Mustafa Birol Guger, 3.12.2016

ABD’nin Kalifornia, Northridge kasabasındaki “Kalifornia Eyalet Üniversitesi” (KEÜN), Atatürk ile ilgili bir konferansın Ermeni öğrencilerin zorbalığı sonucu iptal edilmesinin ardından Türk tarafından gelen tepkiler üzerine geri adım attı, konferansa yeniden yol açtı

,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,.,

Ferruh Demirmen

ABD’nin Kalifornia, Northridge kasabasındaki “Kalifornia Eyalet Üniversitesi” (KEÜN), Atatürk ile ilgili bir konferansın Ermeni öğrencilerin zorbalığı sonucu iptal edilmesinin ardından Türk tarafından gelen tepkiler üzerine geri adım attı, konferansa yeniden yol açtı.

Olay 10 Kasım 2016’da KEÜN yerleşkesinde oluştu. ABD Texas eyaletinde “Baylor Üniversitesi”nde öğretim üyeliği yapan Profesör George Gawrych, Atatürk hakkında yazdığı son kitabı (“Genç Atatürk: Osmanlı Askeri’nden Türkiye Ulusal Liderliğine”) tanıtmak için davetli konuşmacı olarak konferans vermeye gelmişti. Gawrych, askeri tarih konusunda ünlü bir araştırmacı. Son kitabı ABD’deki “Askeri Tarih Derneği”nin 2014 Seçkin Ödülü’nü kazanmış. Daveti yapan, KEÜN’deki bir sanat tarihi profesörü.

Dinleyiciler arasında öğrenciler ve akademisyenler olduğu gibi uzak mesafelerden gelmiş Amerikalı Türkler vardı.

Gawrych konuşmasını başlar başlamaz salondaki 20 kadar Ermeni öğrencisi ayağa kalktılar, arkalarını profesöre döndürerek, “Türkiye soykırım suçlusu” sözleriyle bağırmaya başladılar. Profesörün öğrencileri yatıştırmaya çalışması fayda vermedi. Tezahüratların devam etmesi üzerine profesör iki polis refakatında ve öğrencilerin haykırmaları arasında salondan dışarı çıkarıldı. Konferans apar topar iptal edilmiş oldu.

Olayın ardından Ermeni öğrenciler Atatürk’ü “soykırım’ı inkâr etmek” ile suçladılar. Öğrenci İşleri Dekanı William Watkins ise attığı bir e-posta ile Ermeni öğrencilere arka çıktı.

TÜRKLERDEN TEPKİ

Olay bir skandaldı, ve Türk tarafının büyük tepkisini çekti. Davetli bir konuşmacının ifade özgürlüğü zorbaca çiğnenmişti. İfade özgürlüğü, ABD Anayasa’sının koruması altına aldığı en önde gelen haklardan biridir. Üstelik, bu hak gasbı üniversite gibi akademik özgürlüğün özellikle saygı gösterileceği bir ortamda oluşmuştu. Polisin taciz yapan Ermeni öğrencileri salondan çıkarıcağına konuşmacıyı salondan çıkarması ve konuşmanın alel ecele iptali kabul edilecek bir durum değildi.

Konuya duyarlılık gösteren Türk vatandaşları ve Amerikalı Türkler üniversite rektörü Dr. Dianne Harrison’a mesajlar göndererek olayı kınadılar ve üniversitenin hatalı hareket ettiğine dikkat çektiler. Protestolar ABD’den geldiği gibi, birkaç tane Türkiye ve Avrupa’dan da geldi.

İlginçtir ki, ABD’de ve Kanada’da bazı üniversitelerde olduğu gibi, KEÜN’de akademik programların bazıları Ermeni vakıflarınca parasal destek görür. Bu destek KEÜN’ün “soykırım” sorununda Ermeni diyasporasına yakınlık duymasına yol açmış olabilir. Yine de, bu gibi desteklerin akademik özgürlüğe kesinlikle halel getirmemesi ve üniversitenin Ermeni sorunuda tarafsız kalması beklenir.

GERİ ADIM

Türk tarafının tepkisi üzerine KEÜN rektörlüğü 28 Kasım’da bir bildiri yayınlayarak olaydan üzüntü duyduğunu, konferansın güvenlik nedeniyle iptal edildiğini, üniversitenin akademik fikir alışverişinde ve ifade özgürlüğünde kararli olduğunu, ve Profesör Gawrych’ü konferansını vermesi için üniversiteye bizzat davet ettiğini açıkladı. İleride bu tür olayların olmaması için gerekli önlemler alınacağına işaret etti.

Ne yazık ki Gawrych daveti kabul etmemeye karar verdi. Nedeni bilinmiyor.

Geri adım Türk tarafı için büyük bir başarı idi, ve sanırım ABD’de ve hatta Avrupa’da bir ilk idi. Ermeni sorununda Türk tezlerinin tarafsız bir ortamda sergilenmesi ve duyurulması şüphesiz büyük önem taşıyor. Yurt içi ve yurt dışındaki Türkler bu olaydan bir ders çıkarmalı, Türk tezlerine ne biçimde olursa olsun uygulanan sansürlemelerde uyanık olmalı.