Turkish Forum Danışma Kurulu Üyesi ilk Türk arabasının üretiminde çalışan Makina ve Otomotiv Mühendisi Hikmet Ersoy’dan Türk Otomotiv Sanayi’nin Gerçek Hikâyesi
1962 yılında temeli atılan Türk Otomotiv Sanayi halâ kamu oyunda “ Montaj Sanayi” olarak yazılmakda ve konuşulmaktadır. Halkımızı gereğince konu hakkında aydınlatmayan basın ,medya kuruluşları Hatta bazı konu ile ilgili derneklerin , kimse kusura bakmasın bu konuda hataları çok eksiklikleri ve yanlış değerlendirmeleri vardır.
Basının,medyanın buna bağlı olarak Türk halkının bilgi eksikliği halâ giderilememiştir. Bunu üzerine bas,basa yazıyorum.Çünkü 1962 yılında Türkiyede sanayinin “S” harfinin olmadığı bir devirde talimat üzerine 3.5 ay gibi çok kısa bir sürede o günün mühendis,usta ve işçilerinin özverili çalışmaları ile sıfırdan (2) Devrim otomobili imal edilmiş.Fakat maalesef kural olarak tren ,Tır veya gemi ile yola çıkan otolara Yakıt (benzin) konulmadığını çoğumuz biliriz.İşte bu iki otomobil trenle Eskişehirden Ankaraya gönderildi, Ankara inişinde ilk benzin istasyonunda benzin ikmali yapılıp Çankaya Köşküne çıkılacaktı.
Her nedense ,sanırım o günün koruma görevlileri benzincide durunca birileri tarafından bu iki otoya zarar verilebilir düşüncesi ile benzin ikmali yaptırılmadan Çankaya köşküne çıkartılmış sonucda Oraya hazırlıklı giden mühendisler yedek bidon ile ikmal yaparlarken ,zamanın C.Başkanı Cemal Gürsel , ikmali yapılmış otoya değilde,arkadaki henüz benzin konulamamış otoya binmesi ve Şöförüne “Haydi çalıştır gidelim..” demesi ile mecburen oto hareket ettirilmiş.. bildiğiniz gibi benzin ikmali henüz yapılamamış oto stop etmiştir.. Olay budur.Sonrasında ,nedenini öğrenen C.Başkanı “Bu otomobil ile 29.Ekim de ben Hipadromda halkı selamlayacağım..” demiş,ve söylediği şey gerçekleşmiştir.
Fakat maalesef bazı kişiler , bazı basın ,medya bunu alay konusu yapmışlardır.. Bugün Eskişehir deki Demiryolları fabrikasını ziyarete gidenler ,53 yıl önce bir vidanın dahi imal edilmediği Türkiyede yapılan bu otomobili çalışırken Görebilirler.
Peki sen bunları nereden bilip yazıyorsun diye sorulabilinir… Ben o tarihde o iki Devrim otomobilinin imalatında yardımcı mühendis olarak çalıştım.. Bir motorun ve diğer akşamların komple orada yapıldığına şahidim..
Motorun içersindeki ana parçaları imal eden ustaları,işçileride ne kadar takdir etsek azdır.
Sonrasında Ford Otosan da göreve başladım , orada bana Teknik satınalma müdürü görevi verildi.. Yukarıda da bahsettiğim gibi , o tarihlerde yurdumuzda bir vida dahi yapılamıyordu. Anadol otomobilini imalata başladık
Ve yurt içinde parça imal edecek imalathane sıfır sayısında idi. Bir çok küçük sanayiciye destek verdik , yerli imalat oranını yükselttik. Öyleki bir ufak saç parçasının siparişini verdiğim küçük bir atölye
Bugün 67 ülkeye ve ünlü otomobil fabrikalarına komple fren aksamı ihraç etmektedir… Anadol’un kapı kolunu sipariş ettiğimiz firma bugün tüm dünyaya Jant ihraç ediyor, ve Turkiyede ilk defa motor kapağı nı komple
İmal etmiş bir firmadır..bugün bunlara benzer Turkiyemizde çok başarılı yan sanacilerimiz vardır, bunların çoğuda tüm dünya markalarına ürünlerini ihraç ediyorlar.Bizde çorbada tuz misali bunlara yol göstermemiz nedeni ile
Gurur duyuyoruz.
Medyada ve halk arasındaki konuşmalarda bu konuda bir ana tartışma var..” Neden bir Türk markası yok..Türk otomotiv sanayi halâ montajmı yapıyor…!!!! ” gibi , bu konuşmaları yapanlar,yazılar yazanların çoğu yurdumuz
Otomotiv Yan sanayinde %100 yerli parça ve yerli vasıta yapıldığını bilmiyorlar. Ek yazıda bir genel müdürün beyanatını okudunuz, esasında bu beyanatı Türk Otomotiv sanayii için çok gurur verici…. İmal etmenin yanında
Dünya markalarına yeni model motorlar dizayn etmek vede bunları satmak çok önemlidir.Buda şu anda gerçek olarak yapılmaktadır,o teşkilatı kuranlarıda tebrik etmek gerekir.
Dünyanın hemen,hemen en büyük ülkelerinde dahi oto imalatçıları %100 kendi yerli üretim parçaları kullanmazlar… o bildiğiniz dünya devleri ülkelerinde %70-75 yerli parça kullandıklarını ,geri kalanlarını ithal ettiklerini çoğumuz bilmeyiz.
Sebebi tamamen ekonomiktir…
Yerli markalı ,yerli oto işine gelince : Yukarıda yazdığım gibi , yurdumuzda otomotiv yan sanayi çok gelişmiştir.Fakat tek bir model üzerine bir fabrika kurmak.. hiç bir şekilde rantabl olmaz, bakın dünya markalarına
Hepsi en az 8-10 model otomobil ve ayrıca , kamyon,kamyonet,otobüs çeşitlerini imal etmektedirler. Böyle bir fabrikanın kurulmasın da milyar dolarlar harcamak gerekirki..onun ürettiklerini ihraç edemezseniz
Ülke ekonomisi zarar eder,bu halkımızada yansır.İnşallah temennimiz ilerde bu da gerçekleşir.
Konunun içersinde 50 yıllık bir tecrübemi kısa olarak özetlemeye çalıştım.Saygılarımla.
Hikmet Ersoy
(Emekli) Mak.ve Otomotiv Müh.
Yazıları posta kutunda oku