Hasan Kanbolat ORSAM Başkanı
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin, Başbakan Erdoğan ile bir araya gelmek ve Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında ortak bakanlar kurulu gibi çalışan Üst Düzey İşbirliği Konseyi’nin (ÜDİK) üçüncü toplantısı için İstanbul’da. Putin, Dışişleri, Enerji, Ekonomi, Kültür, Tarım, Ulaştırma Bakanlarını ve işadamlarını İstanbul’a getirdi.
Rusya Federasyonu’ndan Türkiye’ye doğrudan yatırımlar 9 milyar dolara, Türkiye’den Rusya Federasyonu’na ise 10 milyar dolara yükselmiştir. Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki ticaret, 2011 yılında 30 milyar dolara ulaşmıştır. Türk müteahhitlerinin Rusya Federasyonu’nda üstlendiği işlerin toplam değeri 40 milyar dolardır. Türkiye, Rus turistlerin en çok tercih ettiği ülkedir. 2011 yılında 3,4 milyon Rus turist Türkiye’yi ziyaret etmiştir. Türkiye ile Rusya Federasyonu arasındaki ilişkiler çok yönlü ortaklık seviyesine ulaşmıştır. 2004’ten bu yana iki ülkenin devlet başkanları ve üst düzey yöneticileri arasında otuz üç görüşme yapılmıştır. İşbirliği özellikle enerji alanında stratejik ortaklık mahiyeti kazanmıştır. Bu çerçevede Putin’in İstanbul ziyareti nedeniyle Türk-Rus ilişkilerinde ÜDİK boyutunu değerlendirmek yararlı olacaktır.
Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Medvedev’in 11-12 Mayıs 2010 tarihlerinde Türkiye’yi resmi ziyaretinde iki ülke arasında ÜDİK kurulmuş ve ilk toplantısı gerçekleştirilmiştir. Türkiye ve Rusya Federasyonu’nda yılda bir kez düzenlenen ÜDİK toplantılarına Türk tarafından Başbakan, Rus tarafından ise Devlet Başkanı eşbaşkanlık etmektedir. ÜDİK bünyesinde dışişleri bakanlarının başkanlık ettiği Ortak Stratejik Planlama Grubu (OSPG) ve dışişleri bakanlarının eşbaşkanlığındaki Karma Ekonomik Komisyon Toplantıları düzenlenmektedir. ÜDİK’e bağlı olarak iki ülke arasında sivil toplum düzeyindeki temaslar için Türk-Rus Toplumsal Forumu kurulmuştur.
Medvedev’in Türkiye ziyareti sırasında, iki ülke arasında çeşitli alanlarda toplam 16 anlaşma imzalanmıştır. Sözkonusu belge ve anlaşmalar arasında, her iki ülke vatandaşlarının, karşılıklı olarak seyahatlerinde 30 günlük vize muafiyetini içeren “Türk ve Rus vatandaşlarının Karşılıklı Seyahatlerine İlişkin Usullere Dair Anlaşma” ile toplam 18,5 milyar dolar yatırım maliyeti olacağı hesaplanan “Akkuyu Sahasında bir Nükleer Güç Santralinin Tesisine ve İşletimine Dair İşbirliğine İlişkin Anlaşma” da bulunmaktadır. Rusya Federasyonu Akkuyu için Türk mevzuatının gerektirdiği her türlü izni yaz aylarına kadar tamamlamayı hedefliyor. Akkuyu için 400 Türk öğrenci, Rusya Federasyonu’nda eğitim görüyor.
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Lavrov 20 Ocak 2011 tarihinde Türkiye’yi ziyaret etmiş ve ÜDİK bünyesinde yer alan OSPG’nin ilk toplantısı iki ülkenin dışişleri bakanlarının (Ahmet Davutoğlu ve Sergey Lavrov) katılımıyla İstanbul’da gerçekleştirilmiştir. OSPG ikinci toplantısı 25 Ocak 2012 tarihinde Moskova’da düzenlenmiştir.
Başbakan Erdoğan’ın 15-17 Mart 2011 tarihlerinde Rusya Federasyonu’na yaptığı ziyaret çerçevesinde ÜDİK’in ikinci toplantısı gerçekleştirilmiştir. Ziyaret sırasında “Türkiye ile Rusya Federasyonu arasında Vize Muafiyeti” ve “Geri Kabul Anlaşmaları” 16 Nisan 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Türkiye ile Rusya Federasyonu ilişkilerinin temeli 1992 tarihli “İlişkilerin Esasları Hakkında Anlaşma”ya dayanır. Ancak, ÜDİK ile birlikte iki ülke arasındaki ilişkiler çok boyutlu ortaklık seviyesine yükseltilmiştir.
Yazıları posta kutunda oku