NECDET BULUZ
Amerika’nın İran ile nükleer anlaşmayı iptal etmesinden sonra İsrail’in İran’a karşı savaş tutumu bölgede tansiyonu yükseltiyor.
Ortadoğu’da ateşi düşmeyen gerilim, İsrail’in Suriye’ye yönelik saldırısıyla daha da tırmandı. Gerilim ateşini kasıtlı körükleyen İsrail, İran’la nükleer anlaşmayı rafa kaldıran ABD’nin uluslararası arenada yalnız kalmasının önüne geçmek istiyor.
AB ülkelerinin duruşu bugün için netleşmedi. Ancak endişe edilen durum şu:
İsrail’in hesaplarına göre gerilim daha da kızışırsa Avrupa ülkelerinin ABD’ye destek vermekten başka çareleri kalmayabilir.
Suriye ve çevresindeki İran-İsrail/ABD gerilimi artarak sürüyor. Suriye topraklarını hedef alarak tanklarla 10 Mayıs gecesi taciz atışları yapan İsrail, Suriye’den karşılık verilmesi üzerine kapsamlı bir hava saldırısı gerçekleştirmişti.
İsrail yönetimi, ilk saldıran tarafın Suriye olduğu iddia ediyor.
Rusya, İsrail’in 28 savaş uçağını havalandırdığını ve 70 füze ateşlediğini açıkladı. Londra merkezli Suriye İnsan Hakları Gözlemevi ise İsrail saldırılarında en az 23 milisin öldüğünü duyurdu.
İsrail ordusu, Suriye topraklarında vurduğu hedeflerin yer aldığı bir harita yayınladı. İsrail’in vurduğu Suriye’nin güneyindeki Kuneytra iline bağlı Baas ve Hadar bölgelerindeki yerler arasında askeri üsler ve bir cephanelik de bulunuyor.
Resmi haber ajansı SANA, güneydeki Kuneytra’ya bağlı Baas şehrine topçu atışı yapıldığını bildirdi.
İsrail saldırısı sonrası konuşan İsrail Savunma Bakanı Avigdor Lieberman, Suriye’deki bütün İran altyapısının vurulduğunu iddia ederken, ‘Umuyorum bu bölüm sona ermiştir’ açıklamasında bulundu.
İsrail saldırısının Trump’ın İran nükleer anlaşmasından ayrılmasını açıklamasından kısa süre sonra gelmesi önemlidir. İsrail, zaten böyle bir açıklama sonrasın hazırlıklarını da tamamlamıştı.
İşin özeti şu:
İsrail, arkasına Amerika, Suudi Arabistan ve BAE’yi alarak adeta meydan okuyor.
Zira Trump’ın kararına İsrail ve Suudi Arabistan ve BAE dışında destek veren ülke çıkmaması, İran’a karşı başlatılması planlanan yaptırımların yarım kalma ihtimalini ortaya koyuyor.
Uzmanlar, İsrail’in Suriye ve çevresindeki bölgede gerilimi tırmandırarak, Trump’ın kararına karşı çıkan Avrupa devletlerini ABD çizgisine gelmeye mecbur bırakmak istediğini söylüyor.
Avrupa ülkelerinin destek vermediği yaptırımların İran üzerindeki etkisi yok denecek kadar az olacak. Suriye’deki hedeflere yönelik son gerçekleşen saldırıda tanklarla ilk saldıran taraf olmasına rağmen, İsrail’in mağdur rolüne oynamasının nedeni böylece ortaya çıkmış bulunuyor.
Zira İsrail kendini Suriye’de bulunan İran’a bağlı güçler tarafından saldırı uğramış taraf gibi lanse ederek, başta İngiltere, Almanya ve Fransa olmak üzere Avrupa ülkelerindeki yönetimler üzerinde kamuoyu baskısı kurmak istiyor.
Bu bağlamda uzmanlar, İsrail’i mağdur gibi gösterecek yeni ‘düzmece’ saldırılar yaşanabileceği uyarısında bulunuyor.
Kurmaca saldırının ardında beklendiği gibi ABD, İsrail’in yanında yer aldığını resmen açıkladı. Rusya ise, İran’la ilişkilerini daha da geliştireceğini duyurdu. Fransa taraflara gerilimin düşürülmesi için çağrı yaptı.
BBC’nin Orta Doğu Editörü Jeremy Bowen gelişmeleri, “Vekalet savaşı olduğunu söylemeyin. Bu artık, İsrail ile İran arasında doğrudan bir meseledir. Trump’ın İran nükleer anlaşmasından ayrılmasından beri böyle. Tırmanması gerçek bir risk” yorumuyla yaşananların adını koydu. Suriye hükümeti İsrail’in fırlattığı roketlerin tek tek düşürüldüğünü açıkladı.
Açıklamayı doğrulayan Rusya Savunma Bakanlığı ise Suriye’nin İsrail’den fırlatılan füzelerin yarısından fazlasını, kendilerinden aldığı hava savunma sistemiyle düşürdüğünü söyledi.
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz:
İsrail durdurulamazsa bölge yangın yerine dönenebilir. Bundan en fazla etkilenenler arasında Türkiye de yer alacaktır. Nedenlerini ise bir başka yazımızda dile getireceğiz.
Necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz