| 63.Gine (300 yıl) |
| 64.Etiyopya’ nın bir kısmı (350 yıl) Osmanlı adı: Habeş |
Görüldüğü üzere Osmanlıdan 63 Devlet vücuda gelmiştir(Türkiye hariç). Neden? Çünkü Devletler de birer bünye gibidirler yani doğar ve ölürler.
Osmanlı İmparatorluğu da her canlı gibi doğdu, büyüdü ,gelişti, yaşlandı ve öldü. Ölüm doğal bir şeydir. Bünye doğal olarak yıpranır ve son nefesini verir, yani bâzı bünyelerse yaşayıp hayat sürelerini tükettiklerinde zâten öleceklerdir ancak bâzen dışarıdan bir olgu bunun çabuklaşmasına sebep olan etken olabilir. Tıpkı Osmanlının çözülüp dağılması ve çöküşünde katalizör rolü oynayan eller gibi. (El kelimesi hem sözlük hem mecaz anlamında kullanılmıştır.)
1800’lü yılların başında (haritada görüleceği üzere) Asya, Afrika, Avrupa yani 3 kıt’ada hâkim olan Osmanlı 1920 yılında (Sever Anlaşması) Karadeniz kıyısında bir torba alan içine sıkış(tırıl)mıştı. İyi baktığınızda göreceğiniz gibi uzakta olan İngiltere, İtalya, Fransa, ABD’nin çöreklenmesi yetmezmiş gibi Ermenistan ve Boğazlar çevresinde bir Ortak Devletler yönetimi.
Ve Türk’e (veya Osmanlıya) bırakılan ya da o an için lûtfedilen, çembere alınmış bir toprak bölümü.
Bir de o günü unutmadan bugünkü Avrupa Devletlerinin toprak bütünlüğüne bakalım. Kimler ne kadar toprak sahibi?
| 1 | Fransa | 551394 km2 |
| 2 | İspanya | 498468 “ |
| 3 | İsveç | 449964 “ |
| 4 | Norveç | 385178 “ |
| 5 | Almanya | 357168 “ |
| 6 | Finlandiya | 338145 “ |
| 7 | Polonya | 312685 “ |
| 8 | İtalya | 301318 “ |
| 9 | Birleşik Krallık | 244820 “ |
| 10 | Romanya | 238392 “ |
| 11 | Belarus | 207600 “ |
| 12 | Kazakistan | 180000 “ |
| 13 | Yunanistan | 131940 “ |
14 Türkiye 783.562 “
Türkiye; Avrupa Devletlerinin toprak büyüklüğü açısından (Rusya hariç) hepsinden büyük…Avrupanın toprak büyüklüğü bakımından önde gelen ülkeleri olan Fransa, İspanya, İsveç’den büyük…Sonrakilerin kimini ikiye katlar kimini üç’e.
“Atatürk ne yaptı ki?” diyenler, sizin anlıyacağınız (inatla anlamamakta ısrar edeceğinizi bile bile) derim ki “O OLMASAYDI” bugünkü Türkiye’nin 3’de 1’i kadar bir yere ya sahiptik ya değildik. Ola ki gün gelecek elimizde o toprak parçası bile kalmayacaktı ki 3’de 1 derken, 3’ün 1’ini almış olacaktık. Ne yapmış gördünüz mü Atatürk?
Aşağıda da Avrupa Haritası (Türkiye ve Avrupa Devletleri)
Sadece bu mu? Hayııır. Atatürk döneminde yapılan, yapımına başlananlar var…İşte!
