Mezopotamya’daki eski uygarlıklar üzerine çalışma yapan Leo Oppenheim; “Bir bira imalatçısının zanaatı, Mezopotamya’da bir tanrıçadan ilahi koruma sağlayan ve sosyal destek alan tek meslektir. Şüphesiz ki Tanrıça panteonundan NINKASI ve SIRIS sayesindedir” der.
Sumerlerin NINKASI İLAHİSİ, M.Ö. 1900 lere tarihlenen bir bira tarifini içeren çiviyazılı tablettir. Bu umulmadık biranın imalinde özel bira-ekmeği “bappir”, arpa ve bal kullanılmıştır. Sonuç olarak hafif, ekşi ve elma şırasına benzer bir tada sahip bir bira imal edilmiştir.
Yapılan çeşitli yerlerdeki kazılarda bu ilahinin 3 kopyası bulunmuştur. Sümerologlar bu ilahinin bir çeşit içki şarkısı olduğunu ve muhtemelen bir meyhane açılırken, kadın meyhane sahibine ithafen söylendiğini tahmin etmektedirler. Çeşitli çiviyazılı tabletler üzerinde yapılan incelemelerde meyhane sahiplerinin kadın olduğu tespit edilmiştir. İlahinin çevirisi 1964 yılında, Chicago Üniversitesi, Şarkiyat Ensititüsü’nden Miguel Civil tarafından yapılmıştır.
Orijinal metnimiz şöyledir:
Akar suyun kaynağı (…..)
Ninhursag tarafından şefkatle korunan,
Akar suyun kaynağı (…..)
Ninhursag tarafından şefkatle korunan.
***
Şehrini kutsal göl yanında kurdu,
O (tanrıça) büyük duvarları senin için bitirdi,
Ninkasi, şehrini kutsal göl yanında kurdu,
O (tanrıça) büyük duvarları senin için bitirdi.
***
Enki babandır, Efendi Nidimmud,
Ninti annendir, Kutsal Gölün Kraliçesi.
Ninkasi, Enki babandır, Efendi Nidimmud,
Ninti annendir, Kutsal Gölün Kraliçesi.
***
Sen tek hamur karansın, büyük küreğinle,
Kazanda karıştıran, tatlı aromalı “bappir” ile,
Ninkasi, sen tek hamur karansın, büyük küreğinle,
Kazanda karıştıran, ballı “bappir” ile.
***
Sen büyük fırında tek ”bappir” pişirensin,
Soyulmuş tahıl yığınlarını tarife göre koyan,
Ninkasi, sen büyük fırında tek “bappir” pişirensin,
Soyulmuş tahıl yığınlarını tarife göre koyan.
***
Sen yeryüzünde tek sulu malt hülasası yapansın,
Asil köpekler bile hükümdarlardan uzak durur,
Ninkasi, sen yeryüzünde tek sulu malt hülasası yapansın,
Asil köpekler bile hükümdarlardan uzak durur.
***
Sen çömlekte tek malt ıslatansın,
Dalgalar yükselir, dalgalar düşer,
Ninkasi, sen çömlekte tek malt ıslatansın,
Dalgalar yükselir, dalgalar düşer.
***
Sen sazdan yaygılar üzerinde tek pişmiş püre yayansın,
soğutansın.
Ninkasi, sen sazdan yaygılar üzerinde tek pişmiş püre yayansın,
soğutansın.
***
Sen büyük tatlı sarı kantaronu elleriyle tutan tek kişisin,
Bal ve şarap ile birayı imal et,
(Sen! Tatlı sarı kantaron, gemiye)
Ninkasi ……
(Sen! Tatlı sarı kantaron, gemiye)
***
Büyük fıçılara süz, hoş bir ses yapar,
Sen büyük toplama fıçısını uygun bir yere koy.
Ninkasi, büyük fıçılara süz, hoş bir ses yapar,
Sen toplama fıçısını uygun bir yere koy.
***
Birayı toplama fıçısından dökeceğin zaman,
Dicle ve Fırat’ın çağlaması (gibi) olmalıdır.
Ninkasi, birayı toplama fıçısından dökeceğin zaman,
Dicle ve Fırat’ın çağlaması gibi olmalıdır.
Yukarıdaki tarifi Sümerologlar ve bira imalatçıları diğer çiviyazılı tabletlerden de faydalanarak imal etmiş ve çok değişik, şaşırtıcı ve hoş bir bira olmuştur.
Esenlikle kalın.
Dip. Ark. Kadir YILDIRIMSAL
e-mail: kyildirimsal@istanbul.com