emden
1908 yılında danzig’de inşa edildi. 1910 yılında kont maximilian von spee’nin komutasındaki alman doğu asya kruvazör filosuna katıldı. 1914 ağustosunda dünya savaşı patlayınca yüzbaşı hans von müller komutasında pasifik ve hint okyanusunda akın harekatına başladı. tam 57 gemiyi batırdı veya ele geçirdi. madras kentindeki petrol deposunu tahrip etti. penang limanına yaptığı baskında rus hafif kruvazörü yemşuy’u da batırdı. eski devir korsanlarını andırır bu romantik savaşçı gerek almanyada gerek ingilterede bir efsane oldu. yüzbaşı von müller’in yenik düşman mürettebatlarına gösterdiği asil tavır büyük takdir topladı. ne var ki bu kahraman geminin şansı 9 kasım 1914’de döndü. cocos adalarındaki telsiz istasyonuna saldırdığı o gün, avustralya donanması kruvazörü “sydney” tarafından pusuya düşürüldü. kaptan müller ağır yaralı gemisini batmaması için karaya oturttu. ancak emden’in mürettebatının macerası burada bitmemişti. telsiz istasyonunu uçurmak için karaya çıkan teğmen von mücke ve emrindeki 150 kadar asker kaçıp saklandılar. daha sonra bir yelkenli ele geçirerek kızıldenize ulaştılar ve osmanlı topraklarına ayak bastılar. arap çölünde belalı bir yolculuktan sonra da 1915 martında istanbula geldiler ve burada törenle karşılanarak almanyaya yolcu edildiler. mürettebatın gemide kalan bölümünden kurtulanlar ise -ki yüzbaşı müller de aralarındaydı- esir edilerek maltaya götürüldüler. burada esirlerken istanbulun işgali sonrasında maltaya sürülen osmanlı tutuklularıyla biraraya gelmişlerdi. anlattıklarından çok etkilenen emden mürettebatı 1921 yılında serbest kalıp almanyaya döndüklerinde aralarında yaklaşık 2000 osmanlı altını tutarında para toplayıp kurtuluş savaşı vermekte olan ankara hükümetine yolladılar. bu en üst düzeyde asil jestin günümüzde hatırlanmıyor oluşu gerçekten üzücüdür. emden gemisi başarılarıyla alman ulusunun gönlünde öyle taht kurmuştu ki kayzer wilhelm çıkarttığı özel bir izinle kruvazörün sağ kalan mürettebatına, soyadlarına “emden” adını eklemek ve bunu çocuklarına da intikal ettirebilmek hakkını vermiştir. emden’in enkazı ise geçtiğimiz yıllarda avustralya hükümetince anıt ilan edilmiştir.
teknik özellikler:
ağırlık: 3.365 ton
uzunluk: 118.3 m
genişlik: 13.5 m
karina: 5.54m
hız: azami 23.5 deniz mili
silahlar: 10 adet 105 mm hızlı ateşli, 8 adet 52 mm hızlı ateşli top; 2 adet 45 cm sualtı torpido kovanı.
mürettebat: 361 kişi
devamını okuyayım…
-
-
falih rıfkı atay ‘ın “ateş ve güneş ” kitabında kısaca bahsettiği efsanevi alman kruvazörü.
daha sonra üretilen 2 alman zırhlısına daha “emden” adı verilmişse de hiçbiri birinci dünya savaşı’nda savaşmış olan ve düşmanlarının dahi takdirini kazanan orijinal “emden” kadar akılda kalmamıştır.
şuradan bazı fotoğraflarına ulaşılabilir:
-
-
ingiliz kruvazörlerine benzemek için bazı durumlarda 4. bir sahte bacaya sahip efsane alman savaş gemisi/kruvazörü. birçok ingiliz, amerikan gemisini bu şekilde kandırıp; mürettebatını ve yolcularını gemiye çıkardıktan sonra (kişisel eşyalarıyla birlikte hemde) batırmıştır. bir ara bu gemiye yem olmasın diye bölgedeki (hindistan civarı) tüm ingiliz ticaret filosu bengal körfezinde bekletilmiş çünkü londra’da taşımacılık ve nakliyat sigortası fiyatları çılgınca artmış.kumandanı karl von müller tam bir beyefendi olarak bilinirmiş. mürettebat üzerinde tarif edilemez bir gücü varmış ve asla emir vermezmiş ricada bulunması yetermiş. geminin kumandasını aldığı andan itibaren köprüden hiç ayrılmamış. orada uyur, orada yer içer sürekli orada olurmuş.