1-Ankara fişek fabrikası (1924)
2-Gölcük tersanesi (1924)
3- Şakir zümre fabrikası (1925)
4-Eskişehir hava tamirhanesi (1925)
5-Alpullu şeker fabrikası (1926)
7-Uşak şeker fabrikası(1926)
8-Kırıkkale mühimmat fabrikası (1926)
9-Bünyan dokuma fabrikası (1927)
10-Eskişehir kiremit fabrikası (1927)
11-Kırıkkale elektrik santrali ve çelik fabrikası (1928)
12- Ankara çimento fabrikası (1928)
13-Ankara havagazı fabrikası (1929)
14-Istanbul otomobil montaj fabrikası (1929)
15-Kayaş kapsül fabrikası (1930)
16-Nuri killigil tabanca, havan ve mühimmat fabrikası (1930)
17-Kırıkkale elektrik santrali ve çelik fabrikası (1931- genişletildi)
18-Eskişehir şeker fabrikası (1934)
19-Turhal şeker fabrikaları (1934)
20-Konya ereğli bez fabrikası(1934)
21-Bakırköy bez fabrikası (1934)
22-Bursa süt fabrikası (1934)
23-İzmit paşabahçe şişe ve cam fabrikası (1934 temel atma)
24-Zonguldak antrasit fabrikası (1934 temel atma)
25-Zonguldak kömür yıkama fabrikası (1934)
26-Keçiborlu kükürt fabrikası (1934)
27-Isparta gülyağı fabrikası (1934)
28-Ankara, konya, eskişehir ve sivas buğday siloları (1934)
29-Paşabahçe şişe ve cam fabrikası (1935 – tamamlandı)
30-Kayseri bez fabrikası (1934 temel atma)
31-Nazilli basma fabrikası (1935- temel atma)
32-Bursa merinos fabrikası (1935 temel atma)
33-Gemlik suni ipek fabrikası (1935 temel atma)
34-Keçiborlu kükürt fabrikası (1935)
35- Ankara çubuk barajı (1936)
36-Zonguldak taş kömür fabrikası (1935)
37-Barut, tüfek ve top fabrikası (1936)
38-Nuri demirağ uçak fabrikası (1936- ilk türk uçağı nud-36 üretildi)
39-Malatya sigara fabrikası (1936)
40-Bitlis sigara fabrikası (1936)
41-Malatya bez fabrikası (1937 temel atma- bu fabrika hariç bütün bez ve dokuma fabrikaları atatürk’ün sağlığında açılmıştır.)
42-İzmit kağıt ve karton fabrikası (1934- temel atma)
43-Karabük demir çelik fabrikası (1937- temel atma)
44-Divriği demir ocakları (1938)
45-İzmir klor fabrikası (1938- temel atma)
46-Sivas çimento fabrikası (1938-temel atma)
not: Bu fabrikalar sayesinde 1929-1938 yılları arasında ağır sanayi üretimi %152 artarken toplam sanayi üretimi %80 artmıştır. kömürde %100, kromda %600, diğer madenlerde %200 artış olurken demir üretimi 0’dan 180.000 tona çıkmış, şeker üretimi 200 misli artmıştır. 1926’da başlayan şeker üretimi 1927-1930 arasında 5162 tondan 95.192 tona çıkmıştır. tekstil sanayi ülkenin tekstil ihtiyacının %80’ini karşılar duruma gelmiştir. tekstil ürünleri ithalatı 1927’de 51.000.000 türk lirası iken bu rakam 1939’da 11.900.000 türk lirasına düşmüştür. 1924-1929 arasında pamuk ürünleri üretimi 70 tondan 3773 tona, yün 400 tondan 763 tona, ipek 2 tondan 31 tona çıkmıştır.
Atatürk’ün yaptığı Milletlerarası Anlaşmalar ve barış antandları
– 24 Temmuz 1923 – Lozan Barışı imzalandı.
– 10 Aralık 1923 – Türkiye Cumhuriyeti ile Avusturya Hükümeti arasında Ankara’da Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 15 Aralık 1923 – Türkiye ile Arnavutluk arasında İkamet Mukavelesi imzalandı.
– 15 Aralık 1923 – Türkiye-Macaristan Dostluk Antlaşması İstanbul’da imzalandı.
