NECDET BULUZ
Suriye konusunda Rusya’nın Esad’a verdiği destek unutulmamalıdır. Muhaliflerin, Esad’sız bir çözüm konusunda anlaşma sağlanabileceğine dair açıklamalarına Rusya’nın her zaman “Esad’sız bir çözümden yana değiliz” açıklamaları öyle sanıyoruz ki bugüne kadar iyi okunamadı. Biz, konu ile ilgili olarak daha önce yazdığımız yazılarda “Suriye’nin geleceğini ABD-Rusya ikilisi çözecektir” demiştik. Türkiye’nin bölgede belirleyici olmasının da önünün kesileceği görüşümüzü yansıtmıştık.
Bugün gelinen noktaya baktığımızda, bu görüşlerimizde haklılığımız da yavaş yavaş ortaya çıkmakta olduğunu görüyoruz. Baştan bu yana Suriye konusunda izlediğimiz politikaların yanlışlığının faturasının daha da ağır biçimde ortaya çıkacağını da görebiliyoruz. Çünkü Suriye’nin ve Esad’ın geleceği konusunda ABD-Rusya ittifakının çizdiği yol haritasının devreye sokulmak üzere olduğu mesajları geliyor.
ABD-RUSYA AYNI ÇİZGİYE GELİYOR
Rusya, Suriye’deki çözüm için Cenevre Protokolünü anımsatıyor ve bunun devreye sokulmasını istiyor. Suriye’ye dışarıdan taşınan ve silahlandırılan aşırı dincilerin bölge için de tehlikeli olabileceklerine dikkatleri çekiyor ve bunun önlenmesini istiyor. Şu an için de Esad’sız bir çözümü kesinlikle istemediğinin altını çiziyor.
Şimdi, şu gelişemeye dikkat:
ABD Dışişleri Bakanı John Kerry, Suriye konusunda bir açıklama yaptı ve aynen şunları söyledi:
“ Herkes ölümlere son vermek istiyor. Esad ile Suriye muhalefetinin Cenevre Protokolü çerçevesinde masaya oturduğunu görmek istiyor. Bunu yapabilmek için Esad’ın ateş etmekten vaz geçmesi, Suriye muhalefetinin de işbirliği yaparak masaya gelmesi gerekiyor. “
Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, yaptığı açıklamalarda, Suriye’de taraflar arasında bir çözüm bulunmadan Esad’ın görevden ayrılmasının gündeme getirmelerinin söz konusu olmadığını vurgulamıştı. Son açıklamalarda da Lavrov aynı görüşlerini dile getirdi.
“MUHALİFLER ESAD İLE GÖRÜŞMELİ”
Suriye’deki aşırı dinci muhaliflerin dışarıdan silahlandırılıp, Suriye’de savaşa sokulması da gündeme damgasını vuruyor. Bu konuda Suriye ve Rusya “ Bu uluslar arası hukukun ihlal edilmesi anlamına geliyor. Uluslar arası hukuk, hükümete bağlı olmayan aktörlere silah temin edilmesine izin vermez ” diyor. Bu konuda Türkiye de suçlanıyor.
Burada önemsenmesi gereken konu bizce şu olmalıdır:
Daha önce Suriye Devlet Başkanı Esad, muhaliflere görüşmeler için hazır olduklarını açıklamıştı. Muhalif cephe ise, Esad’sız görüşmelere sıcak baktıklarını söyleyerek görüşebileceklerinin mesajını vermişti. Ancak, şimdi ABD Dışişleri Bakanı, muhalefetin Esad ile masaya oturmasını öneriyor. Rusya ve Suriye çizgisine gelindiğini görüyoruz. Bu noktada ABD-Rusya ittifakının Suriye’de devreye girmek üzere olduğunu da bu şekilde görebiliyoruz.
Burada asıl sıkıntıyı bundan sonra da Türkiye çekecek gibi görünüyor. Suriye batağı, bizi zaten gerektiği gibi sarsıyor. Bu yanlış politikalarda hala devam edilmesi sıkıntıları da daha da artırabilir. Dikkat edilecek olursa gerek bölge, gerekse Suriye’deki durumu büyük güçler oluşturuyor. Hiç kimse alınmasın, gücenmesin ama biz baştan bu yana oyunda figüran olarak rol alıyoruz.
YANLIŞ POLİTİKLARDAN DÖNÜLMELİ
ABD’nin Eski Ankara Büyükelçisi ve CİA ajanı Ross Wilson’un, Türkiye’yi suçlayan açıklamasından da söz edelim. Wilson, ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerde başta İsrail olmak üzere, Suriye, Irak ve İran konusunda da iyi gitmediğini belirtiyor ve “ Özellikle Türkiye’nin Suriye politikasını keskin ve hasmane görüyoruz. “diyor.
Daha da açıkçası, Amerika’nın bölgede çizdiği çizginin dışına taşmakta olan Türkiye’yi uyarıyorlar.
Suriye politikalarımızı yeniden gözden geçirmek ve oluşturmak durumundayız. Hatta bu konuda geç bile kalıyoruz. Yarın, ABD-Rusya ittifakı ile oluşturulacak bir çözümde yer almak istiyorsak, yıllardır uyguladığımız keskin ve hasmane politikalar yerine daha barışçı ve çözüme yakın politikalar oluşturmamız öyle sanıyoruz ki lehimize olacaktır. Suriye batağından bir an önce kurtulmak, bölgede daha da sıkıntılı bir duruma düşmemek için yeni politikalara ihtiyacımın olduğu görülüyor.
e.mail: necdetes@mynet.com