Seni birine benzettik!

DENİZ COŞAN

2. Dünya Savaşı’ndan sonra, Hitler’in Propaganda Bakanı Goebbels’a ait bir günlük keşfetti. Bu günlükte Nzilerin propagandaya ait ilkeleri yer alıyordu. Leonard Doob 1950’de, Louis Lochner (1948) tarafından yayınlayan günlüğün çevirisini ayrıntılı bir şekilde makale olarak yayınladı. Bu makaledeki ilkeler ve Hitler’in söylemleri ile Erdoğan’ın bugünkü söylemlerini karşılaştırdık:
»Hitler’e göre “Yargı devlet hayatının efendisi olamaz, devlet politikasının hizmetkârı olmalıdır.” Erdoğan bu konuyla ilgili 14 Ocak 2014’te, “Millete rağmen karar vermez veremez. Yargı milletin seçtiği hükümete, siyasete, Meclis’e, milli iradeye istikamet çizemez” demişti.
»Goebbels, “Rakibinin prestijini azaltıyorsa ve senin amacına destek veriyorsa, hasmın propaganda malzemesini de kullanabilirsin” diyor. Erdoğan faşizan uygulamalarını örtbas etmek için, kendisine yönelen “faşist” ithamlarını geri çevrimek için, CHP’nin ve diğer muhalif unsurların ne kadar faşist olduğunu anlatıyor. Tarihsel örneklerle her güncel olayı İsmet inönü’ye bağlıyor.
»Goebbels’e göre “Yaptığın propaganda sayesinde insanları ve olayları ayırt edici sloganlar ve ifadelerle yaftalamalısın!” Erdoğan’a göre Gezi direnişine katılanlar “çapulcu”, Hopa’da kendisini protesto edenler “eşkıya”, içki içen herkes “ayyaş”…
»Hitler taktiğine göre iç ve dış düşman yaratma çok önemidir. Hitler, Alman halkına sürekli Nazi Partisi’nin ve Almanya’nın yabancı ve iç düşmanlara (özellikle Yahudiler) karşı yaptığı mücadele hatırlatılırdı. Erdoğan’a göre kendisinin de bağlı olduğu emperyalist güçler ona ve tabii ki ülkeye komplo kuruyor, halkın tepkisi doğal değil, Almanya THY güçlendiği için Türkiye’ye karşı, içeride kendi beslediği Cemaat güçleri artık paralel bir iç mihrak ve Gezi direnişçileri ise hain.
»Korkuya başvurma genel nüfusta korku yaratarak bir konuya destek saylamayı amaçlar. Örneğin, Joseph Göbbels, Teodore Kaufman’nın “Almanya yok olmalı” sözlerini sürekli kullanarak Müteffiklerin Alman halkını yok etmeyi amaçladığını iddia eder. Erdoğan’ın gazetesi Yeni Şafak’a göre “İsrail aşırı sağına ve Neocon ırkçılara çalışan Morton Abramowitz, Eric Edelman ve Blaise Misztal, Türkiye’ye karşı çirkin bir kampanya başlattı.” Bu çevreler Erdoğan’ı düşürüp Türkiye’yi İsrail safına çekip parçalayacak.
»Hitler’e göre “Söylediğiniz yalan ne kadar büyük olursa o kadar etkili olur ve insanların o yalana inanması o kadar kolaylaşır.” Kabataş’ta taciz edilip, üzerine idrar yapılan bir kadın hikayesi “bu kadar da büyük yalan olmaz” mantığı ile pek çok kişi tarafından sorgulanmadan kabul edildi. Bu söylemle sokaklarda infial ve iç çatışma olmaması ise bir mucizeydi.

