Tayvan doğumlu sanatçı Tehching Hsieh bir keresinde “Hayat bir ömür boyu hapis cezası” dedi. Muhtemelen hiç kimse bu konuşmacıyı konuşmacınınkin den daha aşırı ve aydınlatıcı amaçlara yaymadı. Vito Acconci’nin 1972 tarihli Seedbed adlı çalışmasından, 1970’lerde meydana gelen, sınırlayıcı, yaşamı tehdit eden performans sanatı eserlerinin nimeti göz önüne alındığında, bir galeri katındaki bir rampa altında, mastürbasyon yaptığı için, Chris Burden vücuttaki birçok bedensel ihlalini içeriyordu. Bir otomobil üzerinde çarmıha gerildi, kolundan vuruldu ve beş gün boyunca bir dolabın içine kaldı. – Hsieh’in süregelen eserleri, tüm geleneksel özgürlük, güvenlik, güvenlik ve yalnızlık kavramlarımızı parçaladı.
Hsieh’in Taipei‘deki çalışmaları, özellikle de 1973’te kameralara yakalanan, ikinci kattan atladığı o ünlü atlama, ayak bileklerini kırmasıyla sonuçlandı hem de çevre ile çatışan insan vücuduna olan ilgisinin yanı sıra onun sanatı için acı çekmeye devam etti. . Hsieh, aynı zamanda, estetik yaşamları dışında değer yaratacak veya pahalıya mal olabilecek eylemlere karşı, iddia edilen değerin (para ya da ilerleme için) eylemleri arasındaki çizgiyi deneyimliyor gibi görünüyor.
1974 yılında, bir petrol tankerinde denizci olarak çalışan Hsieh, Amerikan limanına demir attığında gemiden kaçtı ve yasa dışı bir göçmen olarak New York şehrinin sanat dünyasının başkentine gitti. Nwe York zengin ve çoğu zaman sosyal olarak özgür düşünülmüş bir şehirdi. Hsieh, her biri 365 gün süren ve süreksiz kaçmayı amaçlayan bir dizi süreli performans çalışması yapmaya başladı. 1978–1979 Yılında yaptığı performans sanatında , Hsieh kendini Tribeca loft’unda kendi inşa ettiği tahta bir kafese kilitledi ve dini manastizm ve cezai hapsetme arasındaki rahatsız edici boşluğu ortadan kaldırdı. Hsieh kendi sanatını yani performans sanatını icra etmek için New York sokaklarında bir yıl geçirdi, hiçbir zaman bir bina ya da herhangi bir sığınağa girmedi (hapiste geçirdiği 15 saat hariç); sonbahar, kış, ilkbahar ve yaz boyunca Hudson Nehri kıyısındaki yangın hidrantında sadece bir kez banyo yaptı, kendini tamamen kentsel unsurlara karşı savunmasız bıraktı.
Yine Hsieh, Sanat ve Yaşamla dolu bir yıllık performans eylemlerinde 1983–1984 yılları arasında, kendisini 8 metrelik bir halatla sanatçı Linda Montano‘ya bağladı ve bir sene boyunca birbirlerine dokunmadan yaşamaya karar verdikleri için, beraberliğin maratonu kadar korkutucu ve hatta daha kısıtlayıcı anlardan birini yaşadı…
1985’te, Hsieh başka bir kural seti oluşturdu: bütün bir yıl boyunca sanat yapmayacak, tartışmayacak veya görmeyecekti. 2000 yılına kadar Brooklyn’de yaşayan sanatçı (1994’te ABD vatandaşı oldu), ve akıllara durgunluk getiren, her anını heyecanla hissettiren performans sanatını noktaladı. Şimdi çalışmalarını arşivleme ve bu ana eserlerin gösterilmesi için bir sergi açtı. Açtığı bu sergi ile yıllar boyu süren deneylerini, kendilerinden sonraki gönüllü, öz-dengesizliğinden daha da fazla şoke eden, yepyeni bir kuşak yaratmaya çalışıyor.
Geçtiğimiz yaz Hsieh, arkadaşı ve hayranı Marina Abramoviç‘in Manhattan’da bulununan ofisinde bir röportaj yaptılar. Kendiside ünlü bir performans sanatçısı olan Abramvic, MoMA’nın atriyosunda haftanın 6 günü, 736 saate ulaşan hoş sade bir konuşma gerçekleştirdiler. Açıkçası tartışacakları şeyler vardı.
