2010 İlerleme Raporu’nda, hükümetin Anayasa reformu övgü aldı, basın özgürlüğü üzerindeki engeller ve gazetecilere yönelik artan davalar eleştirildi. AB, YouTube ve internet sitelerine yönelik yasaklara tepki gösterdi.
Türkiye’nin AB üyelik sürecindeki durumunu ve reform sürecini mercek altına alan 2010 İlerleme Raporu bugün açıklandı.
Anayasa değişiklikleri, demokratik açılım çabaları ve ekonomik büyümedeki başarıları ile AKP hükümetini öven Avrupa Birliği, ifade ve basın özgürlüğü alanlarında ise Türkiye’ye eleştirilerde bulundu.
Raporda, medyaya yönelik siyasi baskıların kaygı yarattığı belirtilirken, hükümete cephe alan Doğan grubuna karşı açılan vergi davasının ardından, basın kuruluşlarının haberlerinde kendilerini sınırlandırdıkları kaydedildi.
Türkiye’de, siyasiler, üst düzey yetkililer ve yüksek rütbeli askerler hakkında haber yapan gazetecilere yönelik çeşitli davaların açıldığına işaret edilen raporda, bunun pratikte basın özgürlüğünü sınırlandırdığı vurgulandı.
Oto-sansür kaygısı
Raporda Ergenekon soruşturmaları sürecinde haber yapan gazeteciler hakkında yaklaşık 4 bin dava açıldığına da işaret edilerek, yargı sürecini etkiledikleri gerekçesiyle gazetecilere açılan davaların “oto-sansüre yol açabileceğine” dikkat çekildi.
Türkiye’de birçok internet sitesine kapsam ve süre açısından orantısız yasakların getirildiğine işaret edilen raporda, YouTube’a 2,5 yılı aşan yasak konması eleştirildi. AB, halen yürürlükte olan 5651 nolu bilişim yasasının ifade özgürlüğünü sınırladığını, vatandaşların bilgiye erişim hakkını engellediğini vurguladı.
Ergenekon süreci
AB raporunda, Ergenekon davası ve darbe iddiaları hakkında süren soruşturmaların, Türkiye için fırsat olduğu, bu sürecin “demokratik kurumların ve hukuk devletinin işlemesine duyulan güveni güçlendirebileceği” belirtildi. Ancak raporda, Ergenekon davasında şüpheli olarak yakalananların hâkim karşısına çıkarılana kadar uzun süre cezaevinde tutulmaları eleştirildi, bunun kaygı uyandırdığı vurgulandı.
AB İlerleme Raporu’nda Türkiye’de yargının işleyişindeki sorunlara işaret edilirken, davaların uzun sürmesi, bu sürede şüphelilerin tutuklu kalması eleştirildi. AB raporuna göre, Türkiye’deki cezaevlerinde yatan 119 bin 145 tutuklunun 56 bin 557’si hakkındaki dava sürüyor.
Bağış: Bugüne kadarki en olumlu rapor
Türkiye’nin AB Başmüzakerecisi Egemen Bağış,
2010 ilerleme raporunun, bu zamana kadar yayımlanan 13 rapor arasında en olumlu ve teşvik edici rapor olduğunu belirtirken, basın özgürlüğü konusunda eleştirilerin, gelecek dönemde çalışmalarına ışık tutacağını söyledi.
Bağış, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ama bu konudaki (basın özgürlüğü) eleştirilerin önemli kısmının yargı süreci ile ilgili olduğunu söylemek isterim. Yargı sürecinde olan ve devam eden davalara ilişkin Hükümetimizin hedef alınması, bu davalar konusunda yürütme olarak herhangi bir adım atmadığımız konusunda yöneltilen eleştiriler ise çok ciddi bir çelişkinin izahından başka bir şey değildir. Bu konuda şunu da ifade etmek isterim. Biz, medyanın, bize acı gerçekleri, çıplak gerçekleri gösteren, yapıcı eleştiride bulunan, yol gösteren bir ayna olmasını arzuluyoruz. Bununla birlikte, eleştiri sınırlarını aşmakla kalmayıp, hakaret, iftira ve küfür boyutlarına varan yorum ve haberlere de elbette tepkimizi gösteriyor, bunlarla mücadelemizi sürdürüyoruz.”
DW,AA AŞ/AG