Erdoganin Söylediği gibi valsi Türkiye’ye Cumhuriyet elitleri mi getirdi?
Erdoğan’ın geçmiş Cumhuriyet kutlamalarını “fraklı, valsli, şampanyalı Cumhuriyet Bayramı kutlamaları” ifadeleriyle eleştirmesi “vals” tartışması başlattı. Erdoğan’ı destekleyenler valsin bizim kültürümüze yabancı olduğunu söylerken, eleştirenler modern müziğin ve dansın bir örneği olarak valsi savundu.
Peki gerçekten iddia edildiği gibi vals bizim kültürümüze yabancı mı?
Ya da daha doğrusu söylendiği gibi valsi Türkiye’ye Cumhuriyet elitleri mi getirdi?
Yanıtı verelim: Hayır.
çaldığını sanmayın.
Padişahlar bütün modern müzik örnekleri gibi vals de besteledi.
Bunlardan en bilineni, 1861-1876 arasında tahtta oturan Abdülaziz’in bestelediği Invitation à la Valse (Valse Davet)’dı.
Öyle ki, Abdülaziz 1867’de Kraliçe Viktorya’nın davetlisi olarak Britanya’ya gittiğinde bando Abdülaziz’i kendi bestesi La Gondole Barcarolle’u çalarak karşıladı. Avrupa müzik dünyası Abdülaziz’in Valse Daveti’yle beraber bu eseri çok sevdi.
Sultan V. Murad’ın piyanodaki ustalığı ve bestelediği valsler, ders aldığı Batı dans müziği besteleyen Callisto Guatelli bilinmez mi?
Mesela Cumhurbaşkanı Erdoğan’a V. Murad’ın “Mi bemol majör vals”’ini tavsiye ederiz.
Sultan II. Mahmud’un çağrısıyla İstanbul’a gelen ve hayatının sonuna kadar burada kalan Giuseppe Donizetti’nin besteleri nasıl unutulur?
Erdoğan’ın çalışma ofisi olarak kullandığı Dolmabahçe Sarayı’nda bulunan ve 12 Ocak 1859’da Luigi Ricci’nin Scaramuccia operasıyla açılan o dönem dillere destan Opera Binası’nı nasıl duymadı? Sadece bu topraklarda değil, Osmanlı sultanları Avrupa’da da opera binalarını finanse ettiler.
Rossini’nin, Frantz Listz’in, Donizetti’nin Osmanlı padişahlarının isteğiyle bestelediği Batı formundaki marşlardan söz etmiyoruz.
Padişahlar Cuma Selamlığına, bu marşlar eşliğinde çıkardı.
Neyse…
Resme, heykele hiç girmeyelim.
Söylemek istediğimiz şu:
Bizim sözde “Osmanlıcılar” Osmanlı’yı tanımıyorlar.
Tarihi, bir ilerleme ve kopuş içinde yorumlayamıyorlar.
Bizde modernleşme her alanda Cumhuriyet’ten çok önce başladı. Aydınlar da Saray da asker de birbirinden farklı tanımlarla modernleşme çizgileri ortaya koydu. Cumhuriyet, bir ileri bir geri yapan bu çizgideki en büyük sıçrama, ayakbağlarına vurulan en büyük darbeydi.
İşte bizdeki “yeni Osmanlıcılar” bu çizginin değil, hem Osmanlı’da hem Cumhuriyet’te bu çizgiye düşman olanların uzantısı olduğu için sözde küfreder gibi “valsle kutluyorlardı” diyor.
Ne Osmanlı Sarayı’nı ne Cumhuriyet devrimlerini tanıyorlar.
Her seferinde oradaki birikime hakaret ediyorlar.
Biz Cumhuriyet Bayramı’nda Cumhuriyetçiler’i vals hatırlatmasıyla kötüleyen Erdoğan’a bayram hediyesi olarak “ecdadımız” Sultan Abdülaziz’in Invitation à la Valse (Valse Davet) eserini armağan edelim.
Bakalım beğenecek mi?
Osmanlı Sarayı’nda çalınan müzikler arasında vals de vardı.
Vals deyince, yabancıların bestelediğini bizimkilerin ç