NECDET BULUZ
Son yıllarda özellikle petrol, içki ve sigaraya yapılan ağır zamlar, Hükümet tarafından otomatiğe bağlandı. Aslında adı geçen tüketim mallarına yüksek vergi uygulanıyor. Bu da kaçakçılığı daha da artırıyor. Piyasa denetim altına alınamadığı için, kaçak petrol, içki ve sigaradan en çok kaçakçılar ve terör örgütleri, genellikle de PKK yararlanıyor. Dikkat edilecek olursa, hemen her gün yurdun her yerinde kaçak akaryakıt, sigara, içki ele geçiriliyor. Ele geçirilemeyen ve piyasalara yansıtılan maddelerden de devletin büyük zarara uğradığını da anımsatalım.
Türkiye’de bazı tüketim mallarına çok yüksek vergi uygulandığını biliyoruz. Bu, çoğu kez eleştiriliyor, pahalılığı yarattığı, bunun da enflasyonu körüklediği belirtiliyor. Şimdi, daha önce alınan kararla yeni yıldan itibaren hükümet sigaranın vergisini enflasyon oranında otomatikman artırmış olacak. Tiryakileri yakacak olan bu artışın kaçakçılığı daha da körükleyeceğini söyleyebiliriz. Zaten piyasa kaçak sigaralardan ve çakma mallardan geçilmiyor. Bunu önleyecek önlemler de bir türlü alınamıyor.
KAÇAKÇILAR CİRİT ATIYOR
Elimizde bazı veriler ve rakamlar var. Bunlara kısaca değinelim. Yüksek verginin, kaçakçılara neler kazandırdığı, devleti nasıl zarar uğrattığını da böylece açıkça görmüş olacağız. Bu rakamlara Maliye Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı ile Emniyet’in ortaklaşa çalışmalarında ulaşıldı. Yani, resmi rakamlar. Bir de bunlar sadece bilinenler ve görülenler. Bilinmeyenlerin miktarının ne olduğunu burada tahmin etmek mümkün değildir.
Sigaraya gerçekten çok büyük miktarlarda zam yapıldı. Sigaranın zararlarını biliyoruz, kullanılmaması gerektiğini de savunanlardan biriyiz. Ancak, bir şeye zam yapılıyor ve bu aşırı pahalanıyorsa, önleminin de alınması gerekiyor. “Sigara içilmesin, ya da az tüketilsin” anlayışı ile aşırı zamma rağmen, bu alanda kaçakçılık hortluyor ve Türkiye’ye çok büyük miktarlarda kaçak sigara giriyorsa buraya bir nokta koymak gerekiyor. Çünkü görülüyor ki, bütün çaba ve çalışmalara rağmen devlet bu kaçakçılığı önleyemiyor. Akaryakıtta da, içki de durum farklı değildir.
DEVLET ZARARA UĞRATILIYOR
Şimdi, son bir yıllık tabloya bakalım:
Ele geçirilen kaçak sigara paketi 70 milyona ulaştı. Küçümsenmemesi gereken ve çok önemli bir rakam. Bir paket sigaranın ortalama fiyatı 6 Lira olursa, ele geçirilen kaçak sigaranın değeri 420 milyon lirayı buluyor. 2012 yılı sonunda ele geçirilen sigaranın tutarını ise 500 milyon lirayı bulacağı hesaplanıyor. Türkiye’de yılda ortalama asgari 1 milyar dolar değerinde kaçak sigara satılıyor. Sokak denetimlerinin olmadığı piyasada bunun yıllık devlete vergi kaybı ise 800 milyon dolara dayanıyor.
Türkiye’de bir paket sigara ortalama 3 dolara satılırken, aynı sigara Irak ve Suriye’de 1, İran’da 1,2, Ermenistan’da ise 0.85 dolara satılıyor. Kaçakçıların çoğu da buralardan aldıkları sigaraları Türkiye’de pazarlıyorlar. Kuzey Irak’ta Barzani’nin kurduğu kaçak sigara fabrikaları harıl harıl çakma sigara üretiyor. Bunun kaçakçılığını ve pazarlamasını da terör örgütü PKK yapıyor. Böylece kaçak sigaradan PKK büyük çapta mali destek sağlamış oluyor.
KAÇAKÇILAR VE PKK KAZANIYOR
Biz, burada sadece sigaradan örnek veriyoruz. Petrol kaçakçılığının da had safhalarda olduğunun altını çizelim. Kaçak içkinin ise önüne geçilemiyor. Çay kaçakçılığında da durumun farklı olmadığını görüyoruz. Ele geçirilenler için konunun bir uzmanı” Bunlar sadece devede kulak kalır” tabirini kullanıyor. Türkiye’nin bir yerde kaçakçılık cenneti bir ülke konumuna geldiği vurgulanıyor.
Hükümetin sokak denetimini sağladığını söyleyemeyiz. Özellikle sınır kent, ilçe ve kasabalarda dolaşırsanız, sokaklarda, marketlerde, pasajlarda satılan her malın kaçak olduğunu görürsünüz. Sigaradan çaya, telefona ve elektrikli aletlere kadar ne ararsanız kaçak mal bulmak mümkün.
İstanbul’un, Ankara’nın, İzmir, Adana, Bursa’nın göbeğinde bile açıktan kaçak sigara satılmıyor mu? Akaryakıt istasyonlarının çoğu kaçak gelen benzin, motorin, oto gaz satmıyor mu? Bunlar önlenemiyorsa, zararı devlet görüyor demektir. Kazanan kaçakçılar ve terör örgütleri demektir. Buna başka bir ad koymak da mümkün değildir.
Bu, her dönemde böyle olmuştur. Aşırı vergi yükü ve zamlar ters tepmektedir. Böyle durumlarda kaçakçılığın önüne geçilememektedir. Bugün de durum aynıdır. Hükümet, piyasaları denetleyemiyorsa, istediği kadar vergi yükünü artırsın, zam yapsın hep zarar eden devlet olmuş, hep kazanan kaçakçılar ve terör örgütleri ön plana çıkmıştır.
e.mail: necdetes@mynet.com