– 28 Ocak 1924 – Türkiye-Avusturya Dostluk, Ticaret ve İkamet Antlaşmaları İstanbul’da imzalandı.
– 31 Mayıs 1924 – Türkiye Cumhuriyeti ile İsveç Kraliyeti arasında Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 4 Ağustos 1924 – Lozan Antlaşması yürürlüğe girdi.
– 27 Eylül 1924 – Türkiye-İspanya Dostluk Antlaşması Ankara’da imzalandı.
– 11 Ekim 1924 – Türkiye-Çekoslavakya Dostluk Antlaşması Ankara’da imzalandı.
– 1 Aralık 1924 – Türkiye ile Estonya arasında Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 9 Aralık 1924 – Türkiye-Finlandiya Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 19 Eylül 1925 – Türkiye-İsviçre Dostluk Antlaşması Cenevre’de imzalandı.
– 18 Ekim 1925 – Türkiye-Bulgaristan Dostluk Antlaşması Ankara’da imzalandı.
– 28 Ekim 1925 – Türkiye-Sırp-Hırvat-Sloven Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 17 Aralık 1925 – Türk-Sovyet Tarafsızlık ve Saldırmazlık Antlaşması ve bağlı üç protokol Paris’te imzalandı. (SSCB bu antlaşmayı 7 Kasım 1945’te bozdu.)
– 30 Ocak 1926 – Türkiye-Şili Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 18 Şubat 1926 – Türkiye ile Amerika arasında geçici Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 11 Mart 1926 – Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 25 Mart 1926 – Türkiye ile Almanya arasında geçici Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 2 Haziran 1926 – Türkiye ile Finlandiya arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 5 Haziran 1926 – Musul sorunu, Türkiye, İngiltere ve Irak arasındaki Ankara’da imzalanan antlaşma ile çözümlendi.
– 20 Aralık 1926 – Türkiye-Macaristan Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 20 Aralık 1926 – Türkiye-Macaristan Krallığı İkamet Mukavelenamesi imzalandı.
– 4 Mayıs 1927 – Türkiye ile İsviçre arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 31 Mayıs 1927 – Türkiye ile Çekoslovakya arasında Ticaret ve İkamet Antlaşması imzalandı.
– 28 Ağustos 1927 – Türkiye, Belçika ve Lüksemburg arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 4 Şubat 1928 – Türkiye-İsveç Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 12 Şubat 1928 – Türkiye ile Macaristan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 12 Mart 1928 – Türkiye-Estonya Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 9 Aralık 1928 – Türkiye-İsviçre Uzlaşma ve Adli Tesviye ve Tahkim Muahedenamesi imzalandı.
– 4 Ocak 1929 – Türkiye-Uruguay Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 27 Mart 1929 – Yunan-Yugoslav Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 11 Haziran 1929 – Türkiye-Romanya Ticaret ve Seyrüsefer Antlaşması imzalandı.
– 12 Ağustos 1929 – Türkiye ile Finlandiya arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 29 Ağustos 1929 – Türkiye ile Fransa arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 4 Aralık 1929 – Türkiye-Uruguay Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 9 Aralık 1929 – Türkiye-İtalya Tahkimnamesi imzalandı.
– 21 Aralık 1929 – Türkiye ile İrlanda arasında geçici Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 21 Mayıs 1930 – Türkiye ile Macaristan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 22 Haziran 1930 – Türkiye ile Avusturya arasında Ticaret ve Hukuk Antlaşması imzalandı.
– 17 Eylül 1930 – Türkiye-Litvanya arasında Dostluk Antlaşması imzalandı.
– 17 Ocak 1931 – Türkiye-Çekoslovakya Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 16 Mart 1931 – Türkiye-Norveç İkamet, Ticaret ve Seyrüsefer Antlaşması imzalandı.
– 5 Aralık 1931 – Başbakan İsmet İnönü ile Dış İşleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’ın Yunanistan’ı ziyaretleri sırasında, 1930 Türk-Yunan Dostluk Antlaşması yürürlüğe konuldu.
