NECDET BULUZ
Soma kömür maden ocağında meydana gelen faciadan sonra bölgeye giden Başbakan Erdoğan, “Bu madencilerin kaderinde var. Bu tür olaylar sadece bizde değil, İngiltere’de, Amerika’da ve başka ülkelerde de oluyor. Can kayıpları oralarda da meydana geliyor” diyerek örnek verdiği ülkelerdeki maden kazalarından ve ölümlerden de örnekler verdi. Başbakan’ın verdiği bu örnekler tartışılıyor, tartışılmaya da devam edilecek.
Bu açıklamalar Soma faciasının üzerine örtemez. Başbakan, asırlar öncesi İngiltere’deki, Amerika’daki maden kazalarından örnekler vererek bugünü kıyaslamakla bize göre bir yanlışa imza atmıştır. Bugünün koşullarında adı geçen ülkelerde madenlerde nasıl çalışıldığı, nasıl can kayıplarının asgariye indirildiğini görmek gerekiyor.
TÜRKİYE 1.SIRADA
Ortada bazı gerçekler var ve biz bu gerçeklerden kaçamayız. İstatistikler Türkiye’nin Avrupa’da maden kazalarında meydana gelen ölüm oranlarında birici sırada yer alıyor. Bunu nasıl olur da görmezden gelebiliriz? Yine istatistikler, Türkiye’nin dünyada meydana gelen maden kazalarında ölüm oranlarında üçüncülüğü elinde bulunduruyor. Gelin, bunlar üzerinden tartışma yapalım ve çözümü de bu gerçekler üzerinden bulmaya çalışalım.
Demek ki, maden facialarında ortada bir zafiyet ve yetersizlik görülüyor. Tartışmalar ve çözüm üretmeler bu zafiyeti ve yetersizlikleri ortadan kaldırma yönünde yoğunlaştırılmalıdır.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül de Soma’ya gidip, temaslarda bulundu. Gül, yaptığı açıklamada “Bütün kurallarımızı yeniden gözden geçirmeliyiz” diyerek, ortada bir zafiyetin, yetersizliğin olduğu görüşünü yansıtmaya çalışmıştır. Gül aynı konuşmasında “Bu acıları nasıl gelişmiş ülkeler yaşamıyorsa artık biz de bütün kurallarımızı tekrar gözden geçirmeli, gereken tedbirleri almalıyız. Bu konuda Devlet Denetleme Kurulu’nun tavsiyeleri var” vurgusunda bulundu.
ALINMASI GEREKEN DERSLER
Geçen yazımızda değinmiştik. Japonya gezimizin son ayağında tersanelerde ve diğer ağır işletmelerde yaptığımız temaslarda, iş kazaları konusunda alınan önlemlere hayran kalmıştık. Japon mühendisler bir tersanede bize “Burada 3 yıldır ölümle sonuçlanan tek bir kaza olmadı” bilgisini bize aktarmışlardı. Yine Japonya’da tehlikeli işlerde robotlar görev alıyor, kaza ve kaza ile gelebilecek ölüm riski sıfıra indiriliyor. İnsan canı dışarı bu kadar önemli ve bu can kaybının olmaması için de gereken her türlü önlem alınıyor.
Artık Soma’da yaşananlar son olsun. Artık, maden kazalarında ölümcül kazalar faciaya dönüşmesin. Soma’da kaza değil, facia yaşanmıştır. Yüzlerce insan ölmüştür. Yaşananların, insanların perişanlığı yürekleri yakmıştır. Ülkemizde de insan hayatının bu kadar ucuz olmadığı, olmayacağı bundan sonra alınacak önlemlerle ortaya konulmalıdır.
Cumhurbaşkanı Gül, “Dış ülkeler bu işi nasıl beceriyorsa araştırılıp, bizde de uygulanması gerekir” diyerek önemli bir noktaya dikkat çekmiştir. Bugün, bunlar üzerinde yoğunlaşmak, bir an önce Soma’da yaşananların başka yerlerde yaşanmaması için gerekenler neyse onları devreye sokmak gerekmektedir.
HASTALIK BELLİ OLDUĞUNA GÖRE
Yaşanan facia sonrası uzmanlar ard arda açıklamalar yaptı. Ortak görüş “Önlenmesi mümkün” oldu. Demek ki, böylesi facialar önlenebiliyor. Demek ki ortada bir zafiyet, vurdumduymazlık, aşırı kazanç hırsı var. İnsan hayatını hiçe sayan bir anlayış var. Bunların tümünü yıkmak gerekmiyor mu? Bu işin içinden ancak kararlılıkla, ciddiyetle, insan hayatını ön plana koymakla,iş güvenliği ile çıkabiliriz.
Uluslar arası Çalışma Örgütü (ILO) verilerine de bir göz atalım, ortaya çıkan tablo Türkiye’deki durumu daha açık biçimde ortaya koyuyor.
Dünya’da her yıl ortalama 270 milyon iş kazası meydana geliyor. Bu kazalarda 200 bin işçi hayatını yitiriyor. Gelişmiş ülkelerde ölümlü iş kazaları oranı yüz binde 10, Türkiye’de ise yüz binde 30 olarak gerçekleşiyor. Özetle, Türkiye 3’e katlamış oluyor. Türkiye’de iş güvenliği ve eğitiminin de düşük olduğu aynı tablo içinde yer alıyor.
Madenlerdeki faciaları meydana getiren hastalıkların nedenleri bellidir. Fazla tartışmaya, karşılıklı suçlamalara da gerek yoktur. Önemli olan nedeni bilinen bu hastalığın elbirliği ile tedavisidir. Bundan sonra ne yapılacağı ortaya konulmalı, bir daha da Soma faciası gibi bir facianın yaşanmasının önüne geçilmesidir. İş güvenliği, bu anlamda atılacak en önemli adım olarak öne çıkıyor.
e.mail: necdetbuluz@gmail.com
necdetes@mynet.com