***

Hitler’in temel ilkeleri
Jowett & O’Donnell tarafından maddelere göre Hitler şu ilkeleri uyguluyordu:
-Soyut fikirlerden kaçın- duygulara hitap et
-Bir kaç fikri sürekli tekrarla ve kalıplaşmış ifadeler kullan
-Tartışmanın sadece bir tarafını ver
-Sürekli rakiplerini eleştir
-Özel bir ‘iftira’ için özel bir ‘düşman’ belirle

***

Goebbels’in propaganda ilkeleri

1. Propagandacıların olaylar ve kamuoyuna ilişkin gerekli istihbarata erişimi olmalıdır.
2. Propaganda planlı olmalı ve tek bir otorite tarafından yönetilmelidir.
* Tüm propaganda direktiflerini kesmeniz gerekir.
* Önemli yetkililere propaganda direktiflerini açıklamak ve onların moralini korumak gerekir
* Bu propaganda sonuçları ile  diğer kuruluşların faaliyetlerini denetlemek gerekir
3. Bir eylemin propagandasının sonuçları ve bu eylemin planlaması dikkate alınmalıdır
4. Propagandanın düşmanın politikasını ve eylemlerini etkilemesi gerekir
*Kullanışlı istihbarat ile düşmanın hareketleri kısıtlanabilir
*Propagandanın düşmanda istenilen etkiyi yaratması için propagandayı güçlü bir şekilde yaymak gerekir
*Düşmanın kendisi hakkında hayati bilgileri ifşa etmesi için dürtmek
*Hiç bir eylemde veya referansta bulunmadan düşmanın faaliyetlerini sarsmak
5. Gizli ve operasyonel bilgiler propaganda kampanyası uygulamak için kullanılabilir olmalıdır
6. Propagandanın algılanabilmesi için izleyiciye dikkat çekici bir ortam hazırlanması gerekir
7. Güvenilirliğin sağlanması için propaganda çıkış noktasının doğru veya yanlış olmasının belirlenmesi gerekir
8.Düşman propagandasının amacı, içeriği ve etkinliği, güç ve baskı , mevcut propaganda kampanyasının çürütülmesi gerektiğini ya da göz ardı edilmesi gerektiğini belirler.
9. Güvenilirlik, zeka ve olası etkilerin hesaplanması, mevcut propaganda malzemelerinin sansürlenip sansürlenmemesi gerektiğini belirler.
10. Düşmanın propaganda malzemeleri, düşmanın prestijini azaltmak için operasyonlarda kullanılabilir.
11. Siyah yerine beyaz propaganda tercihi, sonraki kısım daha güvenilir olduğunda ya da istenilen etki az olduğunda tercih edilmelidir.
12. Propaganda liderlerin prestijleri tarafından kolaylaştırılabilir.
13. Propaganda dikkatlice ve özenle zamanlanmış olmalıdır.
*Kitleyle iletişim rakip propagandadan önce sağlanmalıdır.
*Bir propaganda kampanyası en uygun anda başlamalıdır
*Bir propaganda teması tekrar edilmelidir ancak etkinliğini azaltma noktasına geçilmemelidir.
14. Propagandanın olayları ve insanları ayırt edici cümleler ve sloganlarla damgalaması ( etiketlemesi ) gerekir
* Kitlede tepki uyandırmak gerekir
* Kolayca öğrenilen olma yeteneğine sahip olmalıdır
* Tekrar tekrar kullanılabilir olmalıdır
*Aleyhe dönülmesi imkansız olmalıdır.
15. Daha sonra sorun çıkmaması için propagandanın sahte umutları yükseltmesini önlemek gerekir.
16. Propagandanın optimum kaygı düzeyi oluşturması gerekir.
* Propagandanın yenilginin sonuçlarına ilişkin kaygıları güçlendirmesi gerekir
*Propagandanın ( yenilme kaygısı dışında) endişeleri azaltması gerekir. ( Eğer insanlar için çok büyük bir kaygı durumu varsa)
17. Propagandanın hayal kırıklığı etkisini azaltması gerekir.
*Kaçınılmaz sıkıntılar hesaba katılmalıdır.
*Kaçınılmaz sıkıntılar her bakış açısından incelenmelidir.
18. Propagandanın nefret söylemlerine karşı saldırı değişikliğini kolaylaştırabilmesi gerekir
19. Propaganda hemen karşı güçlü eğilimlere etki edemez bu yüzden de çeşitli eylemler sunması gerekir.
Bunlar  propaganda faaliyetlerinin yürütülmesinin temel ilkeleri olacaktır

Editör : Deniz Sarı