15 Temmuz 1974 günü Yunanistan’daki Cuntanın gönderdiği subay ve erlerle birlikte Makarios’a karşı darbe yapıp arkasından “Kıbrıs Helen Cumhuriyeti”ni ilan eden EOKA-B’ciler, 20 Temmuz 1974 tarihinde Türk Silahlı Kuvvetlerinin gerçekleştirdiği Mutlu Barış Harekatı sonrasındaki gelişmelerden sorumlu tutulup adeta lanetlenmişlerdi.
Toplumdan izole edilmiş, saygınlıkları da yerle bir olmuştu.
Kıbrıs Rum tarafında 1976 tarihinde yapılacak olan milletvekilliği seçimleri öncesi, darbeden sonra ilan edilen “Kıbrıs Helen Cumhuriyeti” ve bu kukla devletin Cumhurbaşkanı Nikos Sampson kabul görmeyince, Makarios adaya dönene kadar Cumhurbaşkanlığı Vekilliği yapmış olan dönemin emekli politikacısı Glafkos Klerides tarafından siyasi bir parti kurulması çalışması başlatılmıştı.
O dönemde Glafkos Klerides ile Makarios’un arası biraz limoniydi.
Klerides 4 Temmuz 1976 tarihinde adı, Rumca açık okunuşu ile Dimokratikós Sinayermós, kısa ismi DISY olan “Demokratik Hareket” partisini kurdu ve o yıllarda Kıbrıs Rum toplumundan iyice dışlanmış olan EOKA-B taraftarlarına da kucak açtı.
5 Eylül 1976 seçimlerinde yüzde 26 oy alan DISY, karşısına dikilen “Demokratik Cephe” veya da diğer adı ile “Demokratik Parti” (DIKO) adı altında oluşturulan koalisyonun sağ oyların geri kalanını toplaması nedeni ile Rum Meclisine bir Milletvekili bile sokamamıştı.
24 Mayıs 1981 seçimlerinde ilk defa Rum meclisine girebilen DISY, toplamda 12 milletvekilini Rum Meclisine sokmayı başardı. O dönemde Meclisteki toplam Milletvekili sayısı, 1960 Kıbrıs Cumhuriyeti Anayasasına uygun olarak 35 idi. 76 seçimlerinde kendisini silip süpüren Demokrat Parti Koalisyonu (DIKO) ise ancak 8 sandalye kazanabildi.
1985 yılı içinde Milletvekili sayısı 35’den 56’ya çıkarıldı ve 8 Aralık 1985 tarihinde yapılan seçimlerde DISY 19 Milletvekili çıkararak en büyük siyasi parti haline geldi.
19 Mayıs 1991 tarihinde yapılan seçimlerde 20 Milletvekili çıkaran DISY seçimleri gene en büyük parti olarak tamamladı.
1978 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde özel bir durum nedeni ile adaylıktan çekilen ve 1983, 1988 seçimlerini kaybeden Glafkos Klerides, 1993 seçimlerini kazanarak iki dönem başkanlık yaptı.
26 Mayıs 1996 tarihinde yapılan seçimlerde DISY 20 Milletvekili, 27 Mayıs 2001 seçimlerinde 19 Milletvekili, 21 Mayıs 2006 seçimlerinde 20 Milletvekili ve 22 Mayıs 2011 seçimlerinde de 18 Milletvekili çıkararak en büyük parti konumunu hep korudu.
Şimdi de bir dönem evvelki seçimlerin yapıldığı 17 Şubat gününde gerçekleştirilecek 2013 Rum Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde DISY Genel Başkanı Nikos Anastasiades aday olacağını açıklayınca, sağcı partiler bir koalisyon oluşturarak karşı hareket başlattılar.
Anastasiadis’in Kıbrıs sorununa bulunacak çözüme biraz farklı açılardan bakması kendi partisi dışında herkesin hareketlenmesine neden oldu.
Her ne kadar mevcut Rum Cumhurbaşkanı Hristofyas, 2008 seçimlerinde seçmenlerine “Çözüme ulaşamazsam seçime girmeyeceğim” şeklinde söz verdiği için seçimlerde aday olmayacağını açıklamışsa da, gerçek pekte öyle değil.
Hristofyas’ın, eğer aday olursa seçimleri kaybedeceğini, neredeyse 2 ay önceden Türk olmama rağmen ben bile yazıp dillendirmeye başlamıştım. Dolayısıyla hem kendisi hem de ruhani başkanı olduğu AKEL, yaptırdığı dört kamuoyu yoklamasıyla halkın nabzını tuttu ve kesinkes kaybedeceği belli olunca da Hristofyas’ın aday olmayacağı açıkladı.
DISY Başkanı Anastasiades’in kazanmaması için, Hristofyas’ın partisi AKEL ile sağcı Kiprianu ile Papadopulos’un partisi DIKO, Türklere 1963 yılında acımasızca saldıran Rum Milislerin komutanı Dr V. Lissarides’in partisi EDEK, Şilluris’in partisi sağcı AVRO.KO ve Perdikis’in partisi aşırı sağcı EKOLOGLAR birleşip bir cephe oluşturmayı planlıyorlar.
Ya bu sağcı-solcu EOKA-B karşıtı koalisyon AKEL’in adayını destekleyecek ya da müştereken ortak bir aday bulup Anastasiadis’in karşısına çıkaracaklar. Diğer adaylar ise figüran olacak.
Bence Hristofyas’ın istifasının gerçek nedeni Anastasiades’e karşı güçlü bir cephenin oluşturulabilmesi.
Ata ATUN
16 Mayıs 2012
Bir yanıt yazın