NECDET BULUZ
Ülkemizde bazen güzel şeyler de oluyor. Hep karamsar olmayalım. Zaman zaman sıkıntılı günlerimiz oluyor, içimiz kararıyor, umutsuzluğa kapılıyoruz ama, bazen yüzümüzü güldüren, umutlandıran adımlar da atılıyor. Bunlardan biri de Türkiye’nin gelişmiş ülkelerden daha yardımsever olduğunun açıklanması olmuştur.
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) geçenlerde bir rapor yayınladı. Rapora göre Türkiye 2013 yılında milli gelire oranla gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımlarda Almanya, Japonya ve ABD gibi gelişmiş ülkeleri geride bırakmış bulunuyor. Tablo, hiç kuşkusuz gurur verici ve sevindiricidir.
ABD’NİN DE ÖNÜNE GEÇİLDİ
Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Kalkınma Yardımları Komitesi’nin açıkladığı rakamlara göre, gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımlar 2013’te 134 milyar 800 milyon dolara ulaşarak yeni bir rekor kırdı. 2011 ve 2012’de gelişmiş ülkelerde devam eden kemer sıkma politikaları bu ülkelere yapılan yardımların gerilemesine neden olmuştu. Ancak 2013’te bu yardımlar açısından tekrar çıkış yaşandığına dikkat çekiliyor.
Gelişmekte olan ülkelere yapılan yardımlarla ilgili Birleşmiş Milletler’in (BM) belirlediği bir hedef seviye bulunuyor. Buna göre, ülkelerin gelirlerinin yüzde 0,7’sinin gelişmekte olan ülkelere yardım olarak aktarılması öngörülüyor. 2013 yılı için bu seviyeyi yakalayan farklı ülke hikâyeleri olduğu gibi, seviyeden uzaklaşan zengin ülkeler de dikkat çekti. Örneğin Hollanda 1974 yılından bu yana ilk defa gelişmekte olan ülkelere yaptığı yardımlar açısından yüzde 0,7’lik BM hedefinin gerisinde kaldı. Bununla birlikte İngiltere ilk defa bu ülkelere yapılan yardımlar açısından bu hedefi yakalamış oldu.
Türkiye’nin milli gelirine oranla gelişmekte olan ülkelere yaptığı yardımlarda ABD ve Almanya gibi gelişmiş ülkeleri geride bıraktığı görülüyor. OECD rakamlarına göre, Türkiye 2013 yılında 3 milyar 300 milyon dolarlık yardım yaptı. Türkiye, milli gelirinin yaklaşık olarak yüzde 0,5’ini gelişmekte olan ülkelere yardım olarak aktardı. Türkiye bu oranla ABD, Japonya, Avustralya ve Rusya gibi kendisinden daha büyük ekonomiye sahip ülkeleri de geride bırakmış görülüyor.
İllerde özellikle Suriye’deki iç savaştan zarar gören sivil halka yardım kampanyalarının ilgi görmesi, halkımızın yardımseverlilik konusundaki duyarlılığını da ortaya koyuyor.
BAE MISIR’A YARDIM YAĞDIRDI
2002’de 85 milyon dolarlık yardım yapan ülkenin 11 yıllık süreçte 3 milyar 300 milyon dolarlık yardım rakamına ulaşmasında iki unsurun etkili olduğu görülüyor. Bunlardan ilki Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA) Türkiye’nin dış politikası gereğince faaliyetlerinin ve kullandığı bütçeleri genişletilmesi oldu.
Merkezi bütçe rakamlarına göre, 2013’te TİKA’nın personel ve diğer giderlerine ayrılan bütçe 2012 yılına göre yüzde 15 artarak 100 milyon TL seviyesine yükseldi. TİKA’nın yaklaşık 110 ülkede faaliyetleri bulunuyor. Bunun yanında Türkiye’nin bölgesinde yaşanan çatışma ortamı da yardım rakamlarına etki etti. Ekonomi Bakanlığı rakamlarına göre, 2012 yılında Türkiye, Suriye’ye 4 milyon dolarlık insani yardım malzemesi gönderirken, 2013’te bu rakam 124 milyon dolar oldu.
Milli gelirine oranla 2013’te en çok yardım yapan ülkelerin başında Birleşik Arap Emirlikleri geliyor. Ülke, 2013 yılı tahmini rakamlarına göre, gelişmekte olan ülkelere 5 milyar 100 milyon dolar yardımda bulundu. Bu yardım rakamıyla ülke milli gelirinin yüzde 1,25’lik bir kısmını yardımlara ayırmış oldu. Birleşik Arap Emirlikleri’nin bu yardım performansının arkasında Mısır’a yaptığı yardımların büyük payı bulunuyor. Birleşik Arap Emirlikleri’nin Mısır’a toplamda 3 milyar dolarlık yardımı 2013 Temmuz’unda yapılan askeri darbe sonrası gerçekleşti.
PAYLAŞMAK KARDEŞLİKTİR
2013’te BM’nin yardım hedefinin altında kalan ülkeler arasında ise dünyanın büyük ekonomilerinin olması dikkat çekiyor. Geçen yıl hacim olarak en çok yardımı ABD yaptı. Ülke, gelişmekte olan ülkelere 31 milyar 500 milyon dolar yardım yaptı. Fakat bu yardım hacmi, milli gelirine oranla yüzde 0,2 seviyesinde kaldı. Benzer şekilde Almanya’nın da 2013’te 14 milyar 100 milyon dolar yardım yapmasına rağmen, yardımlarının milli gelire oranının yüzde 0,4’ler seviyesinde kaldığı görülüyor.
Türkiye, gerek toprak büyüklüğü ve verimliliği, gerek üretim kapasitesi, gerekse ekonomik göstergelerdeki iyileşmesi ile dikkat çekiyor. Bu verimliliği de yardıma ihtiyaç duyan ülkelere el uzatmakla paylaşıyor. Bunu olumlu buluyoruz. Afrika’daki açlıkla mücadele eden ülkelere kadar uzanan bu yardım elleri hiç kuşkusuz Türkiye’nin dışarıdaki imajını da olumlu yönde etkilemektedir. “Paylaşmak kardeşliktir” sloganı ile yola çıkılarak ırk,din ve renk ayırımı yapılmadan gerçekleştirilen bu yardımlar aynı zamanda Türkiye’nin bölgedeki gücünü de ortaya koymaktadır.
e.mail: necdetbuluz@gmail.com
necdetes@mynet.com
Bir yanıt yazın