YIL 1923

YIL 1923
Hüseyin MÜMTAZ

1923 yılında herşey yeniden başladı.
1). 24 Temmuz 1923 günü imzalanan Lozan Antlaşması ile Batı Trakya Türklerinin resmen “Müslüman Azınlık” olduklarının tescili ve “evlilik, boşanma ve miras konularında” İslam hukukunun temel kabul edilmesi esas alınmış oldu…
2). Tam üç ay sonra, 29 Ekim 1923’de de Türkiye Cumhuriyeti kuruldu.
Üç yıl sonra 17 Şubat 1926’da da yeni cumhuriyette; aile hayatında, mirasta, şahitlikte ve bunun gibi birçok konuda erkeklere daha fazla hak tanıyan Mecelle yerine Medeni Kanun kabul edildi.
Aradan tam 94 yıl geçti.
a.Gümülcine’de yaşayan Mustafa ve Hatice Molla Salih çifti 2003’de bir vasiyetname hazırlamış ve bu vasiyetnameyle kim erken ölürse mirasın diğerine kalmasını noter huzurunda teminat altına almışlar. Mustafa Bey 2008’de vefat etmiş. Mirasın bu vasiyetnameye göre Hatice Hanım’a kalması beklenirken Mustafa Bey’in kardeşleri itiraz etmişler ve İslam hukukunu referans göstererek mirastan hak talep etmişler. Yunan yargısı da buna göre karar verip kardeşleri haklı bulunca Hatice Molla AİHM’ye başvurmuş.
AİHM’den, bu çağda doğal olarak aleyhine bir karar çıkacağını düşünerek “tutuşan” Yunan hükümeti değiştirmeyi/çıkarmayı vaat ettiği yeni bir yasayla azınlık bireylerine aile ve miras konularında medeni hukuk ve İslam hukuku arasında tercih hakkı tanımayı kararlaştırmış.
Böylelikle 94 yıl sonra Batı Trakya Müslüman azınlığı (Yunanistan TÜRK lafzını kullanmayı yasaklıyor) bir anlamda Medeni Hukuk ile tanışmış oluyor.
b.Diğer taraftan Türkiye’de Diyanet İşleri Başkanlığı 2017 Aralık ayı içinde resmi internet sitesinde şöyle bir fetva yayınlanır;
“Bir kimse, yüzüne karşı ‘seni boşadım, benden boş ol’ gibi boşamayı ifade eden sözleri şifahî olarak söylemek suretiyle, eşini boşayabileceği gibi, bu sözleri telefon, mektup, mesaj, internet ve faks yoluyla bildirerek de boşayabilir. Söz konusu iletişim vasıtalarıyla boşamak, sözlü olarak yüzyüze boşamak gibi geçerlidir. Ancak, bu durumda kocanın, boşamış olduğunu inkar etmemesi gerekir. Boşamanın yazılı olması halinde ise boşanan kimse, yazının veya mesajın eşinden geldiğinden emin olmalıdır. Bu durumda boşama hükümleri, kadının mektubu okuduğu andan itibaren başlar. Fakat koca eşini daha önce gıyaben boşamış da bunu mektupla haber veriyorsa, boşamanın hükümleri kocanın boşadığı andan itibaren başlar (İbn Kudâme, el-Muğnî, X, 505 vd.; İbn Âbidîn, Reddü’l-muhtâr, IV, 456 vd.)”.
Şimdi ben fetvaya dayanak gösterilen değerli âlimler İbn Kudâme ile İbn Âbidîn zamanında “telefon, internet ve faks” kullanılmadığına eminim.
Ama o saatten beri yarısı dolu bir bardağa bakıyorum.
Siz Batı Trakya ve Türkiye’de bardağın hangi tarafının boş veya dolu olduğunu görebiliyor musunuz? 14 Aralık 2017