NECDET BULUZ
30 Mart yerel seçimleri öncesi, yazdığımız bir yazıda pahalılığın enflasyonu azdıracağını yazmıştık. Daha sonra da “Seçim sonrası gelecek zamlar pahalılığı daha da artıracak, enflasyon çift haneli rakamlara çıkacak“demiştik. Şimdi, önümüzdeki tabloya baktığımızda bu yazdıklarımızdaki haklılığı görüyoruz. Pahalılık, ardından gelen enflasyon özellikle dar gelirlileri ve emeklileri vurmaya başladı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarım ürünleri üretici fiyatları endeksini açıkladı. Tarım ÜFE verilerine tarım ürünleri üretici fiyatlarındaki artış % 2,5 düzeyinde bulunuyor. Buna göre Mart ayı enflasyon da % 10,34 düzeyine tırmanmış durumda. Maaşlara yansıtılan zamları bir anda erimiş durumda. Bu nedenle emekliler yeni artışın rakamını şimdiden merak etmeye başladı.
ENFLASYON ÇİFT HANELERDE
TARIM ürünleri üretici fiyatları Mart’ta, bir önceki aya göre % 0.82 yükseldi ve böylece tarım ürünleri üretici enflasyonu yıllık bazda iki haneye çıkmış oldu. Tarım ürünleri üretici fiyatlarındaki üç aylık artış % 2,5 düzeyine, Mart ayı itibarıyla yıllık enflasyon da % 10.34 düzeyine yükseldi.
Alt tarım gruplarında Mart ayında sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular grubunda % 9.54 artış olurken, lifli bitkiler grubunda yüzde 2.41, canlı kümes hayvanları ve yumurtalar grubunda yüzde 2.30 azalış gerçekleşti.
Bunlar sadece gözle görünenler. Marketlerde raflarda öylesine artışlar oluyor ki, bunları alırken fark edebiliyorsunuz. Hayat sadece temel gıda maddeleri ile sınırlı değil. Bunların yanında beyaz eşya, ev, araba gibi diğer kalemlere de okkalı denilebilecek zamlar yapıldı, halen de yapılıyor. Son birkaç ay içinde et ve süt ile yan ürünlerindeki fiyat artışlarını hepimiz biliyoruz.
MAAŞLARDAKİ ZAMLAR ERİDİ
Bu, devletin resmi kurumunun verilerini yansıtıyor. Marketler ve evlerdeki enflasyonun % 20’lerin üzerinde olduğunu görmekteyiz. İlgili kurum ve kişilerce yapılan açıklamalarda “Hükümetin memur, emekli ve işçilerin maaşlarına yansıttığı enflasyon artışı zam oranı 3 ayda erimiş durumda” deniliyor. Bazı kurumların yaptığı istatistiklerde, çalışan ve emeklilerin giderek “geçinemeyecek” duruma düştüğüne dikkat çekiliyor. Her geçen yıl da fukaralığın daha da artmakta olduğu ifade ediliyor.
Hemen belirtelim:
Seçim sonrası elektriğe ve suya gelen zamlar zaten birçok temel maddeyi etkiliyor. Akaryakıt fiyatlarında düşme olmaması, doğalgaza zam beklentisi, alkollü içki ile sigaraya yeniden zam hazırlığının içinde olunması hayatı daha da pahalandıracak. Bu pahalılık da doğrudan enflasyonun artması demektir.
Seçim sonrası et fiyatları % 10 oranında zamlandı. Buna paralel olarak beyaz et fiyatlarında da artışlar oluyor. Temel gıda maddelerindeki bu artış, pazarlara kadar uzanıyor. Zaten aylardır sebze-meyve fiyatlarının el yaktığını görüp, takip ediyoruz. Patatesi bir ara 5 liraya kadar almadık mı? Kaldı ki, bugün bile patates 3 Liraya satılıyor.
BUGÜNLERİ DE ARAYABİLİRİZ
Şimdi kalkmış Fırıncılar Derneği Başkanı “Ekmeğe zam yapmayacağız” diyor. Bunlar tüketici ile adeta alay ediyorlar. Dikkat ediniz ekmeğe zam yapmıyorlar ama gramajı küçültüyorlar. Ekmekler sandviçe döndü. Bir ekmek ile bile doyulabiliyor mu? Yumurta büyüklüğündeki hamurdan bir ekmeği üretip, tüketicilere satıyorlar.
Felaket tellallığı yapmak istemeyiz ama bugünleri arayacağımız günlerin yakın olduğunu görmekteyiz. Çünkü çok yüklü, özellikle de tüketiciyi yıpratacak, fukaralaştıracak yeni zamlara hazır olmamız gerekiyor. Bunların hazırlığı da yapılıyor. Bu arada vergi oranlarında da yeni düzenlemelerin yapılmakta olduğu haberlerini alıyoruz.
Şu anda ekonomimiz iyi gibi gösteriliyor. Yabancılar “Kırılgan bir ekonominiz var” diye uyarıyor. Türkiye’ye daha önce sıcak para girişi vardı, şimdi bu kesildi. İhracatımız beklenen düzeyde değil. Daha çok ithal eden ülke haline geldik.
e.mail: necdetbuluz@gmail.com
necdetes@mynet.com