NECDET BULUZ
Türkiye’nin bugün en büyük sorunlarından biri haline gelen işsizliğin boyutları giderek büyüyor. Özellikle eğitimli ve genç işsiz sayısının hızla arttığı ülkemizde alınan tüm önlemlere rağmen işsizliğin önüne geçilemiyor. Bunun da en büyük nedenlerinden birisi yatırımların olmaması ve buna bağlı olarak da istihdamın sağlanamaması olarak gösteriliyor.
Şimdi şu verilere bir göz atalım:
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2015 Temmuz ayı işsizlik verilerini açıkladı. Buna göre; Türkiye genelinde 15 ve daha yukarı yaştakilerde işsiz sayısı, Temmuz ayında, geçen yılın aynı dönemine göre 103 bin kişi artarak 2 milyon 970 bin kişi oldu. İşsizlik oranı ise değişim göstermedi ve yüzde 9,8’da kaldı. Ancak 2015 Haziran ayına göre işsizlik oranında 0,2 puanlık artış görüldü.
2015 Temmuz’da, bir önceki yılın aynı dönemine göre; tarım dışı işsizlik oranı aynı düzeyde kalarak yüzde 12 oldu. 15-24 yaş grubunu içeren genç işsizlik oranı 0.1 puanlık artış ile yüzde 18.3’e yükseldi.15-64 yaş grubunda da bu oran geçen yılın aynı dönemine göre değişmedi ve yüzde 10 olarak gerçekleşti. Tarım dışı işsizlik oranı Haziran ayında yüzde 11,7, genç işsizlik oranı ise yüzde 17,7 idi.
Mevsim etkilerinden arındırılmış verilere göre ise Temmuz ayında, 2014 Temmuz’una göre işsizlikte bir yıl sonra hiçbir değişiklik olmadı. İşsizlik oranı yine yüzde 104 olarak gerçekleşti; yani işsizlik kemikleşti. Oranlarda bir değişiklik olmamasına karşın işsiz sayısı 2 milyon 991 bin kişiden milyon 96 bin kişiye yükseldi.
TÜİK işsiz olmalarına karşın iş aramıyor diye işsiz saymadığı kişilerin sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre; 4 milyon 559 bin kişiden 4 milyon 308 bine geriledi. Ancak resmen işsiz sayılan 3 milyon 96 bin kişi dikkate alındığında toplam işsiz sayısı 7 milyon 404 bin kişi. Bu sayı bize göre çok önemsenmesi gereken ve ciddi bir rakam olarak değerlendirilmelidir.
Geçenlerde Hürriyet Gazetesi’nden Hacer Boyacıoğlu işsizlikle ilgili ilginç bir habere imza attı. Haberde, AK Parti’nin bir anda işsiz sayısında 1 milyon düşüş gösterdiğini, bunu da bir cambaza taş çıkaran hile ile gerçekleştirdiği iddia etti.
Konumuz içinde olduğu için biz de buradan bazı alıntıları sizlerle paylaşmak istedik:
“13 yıllık iktidarında ekonomiyi getirip krize saplayan AKP, dünyanın en ünlü cambazlarına taş çıkartmayı sürdürüyor. Ne zaman veriler ekonomide kötüye gidişi gösterse hile yaparak istatistiklerle oynayan AKP, milli gelir rakamlarının ardından İşkur’un işsizlik verilerinde de hileye başvurarak işsiz sayısının bir anda 1 milyon kişi düşmüş gibi gösterdi.
AKP’nin pes dedirten son iki hilesinden ilki, Orta Vadeli Program’da (OVP) yapıldı. Seçim hükümeti görünümlü AKP, gerçekte Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın saray hükümeti, hafta başında OVP’yi Resmi Gazete’de yayınladı.
Türkiye’nin bir numaralı sorunu Erdoğan yüzünden yaşanan yangınlar nedeniyle ekonomide giderek büyüyen kriz sonucu 2013 yılında 10 bin 782 dolar olan (KBMG), 2014’te 10 bin 404 dolara düştü. Bu rakamın bu yılın ilk yarısında 10 bin doların atına düştüğü tahmin ediliyor.
AKP, KBMG’deki düşüşü, yani Türkiye’nin ve halkın yoksullaştığını gösteren, geçen yıl yayınlanan 2014-2016 OVP’de 11 bin 927 dolar olarak gösterilen KBMG’deki düşüşü halktan gizlemek için bu yıl açıklanan OVP’de görülmemiş bir hileye başvurdu. Hükümet, bütün dünyada, her ülkenin hesapladığı yöntemle hesaplanan KBMG rakamlarına OVP’de yer vermedi. Hükümet bunun yerine, Türkiye’de olduğu gibi bütün dünyada sadece bir gösterge olarak kullanılan satın alma gücü paritesini (SAGP) kişi başına milli gelirmiş gibi gösterdi. Cambaz AKP, böylece kağıt üstünde KBMG’yi, bir anda 10 bin dolardan 19 bin 507 dolara çıkardı.
Boyacıoğlu’nun haberine göre; OVP’de milli gelirin bir anda 19 bin dolara çıkarması tartışması bitmeden Türkiye İş Kurumu’nun (İşkur) işsizlik verilerinde 1 ayda yaşanan 1.1 milyonluk azalma gündeme geldi. Ağustos ayında kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 219 bin 934 kişi iken eylül ayında bu rakam birden 2 milyon 85 bin 870’e düştü. 1.1 milyon kişinin kayıtlı işsiz verilerinde yer almaması “önceki rakamlar yanlış mıydı, yoksa makyaj mı var” yorumlarına neden oldu.
İşkur kendisine başvuran ve iş arayan işsizlere “kayıtlı işsiz”adı veriyor. İşkur kendisine başvurup kaydolmayan işsizlerin istatistik dökümünü yapmakla sorumlu değil. İşkur’a hem işveren hem de işsizler başvuruyor. İşverenler ihtiyaç duydukları elemanları ve vasıflarını iş arayanlar da kendi vasıflarını İşkur’a iletiyor. Bu iki başvuruyu eşleştiren ve işsizleri işverenin kaydettirdiği açık işlere yerleştiren İşkur kalan işsizleri de kayıtlı işsiz olarak açıklıyor. Kayıtlı işsizler her ay aylık ve birikimli olarak açıklanıyor.”
İşsizlik sorunu hem büyük, hem de çok ciddiye alınması gereken bir konudur. Bunun makyajlanarak saklanması ya da işsizliğin “yok” gibi gösterilmesi Türkiye’yi düzlüğe çıkaramayacağı gibi daha da önemli sorunlarla karşı karşıya gelmesine neden olabilir. İşsizlik aynı zamanda çok büyük sosyal sorunları da önümüze koyacaktır.
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz