Türkiye Hollywood’un yeni mekânı olmaya başladı. Celtic AZ’nin sahibi Sutherland ilginin nedenini hükümetin ve Yatırım Ajansı’nın çalışmalarına bağlıyor. Sutherland, “Vergi iadesi cezbetti, teşvik yasasıyla Hollywood Türkiye’ye akar” diyor
Türkiye son dönemlerde Hollywood’un gözdesi oldu. Yapımcılar Türkiye ve İstanbul’u ‘plato’ gibi kullanmaya başladı, oyuncular da adeta mesken tuttu. Kevin Costner, Morgan Freeman, Matt Dillon bu oyunculardan birkaçı. Bahman Ghobadi’nin yönettiği Monica Bellucci’nin oynadığı “Gergedan’ın Son Şiiri” filminden sonra ise tam bir patlama yaşandı. Ben Affleck’in oynadığı “Argo”, Liam Neeson’un oynadığı “Taken 2”, Tom Hardy, Colin Firth ve Gary Oldman’ın oynadığı “Tinker Tailor Soldier Spy” (Köstebek), Nicholas Cage’in oynadığı “Hayalet Sürücü 2” gibi filmler Türkiye’de çekildi. Sırada başka projeler de var.
VERGİ İADESİ ÇEKİYOR
Bu hafta ‘Argo’ ve ‘Köstebek’ filmlerinin Türkiye’de çekilmesini sağlayan yapımcılar Zeynep Santıroğlu Sutherland ve Alex Sutherland’la görüşüp, Hollywood’un ilgisinin nedenini sorduk. Sutherland çifti AZ Celtic Film şirketinin sahipleri. Sutherland, “Devlet 1 yıldır yabancı film yapımcılarına vergi teşviği veriyor. Harcadıkları paranın KDV’sini alıyorlar. Hükümet ile Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı çok iyi çalışıyor. Türkiye hem mekan zenginliği ile hem de vergi teşvikiyle Hollywood’u cezbedecek” diyor.
Ben Affleck 80 milyon dolarlık film çekti, 300 bin dolarlık vergi iadesi aldı. KDV onlar için çok mu önemli?
Normalde bu tarz filmlerin gideceği adres Fas ya da Ürdün oluyordu. 2009’da KDV iadesi düzenlemesi çıkınca, filmler buraya kaymaya başladı. Bu yüzde 18 daha az para harcamak anlamına geliyor.
Teşvik Yasası’yla ilgi daha da artar mı?
Çıkınca göreceksiniz, Hollywood buraya akacak. Yasayla yüzde 5 ile 25 arasında teşvik verilecek. Kültür Bakanlığı denetimden geçirecek. Bu yasa başarıyla uygulanırsa, büyük bir endüstri oluşur, diğer ülkelerle rekabet edebilir hale geliriz. Normalde hesapta olmayan döviz Türkiye’ye girecek. Burada filmler çekilirse istihdama da etkisi olacak.
Bu teşvikten sadece yabancı filmler mi yararlanacak?
Burada amaç yabancı yatırımı buraya getirmek. Bir de ülkenin tanıtımı. Köstebek filminde Gary Oldman, “İstanbul’da adamımızı öldürdüler” diyor. Komik gelecek ama bu konuşma nedeniyle İstanbul’a gelmek isteyen yüz binlerce Gary Oldman hayranı var. “İzledik, İstanbul’a geldik” diyorlar.
Hollywood’un Türkiye’ye bakış açısı değişti mi artık?
Evet, kesinlikle. Türkiye Hollywood için “çekim yapılacak ülke” sıralamasında en üstte. Ancak yapacağımız çok iş var hâlâ. İşlerimizi doğru yaparsak, aç gözlü davranmazsak, önümüz açık. Dikkat etmemiz gerekir.
‘Avrupa bariyer kurdu Türkiye daha demokratik’
Türkiye bir anda nasıl bu kadar cazip oldu?
Türkiye’nin limitsiz bir potansiyeli var, insanların iş yapma potansiyeli yüksek, ticaret kafanız iyi. Örneğin Fatih Belediyesi’yle Ben Affleck’in filminde iş yaptık, çok yardımcı oldular. Eminönü’nde Argo’yu çekerken gelen herkes ‘bu kadar insan ekmek yiyor bu setten’ diyor.
Bir İngiliz olarak Türkiye’de sizi heyecanlandıran nedir?
Ağustosta Türk vatandaşı oluyorum. En büyük heyecan bu olacak. Avrupa yasalarıyla bariyerler kurdu etrafına, Türkiye şu anda daha demokratik. Türk sinemasını takip ediyorum. Uluslararası filmlerle aradaki fark artık kapanıyor. “Tinker Tailor Soldier Spy” Amerika’da ve İngiltere’de iyi para kazandı. İstanbul için de büyük reklam oldu. Artık yapımcılar İstanbul için sıraya girdi.
Onu görüp gelen oldu mu?
Evet. Bize “Filmi izledik İstanbul’da tatil ayarladık” diye e-mailler geldi.
5 film 10 milyon dolar bıraktı
Geçen yıl ülkemizde çekilen Hollywood filmleri nasıl bir ekonomi yarattı?
Yaklaşık 5 film 10 milyon doların üstünde bir para bıraktı. Yaklaşık 15 bin kişiye de istihdam sağladılar. Malzemeyi de buradan aldılar. Sadece kamera ve ses dışında bir şey getirmediler.
Tanıtım Ajansı çok iyi çalışıyor Devlet makamları bu sektöre nasıl bakıyor?
Bize Başbakanlık Yatırım Destek ve Tanıtım Ajansı çok yardımcı oluyor. İnanılmaz iyi çalışıyorlar. Bu kadar iyi hizmeti ne İngiltere, ne de İspanya’da gördük. Devlet film sektörü için atılımda ve çok güzel şeyler yapıyor. Bizde onları destekleyip her şeyin tıkır tıkır işlemesini sağlamak istiyoruz. Ben Affleck’in filmi için İngiltere Warner Bros’a gittiğimde “Neden Türkiye’ye gelelim? Bizi ikna et!” diye sordular. 3 saat boyunca neden gelmeleri gerektiğini anlattım. Eskiden kalma izlenime sahipler. O zamanlarda herkese rüşvet veriliyormuş. “Biz rüşvete karşıyız” dediler. Artık bu sistemin olmadığını söyledim.
İkna oldular mı?
30 sayfalık kontrat imzalattılar. Cezai şartı ise direkt hapis oldu. Herşeyi garanti ediyorsunuz. Amerika’da rüşvet karşıtı bir kanun çıktı. O kadar ciddi garantiler veriyoruz ki, çok ciddiler. Şimdi geçen hafta aradılar, başka filmleri de getirmek istiyorlar buraya, çünkü çok memnun kaldılar.
Haberturk