Fuzulinin ve Nizami”nin “Leyla ve Mecnun”unu defalarca okudum. Orta okul yıllarından beri bu tür yapıtlara çok rastladım ve okuduktan sonra tüm bunların yazarın hayalinin ürünü olduğu sonucuna vardım. Bu kanaatim 20 Ocak 1990 yılında Rus ordusunun Bakü”yü işgal ederek Azerbaycan”da katliam yaptığı güne kadar devam etmişti.
20 Ocak şehitliğini ziyaret eden herkes orada bir çift mezarın olduğunu görmüştür. Bu İlham ile Ferize”nin mezarıdır. 20 Ocak gecesi Rus ve Ermeni birleşik kuvvetlerinin Bakü”de katliam yaptığı zaman 6 ay önce dünya evine girmiş İlham kendi halkının imdadına yetişmek için sokağa koşmuştu. Bakü sokaklarında yatan yaralıları Rus tanklarının paletleri altından kurtarmak için çabalamıştı. Pek çok yaralıyı güvenli yere taşıyan İlham bir yaralının imdadına koşarken düşman kurşununa gelmişti. 20 Ocak gecesi sevgili eşi Ferize sabaha kadar pencerenin önünden gitmemişti.
Hatta kayınvalidesinin “kızım pencerenin önünde durma, serseri kurşun isabet ederse İlham”a biz mahçup oluruz” uyarılarına rağmen o, çekilmemiş ve pencerenin önünde sabahı gözüyle açmıştı. Sabah İlham dönmüştü. Fakat kendisi değil, ruhsuz bedeni dönmüştü evine. İşte her şey de bundan sonra başlamıştı. Bir daha İlham”ı göremeyeceğine emin olan Ferize”yi kimse teskin edemiyordu. Akşama kadar sakinleşemeyen Ferize çok yorgun olduğunu söyleyip yan odaya geçiyor. Bir müddet sonra odaya girenler Ferize”nin cansız bedeniyle karşılaşıyorlar. Odada bulunan notta şöyle yazmıştı Ferize “Beni affedin, İlhamsız yaşayamazdım, beni onun yanına gömün”.
O devirde bu aşkla ilgili çok şeyler konuşuldu, yazıldı, besteler bile yapıldı. Fakat yıllar geçip nesiller değiştikçe destana dönmüş bu aşk unutuldu. 2003 senesinde Azerbaycan”da tek bağımsız gazete olan “Hural”ın başyazarı Evez Zeynallı”ın verdiği öneriye kadar. O sene Evez Zeynallı kendi köşesinde kökeni belli olmayan “14 Şubat Sevgililer Günü”ne bağlı ilginç bir yazı yayınladı. Türk dünyasında bu kabilden günlerin yeterince var olduğunu bildirerek İlham ile Ferize”nin düğün gününün Azerbaycan”da sevgililer günü olarak kutlanmasını önerdi.
Doğru, o dönemde bu öneriye ironiyle gülenler ve bu önerinin rededilmesi için büyük çaba harcayanlar çok olmuştu. Fakat Evez ve onun çok değerli qrubu pes etmeyerek bunun gerçekleşmesi için işe koyuldular. 30 Haziran İlham ile Ferize”nin düğün günü Azerbaycan”da ilk defa sevgililer günü olarak kutlanmaya başladı. Artık 15 seneden beri Azerbaycan”da 30 Haziran gerçek sevgililer günü olarak kutlanmakta. Fakat üzülerek söylemek gerekir ki, bazı televizyon ve radyolar hala bu konuya kıskançlıkla bakıyor ve hala 14 Şubatı sevgililer günü olarak ilan ediyorlar.
Fakat bir gün bu ne idüğü belli olmayan marjinallerin de Türk kızının sevgisi karşısında saygıyla eğilerek bu günün önemini kabul edeceklerine inanıyorum. Herkesin önünde Türkün büyüklüğünü itiraf edecek, böylesine bir aşkın hiç bir millette olmadığını, yalnız Türk hanımının eşine böyle bir sevgiyle bağlanabileceğini, uğrunda ölebileceğini itiraf edecklerinden eminim. Tüm dünya Türk kadınının önünde saygıyla eğilecek. Evet Türk milleti, 30 Haziran sevgililer gününüz kutlu olsun. Bu güzel günde her birinize Ferize gibi sevmeği diliyorum.
Bir yanıt yazın