NECDET BULUZ
Bugün ortadaki tablo şöyle:
AK Parti kurmayları ve Cumhurbaşkanı Erdoğan, 7 Haziran’da yapılacak olan seçimlerin çok zor geçeceğini görüyor. Yapılan anketlerde AK Parti’deki erimenin de sürdüğü görülüyor. Bu nedenle de özellikle Cumhurbaşkanı AK Parti’den kaçan milliyetçi oyları yeniden kazanabilmek için son günlerde söylemlerini değiştirmesinin nedeni olarak da bu telaş gösteriliyor.
AK Parti’deki bazı isimlerle Cumhurbaşkanı arasındaki gerilimin de seçim sonuçlarını etkileyebileceği ifade ediliyor. Başbakan Yardımcısı ve Hükümet Sözcüsü Bülent Arınç’ın çıkışından sonra Hüseyin Çelik’in son çıkışları ve Erdoğan karşıtı söylemleri parti ile Saray arasındaki derin çatlağın olduğunu da gözler önüne seriyor.
Zaten, uzun zamandır AK Parti’de “kıyamet senaryoları” gündeme geliyor. Özellikle MHP’nin oylarındaki yükseliş, HDP’nin barajı aşabileceği ihtimalleri AK Parti’nin tek başına Hükümet kuramayacağı ihtimalini de gündeme getiriyor.
Konu ile ilgili olarak son yapılan hesaplamalara göre, 7 Haziran seçiminde en karlı çıkacak partinin MHP olacağı söyleniyor. HDP’nin barajı aşması halinde ise bugünkü iktidar partisinin hükümet kuramayabileceği bile hesaplanıyor.
Anketleri ve raporları hazırlayanlar “Eğer sandığa giden seçmen sayısında beklenen artış olursa, bu seçmenlerin önemli bölümü AK Parti karşıtı oy kullanacak”diyor.
Konu ile ilgili yapılan hesaplara ve iddialara birlikte göz atalım:
“Anketlerden gelen son rakamlar göz önüne alınarak yapılan hesaplamaya göre, MHP’nin yüzde 18’in üzerinde oy olması, HDP’nin de barajı aşması halinde, AKP’nin hükümet kuracak milletvekili sayısına ulaşması riske giriyor. Saray ve AKP yöneticilerinden edinilen bilgiye göre, anketlerden elde edilen son sonuçlar göz önüne alınarak 7 Haziran seçimleri ile ilgili bir simülasyon yapıldı. Değişik oy oranları yapılan tüm hesaplamalarda AKP’nin milletvekili sayısında düşüş olduğu öne sürüldü. HDP’nin barajı aşması, MHP’nin oy oranın da yüzde 18’in üzerine çıkması halinde AKP’nin tek başına hükümet kuracak sandalye sayısına ulaşması da riske giriyor. Bu durum, AKP içinde “kıyamet senaryosu” olarak nitelendiriliyor.
7 Haziran seçimlerinde en çok AKP’nin son sıra vekillerinin etkileneceği tespit edildi. Hesaplamaya göre, 2011 seçimlerinde AKP 47, CHP 23, MHP 10, BDP (HDP) de 5 milletvekilini son sıradaki adaylardan kazandı. Yani toplam 85 son sıra adayının 47’si AKP ‘nin hanesine yazıldı.
İşte, 7 Haziran seçimlerinde en küçük oy değişiklikleri bu milletvekillerinin diğer partiye geçmesini sağlıyor. Bu durumdan en çok kârlı çıkan parti ise MHP oluyor. AKP’nin seçim simülasyonuna göre, AKP’nin ağırlıklı olarak oy patlaması yaptığı İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Karadeniz illerinde daha çok MHP’ye geçiş eğilimi yaşanıyor. Bu da, son sıradaki milletvekillerinin büyük kısmının MHP’ye geçmesini sağlıyor.
Partilerin oy artışlarının il bazında, sandalye sayısındaki dağılıma etkisi de hesaplandı. Buna göre, 8 ildeki son sıradaki milletvekili yüzde 1, 16 ilde son sıradaki vekil yüzde 1-3, 24 ildeki son sıranın vekili yüzde 3-6, 24 ildeki son sıra vekili yüzde 6-10, 13 ildeki son vekil de yüzde 10 oy oranı ile değişiyor. Yani son sıradaki vekillerin en yakın partiye geçmesi için çok küçük oranlarda oy artışları etkili oluyor.
Bu oranların partilere yansımaları da göz önünde bulunduruldu. Bu hesaba göre, yüzde 3 oranındaki bir oy artışı MHP’nin 19 ilde bir milletvekili daha kazanmasını sağlıyor. Aynı oy artışı CHP’ye 7, AKP’ye 4 vekil kazandırıyor. Yani, oyları düşme eğiliminde olan AKP’nin yüzde 3 oranında yapacağı artışın sandalye sayısı üzerindeki etkisi yok denecek düzeyde bulunuyor.”
Bu noktada yapılması gereken, sandığa gitmek, oylara ve sandıklara sahip çıkmak ve özellikle muhalefet partilerinin seçmen üzerindeki etkisini artırmak olmalıdır. Bunun yanında muhalefet partilerinin millete güven vermesi, projelerini ve yapacaklarını iyi anlatmaları da kaçınılmaz görülüyor.
Özetle, sadece iktidar partisinden hata, iç kavga ve çözülme beklenmesin. Muhalefet de üzerine düşeni yapsın. Bugünkü ortam, muhalefetin önünü açıyor, geniş bir alan bırakıyor. Bundan da istifade edilmelidir.
Kamuoyu araştırma şirketlerinin temsilciler, yaptıkları açıklamalarda “Geçmiş seçim dönemlerinde kararsızlar ve sandığa gitmeyenler çoğunlukta görülüyordu. 7 Haziran seçimleri daha ciddiye alınıyor. Kararsız oylarda azalma gözlemliyoruz. Bu da sandığa gitme sayısının artacağını gösteriyor” diyorlar.
necdetbuluz@gmail.com
necdetes@mynet.com