Mart 21, 2015 |
İşte Hükümet’in bize ödetmek için yasa hazırladığı kaçak elektriğin tüyler ürperten fotoğrafları…
Erdoğan SÜZER/ ANKARA
İki klimanın sabah akşam çalıştığı gecekondular, kaçak trafolarla çevrilmiş sulama kanalları, duvarı boydan boya klimalarla kaplanmış iş hanı ve apartman daireleri…
TASARRUF ARTIK BOŞ
İktidar, kaçak elektrik kullananların faturasını dürüst vatandaşın üzerine yıkan tasarıyı komisyondan geçirdi. Tasarının Meclis genel kurulunda da kabul edilerek yasalaşması halinde, kaçak elektriğin parası faturalarımıza artık “yasal” olarak eklenecek.
Evindeki iki lambadan birini söndürüp, televizyonunu karanlıkta izleyerek 5-10 lira tasarruf etmeye çalışan vatandaş; çifter klimayla soğutulan gecekonduların, oluk oluk tarla sulayan toprak ağalarının ödemediği milyarlarca liralık kaçak elektriği de ödemek zorunda kalacak.
FATURALAR ŞİŞECEK
Enerji Bakanlığı’nın hesaplamalarına göre, bugüne kadar kullanılan 33 milyar liralık kaçak elektriğin parası da dürüst vatandaşa yüklendi. Vatandaş tam dava açıp haksız yere ödettirilen parayı geri alıyordu ki, yeni yasayla şimdi dava yolu da fiilen kapatılmaya çalışılıyor. Kaçak kullanımın dürüst vatandaşa yüklenmesi yasayla güvenceye alınacağı için artık dağıtım şirketleri kaçağın peşine düşmek zorunda kalmayacak. Tüketilen kaçak elektrik 77 milyon vatandaşın faturasını yasal olarak eklenecek. Kaçak kullananlar da “nasıl olsa diğerleri ödüyor” diye savurganlığı daha da artıracak. Sonuçta dürüst vatandaşın elektrik faturası şişecek.
İŞTE CAN YAKAN FOTOĞRALAR
Hükümet, kaçak elektrik kullananları adeta ödüllendirirken, kimlerin faturasını ödediğimiz fotoğraflara çarpıcı bir şekilde yansıdı. Kaçağın en yüksek boyutlarda olduğu Güneydoğu’daki Dicle dağıtım bölgesinde çekilen fotoğraflar, apartman ve işhanlarının dış duvarını tamamını saran klimaları, derme çatma gecekondularda kullanılan çifter klimaları, kaçak elektrikle sulanan geniş tarım arazilerini gözler önüne seriyor.
Kaçak trafolar özellikle sulama kanallarında sıklıkla kullanılıyor. Sulama suyunun bu kanallardan çekilip kilometrelerce öteye taşınabilmesi için büyük bir trafoya ihtiyaç duyuluyor. O trafo da bırakın evleri, fabrikaların tükettiği elektriği tüketiyor.
Fotoğraf 1: ARI PETEĞİ GİBİ: Kaçağın yoğun olduğu Dicle bölgesinde bir apartman. Apartmanın dış yüzü adeta arı peteğini andıran klimalarla sarılmış. Fotoğraf, her bir dairenin yanı sıra her bir oda da ayrı ayrı klima olduğunu gösteriyor. Binanın altındaki deponun ise bedava kaçak elektrikle çalışan klimalarla adeta soğuk hava deposuna dönüştürüldüğü görülüyor. Devlet bu savurganlığı önlemek yerine, orada tüketilen elektriğin faturasını bize gönderiyor.
Fotoğraf 2: BU TÜKETİM BİZİM FATURADA: Sulama kanalına kurulan kaçak trafoyla tarlalar sulanıyor. Çapı yaklaşık 40 cm olan borularla suyun kilometrelerce ötelere taşınabilmesi için büyük miktarlarda elektrik tüketiliyor.
Fotoğraf 3: ELEKTRİK SEBİLİ: Sulama kanalının dibinde 3 ayrı kaçak trafo kurulmuş. Enerji Bakanı Yıldız’ın ‘Kaçak kullanımı trafolardan takip edeceğiz” dediği manzara işte bu. Üç ayrı trafonun tükettiği elektrikle, kilometrelerce ötedeki üç ayrı bölgeye su pompalanıyor. Görüntü adeta, kullananların para ödemediği elektrik sebilini işaret ediyor.
Fotoğraf 4: TOPRAK AĞALARI: Teknik uzmanların yaptığı tespitlere göre, su kanallarına çekilen elektrik direkleri ve trafolar, birden fazla toprak ağasının binlerce dönüm tarlasını sulamak için kaçak elektrik kullanıyor. Toprak ağaları bedava sulama sayesinde milyonları kazanırken yoksul vatandaş o tüketimi kendi elektrik faturasında görüyor.
Fotoğraf 5: VAHŞİ TÜKETİM: Elektrik bedava olunca suyun kaç yüz metre yükseğe pompalanacağı, kaç kilometre öteye taşınacağı dert edilmiyor. Vahşi tüketim normal elektrik tüketiminin birkaç kat artmasına neden oluyor.
Fotoğraf 6: 1 GECEKONDU 2 KLİMA: Bedava kullanılan kaçak elektrik yoksul yaşamda lüks tüketim fırsatı sunuyor. İşte derme çatma bir gecekondu. Bu küçük gecekondu da bile bir değil iki adet klima var. Klima bu evi yazın soğutuyor, kışın ısıtıyor. Devlet ise orada tüketilen elektriğin faturasını bize gönderiyor.
ARADAKİ FARK
Türkiye genelindeki konutlarda aylık ortalama 131 kilovatsaat elektrik enerjisi kullanılıyor. Buna karşılık kaçağın en yoğun olduğu Dicle elektrik dağıtım bölgesinde kullanılan elektrik tam 606 kwh. Kaçak kullanılan elektrik normal tüketimin yaklaşık 5 katına ulaşıyor. Yani elektrik kaçak kullanılınca savurganlık artıyor, ihtiyacın 5 katı tüketim yapılıyor.
Kaçaktaki savurganlık faturalara da aynı şekilde yansıyor. Türkiye genelindeki konutlar ortalama olarak aylık 43 lira elektrik faturası gelirken, kaçak kullanımın yaygın olduğu Dicle dağıtım bölgesinde bir konutun ortalama tüketimi faturalara 212 lira olarak yansıyor. Bu faturanın ödemesine gelince denge bir anda değişiyor. Türkiye genelindeki konutlar 43 liralık faturanın neredeyse tamamına denk gelen 42 lirasını öderken Dicle bölgesinde 212 liralık faturanın sadece 23 lirası ödeniyor. Onların ödemediği geri kalan 189 lirayı ise dürüst vatandaş ödemek zorunda kalıyor.
Türkiye genelindeki yaklaşık 37 milyon elektrik abonesi aylık ortalama 500 kwh elektrik tüketirken Güneydoğu’daki yaklaşık 1,5 milyon elektrik abonesi ise aylık ortalama 1,266 kwh elektrik tüketiyor. Bu savurganlığın tek nedeni ise, elektrik parasının nasıl olsa ödenmiyor olması.