ABD’deki Gülen cemaati okulları, sonunda New York Times’a da manşet oldu. New York Times gazetesi, cemaatin ABD devletinden eğitime destek olarak aldığı parayı iç etmesinin bir başka yolunu daha ortaya çıkardı: ihaleleri yandaş şirketlere vermek.
Fethullah Gülen cemaatine ait ABD’deki 130 civarında “charter okul” hakkında yürütülen federal soruşturma, yankı bulmayı sürdürüyor. Bir süre ABD’deki çeşitli eyalet gazetelerince incelenen mesele, sonunda dün The New York Times gazetesine manşet oldu.
Cemaatin çeşitli kuruluşlar adına kurduğu ve cemaatle ilişkisini saklamaya çalıştığı 130 civarı okulun devletten aldığı desteğin bir kısmını çeşitli yolsuzluklarla cemaatin kasasına aktardığı iddiasının incelendiği soruşturma, Türkiye’de ilginç biçimde pek gündeme getirilmemişti. soL, konuyla ilgili yaptığı çok sayıda haberi bir dosya halinde okurlara sunmuştu.
Şimdiye kadar yürütülen soruşturmanın odak noktası, cemaatin ABD dışından, genelde de Türkiye’den getirip çalıştırdığı öğretmenlerin devlet tarafından verilen maaşlarının bir kısmına “Hizmet” adına el koyarak, cemaatin kasasına aktarıyor olmasıydı. soL, cemaatin bu “el koyma” işini bir tarifeye de bağladığını, cemaatin “Tüzük” denilen belgesinin bir kopyasını yayınlayarak göstermişti.
New York Times’taki haberin yeniliği, cemaatin ABD devletinin parasını iç etmesinin bir başka mekanizmasını daha ortaya koymuş olması. New York Times muhabiri Stephanie Saul’un, Teksas’taki cemaat okullarının muhasebe tablolarını inceleyerek yaptığı haberde, cemaatin okulların inşaat ve benzeri ihalelerini, yine cemaat şirketlerine vererek büyük paralar kazandığı gösterildi.
Cemaatin Teksas’ta 33 okulu var. Bu okulların devletten senede aldığı para, 100 milyon doların üzerinde. Devletten alınan bu para, okulun giderleri için harcanıyor. Öğretmen maaşları üzerinden cemaate aktarılan paranın dışında, okulların inşaat, yemek gibi ihalelerinden de bu paranın bir kısmı cemaate akıtılıyor.
Habere göre 2009 Ocak ayından bu yana cemaate ait Harmony (Uyum) okullarının verdiği 35 ihaleden sadece 3 tanesi Türk olmayan şirketlere giderken, 32 ihale Türk şirketlerine verildi. 35 ihalenin toplam bedeli 82 milyon dolar. Bunun Türk olmayan şirketlere giden kısmı 1.5 milyon dolar.
Haberde, ihaleleri kazanan şirketlerin cemaate ait şirketler olduğu da örnekleriyle gösterildi. Cemaatin kadroları, bir süre cemaatin bir eyaletteki okulunda çalışıp sonra başka bir okula, bazen bir şirketin yönetim kuruluna geçecek şekilde bir rotasyon sistemiyle çalışıyorlar.
Cemaatin ihaleleri istediği şirkete vermesini sağlayan, Teksas yasaları. Buna göre devletten yardım alan okulların ihaleleri en düşük fiyatlı teklifi veren değil, “en değerli” teklifi verene vermeleri gerekiyor. Bu “en değerliliğin” kıstasları ise, oldukça öznel biçimde belirlenebiliyor. Bu sayede cemaat, çoğu ihalede en düşük teklifi veren birkaç tane Amerikan şirketi olmasına rağmen, ihaleyi daha yüksek fiyat veren kendi şirketine veriyor, ve böylece büyük paralar kazanıyor. Haberde, bunların örnekleri veriliyor.
Cemaat şirketleri, bu nedenle oldukça “geniş” bir portfolyoya sahip. Örneğin cemaate ait Atlas Teksas İnşaat ve Ticaret şirketi, cemaat okullarından hem inşaat, hem de catering, yani yemek ihaleleri almış.
Üstelik de, elbette bir miktar fahiş fiyatlardan. NYT’nin verdiği bir örnekte Atlas, tecrübeli bir Amerikan şirketinden gün başına kişilik 0.78 dolar daha yüksek fiyat önermesine rağmen yemek ihalesini almış. İki öğünlük yemeğin 4 dolar civarında olduğu düşünüldüğünde, bu fiyat farkının ne kadar yüksek olduğu görülüyor.
ABD’deki cemaat soruşturması gittikçe derinleşiyor. 2006’da yaşadığı oturma izni krizinde Fethullah Gülen’e yardım ederek ülkede kalmasını sağlayan .) CIA ajanlarının, bu defa ne yapacakları merak konusu.
Milliyet NYT’nin haberini sansürledi
Milliyet gazetesi de NYT’nin haberini manşetten duyurdu ancak haberi ciddi ölçüde sansürledi. Aylardır devam eden ve Gülen cemaatinin Türkiye’den getirdiği “öğretmenler” aracılığıyla ABD devletini nasıl dolandırdığı ile ilgili FBI soruşturması NYT’nin haberinde hatırlatıldı. Ancak bu konu Milliyet’in haberinde yer almadı. Milliyet sadece, ABD’li öğretmenden çok Türk öğretmen getirildiğini ve ABD Federal Çalışma Bakanlığı’nın konuyu soruşturduğunu yazdı. Ancak soruşturulan, cemaatin bu yolla büyük paralar elde etmesi.
Bu okulların inşaat ihaleleri ile ilgili açık yolsuzluklar da NYT’nin haberinde yer aldı ama Milliyet’in haberinde sadece milyon dolarlık ihale alındığı belirtildi.
(soL – Haber Merkezi)