MARINA ABRAMOVIC: 23 yaşındayken, bir binanın ikinci katındaki penceresinden atladığın zaman ve uçların her ikisini de Jump Piece’de kırdığın zaman uçacağını mı düşündün?
EĞİTİM HİKAYESİ: Hayır. Daha çok bir deneydi. Belki de Yves Klein olduğumu düşündüm ve [tıpkı Paris’teki bir banliyö çatısından ayrılan ressamın 1960’lı ünlü metresine atıfta bulunan 1960 resmine atıfta bulunarak] yaptığı gibi uçabiliyordum. Ama Jump Piece olgun bir parça değil. Hızlı bir şekilde tasarlandı – tek ihtiyacım olan bir pencere ve bir kameraydı – ve acının da çabuk olacağını biliyordum. Artık böyle bir şey yapmayacağım. Acı çekeceğimi biliyordum, ama bacakları kırma olasılığını düşünmedim. Kendimi abarttım ya da aşağıdaki betonu küçümsedim.
ABRAMOVIC: Tehching, siz ve Yves Klein arasındaki fark çok büyük. Sen gerçeksin ve gerçek hayatta atladın. Yves Klein’ın atlaması gerçek dışı. O sıçramayı, kendini incitmeden gerçekleştiremeyeceğini biliyordu, bu yüzden bunu fotomontaj olarak yaptı.
HSIEH: Gerçek dışı diyorsun, ama eylemi kullanan bizler için çok önemli. Pencereden atlamak trajik bir olasılıktır — geleceğinize atlayabilirsiniz. Bu tarz bir eylem daha çok bir yöne benziyor. Beni New York’a getiren aynı düşünce. New York’a gelirken de gemiden atlamıştım…
ABRAMOVIC: 1974’te New York’a gelmek için atladın.
HSIEH: Evet! Yeşil kartsız 14 yıl boyunca buradaydım, hayatta kaldım. Gereksiz hale gelmeden yaptım. Hiç bir resmi izin almadan yaşadım. Bu yüzden işimin rolüne büründüm.
ABRAMOVIC: O atlama çalışmasında ve diğer çalışmalarınızda, Yves Klein’dan Japonya’daki Gutai grubuna (1954’te daha sonra performans sanatı beklenen bir kolektif) Hollandalı sanatçı Bas Jan Ader’e doğrudan bir bağlantı görüyorum. Atlamaktan bahsediyoruz – bir şeyin üzerinden, bir şeye, bir şeylere. Fazla konuşulmayan Gutai grubunun bir üyesi, zemine bir kanvas yerleştirerek, büyük bir yükseklikten atlayarak son bir resim yapmayı denedi.
HSIEH: Atladı ve sonra öldü mü?
ABRAMOVIC: HayırT! uval üzerine. Ve bildiğimiz gibi, Klein 1950’lerde Japonya’yı ziyaret ettiğinde Gutai grubundan etkilendi.
HSIEH: Biliyorum. Ayrıca dövüş sanatlarını öğrendi.
ABRAMOVIC: Evet, siyah bir kuşak aldı. Ve anlaşıldığı gibi Gutai grubundan Fransa’ya ilham kaynağı olarak fikirler aldı; bunlardan biri “fotoğraflandı”. O zaman Bas Jan Ader zıplamadan bir kariyer yaptı. İlk cümlenin okunmasından ve gözünün sayfanın altına düşmesine izin vererek kitaplarla başladı. Sonra sandalyelerden düştü, çatıda bir sandalyede oturuyor ve düşüyordu; Daha sonra bir bisikletten bir kanala, daha sonra bir ağaç dalın üzerinedüştü ve son düşüşü yataydı – Atlantik’i küçük bir tekneyle geçerek Avrupa’dan Amerika’ya ulaştı. Okyanusa hiç çıkmadı.
HSIEH: Kayboldu. Kimse ne olduğunu bilmiyor.
ABRAMOVIC: Her neyse, benim düşünceme göre, Jump Piece’i olgun bir eser olarak düşünmüyorsanız bile, son derece önemlidir, çünkü gerçek bir şey yapan sanatçıların bir dizisinde. Her ne ise, onunla birlikte kaza veya ölüm ihtimalini taşıyan gerçek bir eylemdi. Ve bunu devam eden her işte devam ettin. Çalışmanız her zaman gerçek ve dürüst olmuştur — Bir Yıllık Performans 1980-1981’de, o yılın her bir saatinin kaydedildiğinden emin oldunuz. Neden bu tür bir dürüstlük senin için çok önemli?