– 3 Temmuz 1932 – Türkiye ile Fransa arasında Antakya’da Askeri Antlaşma imzalandı. Antlaşma uyarınca Türk askeri birlikleri 5 Temmuz’da Hatay’a girdi.
– 8 Mayıs 1933 – Türkiye ile Yunanistan arasında Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 21 Ocak 1934 – Türkiye ile Sovyetler Birliği arasında Kredi Antlaşması imzalandı.
– 9 Şubat 1934 – Türkiye, Romanya, Yunanistan, Yugoslavya arasında Balkan Paktı imzalandı.
– 20 Temmuz 1936 – Türkiye’nin İstanbul ve Çanakkale Boğazları üzerindeki tüm haklarını tanıyan ve kabul eden Monteux Antlaşması imzalandı.
– 9 Kasım 1936 – Montreux Boğazlar Sözleşmesi resmen yürürlüğe girdi.
– 7 Nisan 1937 – Türkiye ile Mısır arasında Dostluk, İkamet ve Tabiiyet antlaşması imzalandı.
– 8 Temmuz 1937 – Sadabat Paktı, Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında imzalandı.
– 12 Ocak 1938 – Türkiye-Letonya Ticaret Antlaşması imzalandı.
– 14 Ocak 1938 – Türkiye-Irak-İran-Afganistan arasında aktedilen Sadabat Paktı, TBMM’de onaylandı.
– 8 Mayıs 1938 – Türkiye ile Almanya arasında Kredi Antlaşması imzalandı.
– 27 Mayıs 1938 – Türkiye ile İngiltere arasında Kredi Antlaşması imzalandı.
– 4 Temmuz 1938 – Türkiye ve Fransa, Hatay’da eşit sayıda asker bulundurmaları konusunda antlaşma yaptı. Türk birlikleri 4 Temmuz’da Hatay’a girdi.
Atatürk’ün açtığı okullar…
-
Ankara’da ‘’Musiki Muallim Mektebi ‘’kuruldu (1924).
•’’Mızıka-i Hümayun’’Ankara’ya taşınarak ‘’Riyaset –i Musiki heyeti ‘’adını aldı(1924)
•İstanbul Belediye Konservatuvarı kuruldu(1926).
•Ankara Devlet Konsevatuvarı kuruldu(1936).
•Gazi Terbiye Enstitüsü Müzik Bölümü kuruldu(1937)
•Ankara’da Askeri Müzik Okulu öğretime açıldı(1938)
Atatürkün yaptığı devrimler
I- Siyasi alanda yapılan inkılaplar:
1- Saltanatın Kaldırılması (1 Kasım 1922)
2- Cumhuriyet’in ilanı (29 Ekim 1923)
3- Halifeliğin Kaldırılması (3 Mart 1924)
II- Toplumsal yaşayışın düzenlenmesi:
1- Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun (25 Kasım 1925)
2- Tekke ve Zaviyelerle Türbelerin Seddine (kapatılmasına) ve Türbedarlıklar ile Birtakım Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun (30 Kasım 1925)
3- Uluslararası Saat ve Takvim Hakkındaki Kanunların Kabulü (26 Aralık 1925). Kabul edilen bu kanunlarla Hicri ve Rumi Takvim uygulaması kaldırılarak yerine Miladi Takvim, alaturka saat yerine de milletlerarası saat sistemi uygulaması benimsenmiştir.
4- Ölçüler Kanunu (1 Nisan 1931). Bu kanunla ölçü birimi olarak medeni milletlerin kullandıkları metre, kilogram ve litre kabul edilmiştir.
5- Lakap ve Ünvanların Kaldırıldığına Dair Kanun (26 Kasım 1934)
6- Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun (3 Aralık 1934). Bu kanunla din adamlarının, hangi dine mensup olurlarsa olsunlar, mabet ve ayinler dışında ruhani kisve (giysi) taşımaları yasaklanmıştır.
