İlber Ortaylı “Cumhuriyet’in İlk Yüzyılı” konulu söyleşide Türkiye’deki var olan siyasi ve sosyal durumu inceledi. Ortaylı, Milli Eğitim Bakanı değişikliğine ilişkin, “Hükümetin son zamandaki en akıllı reaksiyonunu Milli Eğitim Bakanı’nı değiştirmekte buluyorum. Böyle bir memlekette böyle bir muharip politikası olmaz. Onun için ben bu tip birgeri çekmeyi fevkalade isabetli buluyorum” dedi.
Ünlü tarihçi Prof. Dr. İlber Ortaylı Küçükçekmece Belediyesi tarafından gerçekleştirilen “Cumhuriyet’in İlk Yüzyılı” konulu söyleşiye katıldı. Cennet Kültür Merkezi’nde gazeteci İsmail Küçükkaya’nın moderatörlüğünde gerçekleştirilen, Küçükçekmece halkının yoğun ilgi gösterdiği söyleşide Ortaylı, Türkiye’nin Ortadoğu’daki konumundan, komşularıyla olan ilişkilerine kadar merak edilen birçok önemli hususu anlattı. Söyleşiye Küçükçekmece Belediye Başkanı AzizYeniay’ın yanı sıra çok sayıda kişi katıldı.
“TÜRKİYE, BÖYLE BİR DÜNYANIN ORTASINDA YAŞADIĞI ZAMAN AKLINI BAŞINA ALMAK ZORUNDADIR”
Prof. Dr. İlber Ortaylı, Türkiye’ye komşu ülkelerin ekonomik, siyasi istikrarsızlıklarının olduğunu söyledi. İran, Irak, Gürcistan gibi çevre ülkelerin yapılarına değinen Ortaylı, bu ülkelerin kalkınmak adına adım atmadıklarını belirterek, “Buralarda öyle bir şey yok. Halkla rejim arasında açık bir diyet var. Bunlarda üretim yok. Üretmeyen zihniyetler adam olmaz. Boyuna havyar gibi lafüretiyorlar, ama bunlar boş laflar. Bunlar üretmeyen, aç toplumlar. Üretim diye bir şeyin olması lazım. Kim üretiyor derseniz, Hindistan, Çin, Pakistan’da üretim yapılıyor. Ama bizim etrafımızdakilerde üretim yok. Gürcistan’da üretim yok. Üretim olmayan yerde istikrar da olmuyor. Siyasal örgütlenme de sağlam olmuyor. İnsanlar korku içinde yaşıyorlar. Bunların üretim kapasiteleri düşük. Türkiye böyle bir dünyanın ortasında yaşadığı zaman aklını başına almak zorundadır. Bazı politikalarınızı kendi bildiğiniz gibi götüremezsiniz. Bazı şeylerde kendinizi burnu havada göremezsiniz” dedi.
Türkiye’nin çıtasını yükseltmesi için bir takım hususları yerine getirmek zorunda olduğunu ifade eden Prof. Dr. Ortaylı, “Türkiye’nin en çok ihtiyacı olan şey siyasiçoğulculuk, kanunlara uymak, partizanlıktan, zümrecilikten uzaklaştırmak ve Vatandaşlarınızı düşman haline getirmemek çok önemli. Bu sisteme riayet etmediğiniz takdirde vaziyet çok kötüleşir” diye konuştu.
“TÜRKİYE’NİN KÖYLÜSÜ KÖYÜ BIRAKIYOR”
Türkiye’de, Cumhuriyet’in ilk yıllarındaki gibi tarıma ve köylüye önem verilmediğini kaydeden Ortaylı, Anadolu’da kasabaların boşaldığını sözlerine ekledi. Ortaylı sözlerini şöyle sürdürdü; “Köyler ekimden, biçimden uzaklaşmış. Bu memleket daha arazi meselesini halledemedi. Her gelen parti hazine arazisini nasıl bölüştüreceğini halledemedi. Fevkalade tehlikeli bir durum. İnsanlar biz burada ev yaparız, ranttan geçiniriz diyor. Buna inanmış. Türkiye’nin köylüsü köyü bırakıyor. Ziraattan nefret ediyor. Samanın balyası 25 lira olmuş. Bununla hayvan besleyecekler. Kimse artık ot bile biçmiyor. Çünkü 20 yaşın altındaki insanlar tırpan kullanmayı bilmiyorlar. Bu fevkalade tehlikelidir. Bununla çok yakında sıkıntıların içerisine girersiniz.”
“TÜRKİYE HALKININ TEMEL MÜESSESELERE KARŞI SAYGISI OTURMUŞTUR”
“Türkiye halkı tarih boyunca bu ülkelere göre daha çok realist olmayı öğrenmiştir” diyen İlber Ortaylı, Türkiye’nin komşu ülkelerine göre daha sağduyulu davrandığını söyledi. Ortaylı, “Bugün iktisadi bir kriz olsa, toplumun Yunanlarla aynı görüntüyü göstermeyeceği kanaatindeyim. Türkiye halkının mülkiyet dahil, temel müesseselere karşı saygısı oturmuştur. Suriye’de, Irak’ın kuzeyinde olduğu gibi git onun bunun evini yağmala gibi şeylerin olmayacağı çok açıktır” dedi.
MİLLİ EĞİTİM BAKANI DEĞİŞİKLİĞİ “İSABETLİ”
“Türkiye halkı kişisel özgürlüklerine, hukuki güvence merakına çevre ülkelere göre çok daha fazla alışmıştır” diyen Ortaylı, üretimde ve sanayileşmede eğitim unsuruna dikkat çekti. Ortaylı şunları söyledi; “Çünkü Türkiye halkı bu ülkelere göre sanayi ve üretimi çok uzunca bir zamandan beri benimsemiştir. Türkiye’nin kalkınmasına yardım edenlerden Allah razı olsun. Rahmetle, şükranla anıyoruz. Bunların içine 950’den sonrası var. Ondan evveli yok. Bu da çok yanlış bir şeydir. Bu dediğim yapılanma öyle 50 senede olmaz. Bu sınıra riayet etmek zorundasın eğitime. Fanteziye yer yoktur. Hükümetin son zamandaki en akıllı reaksiyonunu Milli Eğitim Bakanını değiştirmekte buluyorum. Milli eğitim bakanı benim tanıdığım bir adam değildir. Ne dostum, ne düşmanımdır. Hiçbir bilgim yoktur. Fakat takip ettiği politikanın bu memleketin realitesiyle alakası yoktur. Böyle birmemlekette böyle bir muharip politikası olmaz. Onun için ben bu tip bir geri çekmeyi fevkalade isabetli buluyorum”
DIŞ POLİTİKA, İSTİKRARLI SÜRMELİ
Türkiye’nin dış politikasını çok akıllıca yönlendirmesi gerektiğinin de altını çizen Ortaylı, Rusya’da kanlı devrimler yapan Stalin’in bile elini pek sürmediği şeyin dış ilişkiler olduğunu söyledi. Ortaylı, “Türkiye büyük problemlerle kurulmuş birülkedir. Dış politikamızı istikrarlı bir şekilde sürdürmeliyiz. Bıraksan herkes dış işleri bakanı olur. Ama bu iş o kadar kolay değildir” dedi.
Söyleşinin ardından Başkan Yeniay, Prof. Dr. Ortaylı’ya çiçek takdim etti. Ortaylı, daha sonra okurları için kitabını imzaladı.