11 Haziran Salı günü KKTC Cumhurbaşkanı Eroğlu’nun yeni hükümeti kurmak görevini CTP Milletvekili Dr. Sibel Siber’e tevdi etmesi ve 13 Haziran Perşembe günü de Siber’in CTP-BG + DP-UB + TDP Koalisyonun üzerinde mutabakata vardığı Bakanlar Kurulu listesini Cumhurbaşkanına vermesi ile KKTC siyasi hayatında geçmişte benzeri olmayan, kendine özgü koşullarla yapay olarak yaratılan bir sürecin ilk adımları atılmış oldu.
Cumhurbaşkanının aynı gün listeyi onaylaması ile de bu kendine özgü süreç başladı.
CTP-BG + DP-UB + TDP Koalisyon hükümetinin meşrulaşması ve resmen göreve başlayabilmesi için de önce hükümet programının Mecliste okunması sonra da güvenoyu alınması gerekmekte.
KKTC Anayasasına göre güvenoyu almadan söz konusu Bakanlar Kurulu sadece kağıt üstünde liste olarak kalıyor ve güvenoyu alınamazsa da hükümet kurma görevi verilmiş kişinin de Cumhurbaşkanına istifasını sunması gerekiyor.
Güvenoyu alınmadan, Bakanlıklar da kurulamıyor. Bakanlıklar kurulamayınca da dairelerin, müdürlüklerin ve kurumların hangi Bakanlığa veya Bakana bağlı kalacağı belirlenemiyor.
Bakanlıkların isim ve görev alanları, Bakanlığa bağlı dairelerin, müdürlüklerin ve kurumların belirlenebilmesi için de önce Meclisten güvenoyu alınması, sonra Meclisin güvenini kazanmış Bakanlar Kurulunun oturup karar alması ve sonra da bu kararın Resmi gazetede yayınlanması gerekmekte anayasamıza göre.
Meclisten güvenoyu alınmadan, bunların yapılamayacağı için de, güvenoyu alınana kadar Bakanlar Kurulu herhangi bir karar almıyor ve sadece hükümet programını oluşturmakla uğraşıyor.
19 Nisan 2009 tarihinde yapılan Milletvekili seçimlerinden sonra, 23 Nisan 2009 günü 2. Cumhurbaşkanı M. A. Talat hükümeti kurmak görevini UBP Genel Başkanı Dr. Derviş Eroğlu’na vermişti. Eroğlu’da Bakanlar Kurulunu 5 Mayıs Salı günü açıklamış ve Bakanlar görevlerine başlamıştı. 14 Mayıs’ta Eroğlu Hükümetinin programı Mecliste okunarak tartışılmaya açılmış, 18 Mayıs günü de Meclisten güvenoyu alarak resmen göreve başlamıştı.
Ancak bu tarihten sonra Bakanlıklar yeni isim ve görev alanları ile kurulmuş, Bakanlıklara bağlı daireler, müdürlükler ve kurumlar belirlenmiş ve kararlar alınmaya başlanmıştı.
Anayasamıza göre Siber hükümeti şu anda sadece Cumhurbaşkanı tarafından listesi onaylanmış, yeni hükümetin müstakbel adayıdır ve daha resmiyet kazanmamıştır. Güvenoyu aldıktan sonra resmi bir hüviyet kazanacak ve yaptığı işler, aldığı kararlar meşru olacaktır (Madde 108).
Bakanlar Kurulu Listesinin Cumhurbaşkanı tarafından onaylanması ile Meclisten güvenoyu alınması arasında geçen süre içinde müstakbel Bakanlar Kurulunun karar alıp alamayacağı Anayasamızda açık olarak belirtilmemiştir.
Siber hükümetinin KKTC Meclisinden Güven oyu alabilmesi için Meclisinin salt çoğunluk oylarına gereksinimi vardır. Salt çoğunluk, yarıdan bir fazla olarak tanımlandığı için KKTC Meclisinde yapılacak oylamadaki salt çoğunluk sayısı 25+1, yani 26’dır.
İskele Milletvekili Ejder Aslanbaba’nın güvenoyu doğrultusunda oy kullanmaması durumunda, güvenoyu kritik sayı olan 26’da kilitlenmektedir. Eğer Ulusal Güçler olarak tanımlanan 8’lerden bir kişi daha, Ejder Aslanababa’ya yapılan haksızlığa karşı çıkıp güvenoyu doğrultusunda oy kullanmazsa, Siber hükümeti, Meclisten güvenoyunu almamış olur ve Anayasamıza göre istifa eder (Madde 109-6).
Bu nedenle de, Cumhurbaşkanı tarafından Bakanlar Kurulu listesinin onaylanarak Bakanların atanması ile KKTC Meclisinden güvenoyu alınması arasında geçen süre içinde (müstakbel) Bakanlar Kurulunun hükümet programı dışında çalışma yapması ve kararlar alması siyasi etiğe uymamaktadır. Daha güvenoyu almamış ve aday konumundaki bir Bakanlar Kurulunun aldığı kararların meşruluğu, Anayasamızdaki boşluktan dolayı tartışmaya açıktır.
Ata ATUN
e-mail: ata@kk.tc
21 Haziran 2013