HSIEH: Çünkü bunu dürüstçe yaptım. Sanat zamanında ve gerçek zamanlı olarak çalışıyorum ve farkı anlatamazsınız – hiç kimse işimde bir sanat eyleminden, gerçek bir eylemi nasıl ayıracağını bilemez. Bir yıl boyunca sokakta yaşadığımda insanlar sadece evsiz olduğumu biliyordu. Bir sanatçı olduğumu bilmiyordu. Çalışmamda gerçek zamanı kullanmalıyım. Bununla birlikte, insanların yanıt vermesi için gerçek zamanı belgelemenin ince bir yolunu bulmak zorundayım. Bu, bir parça halinde her saatte bir çalışma saatine denk gelmesi anlamına gelir.
ABRAMOVIC: Her saatte, bir tür sert Budist meditasyon geleneğine denk düşmeyi kabul ediyor mu? Disiplinde neredeyse dindar görünüyor. Zihniniz üç ay sonra nasıl değişmez ve “Kahretsin, deliriyorum. Bu çok saçma! ”Bu tür performansları devam ettirmek çok zor. Deneyimden biliyorum.
HSIEH: Basit bir cevap yok. Bir çalışmayı bir hafta kadar konuşarak veya buna hazırlanmak için deneyerek bir işi anlamak imkansız olurdu. Aksine, benim geldiğim felsefe ve hayatımın etkilerini ve okuduğum tüm filozofları ve edebiyatı anlamanız gerekir. Beni etkilediler ve bu çalışmaları yaratmamı sağladılar. Şimdi, birçok insan, maneviyat veya farklı metinlerdeki cevapları arar, ama benim için bu hayattır. Hayat budur: zamanın geçişi. Zamanın nasıl geçeceği değil, geçen zamanın kabulüyle ilgili. İnsanların işimi manevi olarak düşündüklerini biliyorum, ama gerçekten sadece zaman harcadığımı. Bu kadar.
ABRAMOVIC: Bu doğru veya doğru değil. Bir adam bir mağarada on yıl yalnızlık içinde oturursa, o deneyimden farklı bir insan çıkar. Bir yıl boyunca yaptığın aynı şeyi yaptıysa, tamamen farklı bir insandan çıkarlardı. Demek istediğim, bazı dönüşümler var.
HSIEH: Aynı ve farklı olduğumu söylemeye çalışıyorum.
ABRAMOVIC: Yapıtınız hakkında büyüleyici bir unsur, birçok değişen bağlamda nasıl oynadığıdır. Dini bir bağlam, sanatsal bir bağlam, sosyal bir bağlam vardır. Ama hangi bağlamda konuştuğumuz önemli değil, evet mi hayır mı?
HSIEH: Bir program yapıyorum ve zamanı geçiriyorum. Dönüşüm hakkında düşünmüyorum. Programım bugün bitirdiğimi söylediğinde, bunu geçmişte bırakırım ve geleceğime doğru ilerlerim.
ABRAMOVIC: Bu aklımı uçuruyor! Bir bakıma, bu parçalar, hayatı olduğu gibi kabul etmek için araçlardır. İşte bu yüzden butür çalışmalar (performans Sanatı) asla ölmeyecek, çünkü yaşamın kendisinin doğasıyla uğraşıyorsunuz.
HSIEH: Bu projelerin her biri, gerekli olan bir yıllık çalışmaya atıfta bulunuyorsunuz – iki ekinoks. Benim için bir yıl hayatın sadece küçük bir kısmı. Çoğu insan için, bir yıl uzun bir zaman ve çok şey olur. Ama evren için bu çok geçicidir –
ABRAMOVIC: Bu, evren için bir saniye bile değil.
Çeviri: Turkishnews/Metin Tapmaz
Kaynak: İnterview Magazine
Röportaj: Marina Abramovic
Fotoğraf: Sebastian Kim
Hertürlü İhbar,Öneri ve istekleriniz için +90 0546 951 2876 nolu WhatsApp ihbar hattımızdan bize ulaşın.