7- Soyadı Kanunu (21 Haziran 1934)
8- Kemal Öz Adlı Cumhurreisimize Atatürk Soyadı Verilmesi Hakkında Kanun (24 Kasım 1934)
9- Kadınların medeni ve siyasi haklara kavuşması:
a- Medeni Kanun’la sağlanan haklar
b- Belediye seçimlerinde kadınlara seçme ve seçilme hakkı tanıyan kanunun kabulü (3 Nisan 1930)
c- Anayasa’da yapılan değişiklerle kadınlara milletvekili seçme ve seçilme hakkının tanınması (5 Aralık 1934)
III- Hukuk alanında yapılan inkılaplar:
1- Şeriye Mahkemelerinin kaldırılması ve Yeni Mahkemeler Teşkilatının Kurulması Kanunu (8 Nisan 1934)
2- Türk Medeni Kanunu (17 Şubat 1926)
Dini hukuk sisteminden ayrılarak laik çağdaş hukuk sisteminin uygulanmasına başlanmıştır.
IV- Eğitim ve Kültür alanında yapılan inkılaplar:
1- Tevhid-i Tedrisat Kanunu (3 Mart 1924). Bu kanunla Türkiye dahilindeki bütün bilim ve öğretim kurumları Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlanmıştır.
2- Yeni Türk Harflerinin Kabul ve Tatbiki Hakkında Kanun (1 Kasım 1928)
3- Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti’nin Kuruluşu (12 Nisan 1931). Cemiyet daha sonra Türk Tarih Kurumu adını almıştır (3 Ekim 1935). Kültür alanında yeni bir tarih görüşünü ifade eden kurumun kuruluşuyla ümmet tarihi anlayışından millet tarihi anlayışına geçilmiştir.
4- Türk Dili Tetkik Cemiyeti’nin kuruluşu (12 Temmuz 1932). Cemiyet daha sonra Türk Dil Kurumu adını almıştır (24 Ağustos 1936). Kurumun amacı, Türk dilinin öz güzelliğini ve zenginliğini meydana çıkarmak, onu dünya dilleri arasında değerine yaraşır yüksekliğe eriştirmektir.
5- İstanbul Darülfünunu’nun kapatılmasına Milli Eğitim Bakanlığı’nca yeni bir üniversite kurulmasına dair kanun (31 Mayıs 1933). İstanbul Üniversitesi 18 Kasım 1933 günü öğretime açılmıştır.
Son bir şey…Bütün bunlar Katıldığımız 1. Dünya Savaşı, (kaç cephede savaşıldığı aşağıda -*-) üstüne üstlük bir de Kurtuluş savaşı sonrası bitmiş tükenmiş bir ülkede Atatürk sayesinde yapılan işlerdir, biline!
-*- Birinci Dereceden Cepheler
- Kafkasya Cephesi(1914-1918), Rusya’ya karşı.
- Sina ve Filistin Cephesi(1914-1918), Büyük Britanya’ya karşı.
- Irak Cephesi(1914-1918), Büyük Britanya’ya karşı.
- Hicaz-Yemen Cephesi, Büyük Britanya’ya ve Araplara karşı.
- Çanakkale Cephesi(1915), Büyük Britanya’ya ve Fransa’ya karşı.
İkinci Dereceden Cepheler
- İran Cephesi(1914-1918), Rusya ve İngiltere’ye karşı.
- Galiçya Cephesi(1916-1917), bir Osmanlı kolordusu 1916-17’de Berezhany kasabası çevresinde Rusya’ya karşı Avusturya-Macaristan safında savaşmıştır.
- Balkan Cephesi(1916-1918), 10. ve 20. Osmanlı Kolordusu Alman, Avusturya ve Bulgar birlikleriyle beraber Büyük Britanya’ya, Fransızlara ve Sırplara karşı savaşmıştır.
Şimdi tekrar düşünün Atatürk ne yaptı ki diyenler… “Atatürk ne yapmış”