Paperclip (Ataç) Harekatı, ABD askeri istihbarat servisinin II. Dünya Savaşının sonu ve sonrasında Nazi Almanyasından önemli bilim adamlarının ülke dışına kaçırılması operasyonunun kod adıdır.
Osenberg listesi
Almanyanın Sovyetler Birliğini işgal etmesini öngören Barbarossa Harekatının başarısız olmasından sonra Almanyanın stratejik konumu kötü durumdadır çünkü özellikle silah sanayisi uzun soluklu bir savaş için hazır değildir. Almanya 1943 baharından itibaren ordudaki tüm bilim adamlarını toplayarak araştırma ve geliştirme işlerine başlatır. O zamana kadar makina mühendislerini şoför, bilim adamlarını hizmetli, matematikçileri kantinci olarak kullanan Naziler tüm bilim adamlarını biraraya toplarlar. Toplanan kişiler öncelikle ideolojik olarak Nazilerce güvenilir olup olmamalarına göre tasnif edilecektir. Elemeyi Hannover Üniversitesi mezunu mühendis Werner Osenberg yaptığı için oluşan listeye onun adı verilecektir. Mart 1945de Osenberg listesi mütefiklerin eline geçecek ve ABDdeki Araştırma Geliştirme Enstitüsü Başkanı Binbaşı Robert Staver, başta roket uzmanı Wernher von Braun olmak üzere listedeki tüm isimlerle görüşmek ve istihbarat sağlamak için talimat verir.
Overcast Harekatı
İlk başta sadece bilim adamlarını sorguya çekmek olan amaç daha sonra değişikliğe uğrayarak Almanyanın dışına çıkarmaya dönüşmüştür. Birçok Nazi bilimadamı Peenemündedeki Araştırma Merkezinde V-2 roketiyle ilgili görevlidir. Harekatın ilk ismi değiştirilerek Paperclip olacak ve Alman bilimadamları Sovyetler Birliğinin eline geçmeden kaçırılacaktır. Roket ve nükleer fizik alanlarının yanı sıra kimyagerler, doktorlar ve silah uzmanları da Almanya dışına çıkartılacaktır .
Aileleriyle beraber kendilerine uygun çalışma ortamı ve dolgun bir ücret teklif edilen 127 bilimadamı Eylül 1945de teklifi kabul edecektir, en önemli bilimadamları arasında;Wernher von Braun, Erich W. Neubert, Theodor A. Poppel, August Schulze, Eberhard Rees, Wilhelm Jungert ve Walter Schwidetzky bulunmaktadır. İzleyen aylarda da gelişler devam edecektir. 1950de ise bilimadamlarının ABDde bulunma durumlarına göre yasal oturma izinleri kesinleştirilecektir. Çok sonraları ise bazı bilimadamlarının savaş sırasında yaptıkları incelenecek ve Arthur Rudolph örneğinde olduğu gibi ülke dışına çıkartılacaktır. Bu durumda olan Hubertus Strughold Nazi insan deneylerinden ötürü savaş suçlusu sayılarak hüküm giyecektir. 86 havacılık ve uzay mühendisi uzmanı, ele geçirilen Nazi uçak ve ekipmanının olduğu Wright Hava Üssüne gelerek çalışmaya başlar.
Elektronik haberleşmeyle ilgili olarak ise fizik alanından Georg Goubau, Gunter Guttwein, Georg Hass, Horst Kedesdy ve Kurt Levovec; kimyacı Profesör Rudolf Brill ve doktorlar Ernst Baars ve Eberhard Both; jeofizikçi Dr. Helmut Weickmann; teknik optik uzmanı Dr. Gerhard Schwesinger; ve elektronik mühendisleri Dr. Eduard Gerber, Richard Guenther ve Hans Ziegler ekibe katılacaktır. Sentetik petrol üretim uzmanı 7 kişi de Louisianadaki Fischer-Tropsch fabrikasında değerlendirilecektir. 1990 yılına gelindiğinde toplamda 1.600 bilimadamı ABD ve İngiltereye gitmiş durumdaydı. Bu insanların patentler ve sanayi üretimi olarak yaptıkları katma değerin 10 milyar dolar mertebesinde olduğu tahmin edilmektedir.
V-2 Özel Harekatı: V-2 füzesini ve parçalarını ele geçirmek için başlatılmıştır. Ekip Nordhausende V-2 parçaları bulmuş ve bunları trenle Erfurta göndermiştir.
Backfire Harekatı:Cuxhavende yapılan roket deneylerine dair bilgi ve malzeme toplanacaktır.
JCS Emir No.1067/14: 26 Nisan 1946 günü General Eisenhower yayınladığı emirde bilimsel, endüstriyel ve diğer alanlarda bulunan bilgi, belge, plan, kayıt vb belgelerin doğrudan komuta merkezlerine iletilmesini ve bu işlerle ilgilenen bilimadamlarının gözaltına alınarak istihabarat için kullanılmasını emretmiştir.
Proje 63: Havacılık sektöründe kriz durumu varken eski Nazi bilimadamlarının Lockheed, Martin Marietta gibi savunma sanayi kuruluşlarında kolaylıkla işe sokulmalarının sağlanması.
Alsos Harekatı: Alman nükleer sırlarının, nükleer malzemelerinin ve bu alanda çalışan personelinin ele geçirilmesi.
TICOM: Alman şifreleme uzmanlarının toplanması projesi.
Surgeon Harekatı: Alman havacılık uzmanlarının Sovyetler Birliğinin eline geçmesini önlemek için İngilterenin uyguladığı plan.
Kültürel etkileri
Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb filmindeki ana karakter ABD için çalışan eski bir Nazidir.
X-Files dizisinin "Paper Clip" bölümünde birçok hayali Nazi bilimadamı bulunmaktadır.
2006 yapımı The Good Shepherd Alman bilimadamları için ABD ve Sovyetler Birliğinin rekabetini anlatmaktadır.
The Good German filminde Amerikan savaş muhabiri yanlışlıkla kendisini Overcast Harekatının içersinde bulur.
Roket teknolojisi: Rudi Beichel, Magnus von Braun, Wernher von Braun, Walter Dornberger, Werner Dahm, Konrad Dannenberg, Kurt H. Debus, Ernst R. G. Eckert, Krafft Arnold Ehricke, Otto Hirschler, Hermann H. Kurzweg, Fritz Mueller, Gerhard Reisig, Georg Rickhey, Arthur Rudolph, Ernst Stuhlinger, Werner Rosinski, Eberhard Rees, Bernhard Tessmann
Havacılık ve Uzay: Alexander Martin Lippisch, Hans von Ohain, Hans Multhopp, Kurt Tank, Willy Messerschmitt
Tıp: Walter Schreiber, Kurt Blome, Hubertus Strughold, Hans Antmann
Elektronik: Hans Ziegler, Kurt Lehovec, Hans Hollmann, Johannes Plendl
İstihbarat: Reinhard Gehlen
Bir yanıt yazın