ABD’de yapılan ara seçimlerde Başkan Barack Obama’nın üyesi olduğu Demokrat Parti, Cumhuriyetçi Parti karşısında hezimete uğradı. Temsilciler Meclisi’nde çoğunluğu kaybeden Demokratlar, Senato’da da kan kaybetti.
ABD’de seçmenler, 435 üyeli Temsilciler Meclisi’nin tamamı, Senato’nun 37 üyesi ve 37 eyaletin valisiyle eyalet meclisleri üyelerini belirlemek üzere sandık başına gitti. ‘Değişim’ sloganı ve büyük umutlar ile iktidara gelen Obama, yapılan seçimlerle Kongre’deki çoğunluğu kaybetti.
Bu sonuçlar ABD Başkanı Barack Obama’ya “büyük darbe” olarak yorumlandı.
Cumhuriyetçilerin başarısı, 1930 yılından bu yana ilk kez, Kongre’nin iki kanadının iki farklı parti arasında bölünmesi sonucunu doğurdu. Obama, bu sonuçla birlikte şimdi, aşırı muhafazakar Çay Partisi hareketinin üyelerini de içeren daha muhafazakar bir Kongre’yi karşısında bulmuş oldu.
Seçim sonuçlarının, ABD ekonomisinin zayıflığı ve iki yıl önce umut ve değişim mesajlarıyla göreve gelen Başkan Obama’ya karşı duyulan hayal kırıklığını yansıttığı yorumları yapılıyor.
‘ERMENİ DOSTU’ PELOSİ KOLTUĞU DEVREDECEK
Cumhuriyetçilerin Kongre’de çoğunluğu kazanması ile beraber Meclis Başkanı Nancy Pelosi koltuğunu bırakmak zorunda kalacak. Ermenilere yakınlığı ile bilinen ve sözde soykırımı tanımayı öngören tasarıyı Kongre’ye getirme sözü veren Pelosi, başkanık görevini Cumhuriyetçilere devredecek.
Temsilciler Meclisi’nin yeni başkanı olması beklenen, meclisteki cumhuriyetçilerin lideri Boehner, seçim sonuçlarını, “halkı dinlemeyi reddeden politikacıların reddedilmesi” olarak değerlendirdi.
-OBAMA, CUMHURİYETÇİ LİDERLERİ TEBRİK ETTİ-
Seçim sonuçlarını Beyaz Saray’dan takip eden Obama, sonuçların şekillenmesinin ardından Temsilciler Meclisi ve Senato’daki Cumhuriyetçi liderler John Boehner ve Mitch McConnell’ı arayarak tebrik etti.
Senato’da Cumhuriyetçiler, en az 6 sandalyeyi Demokratların elinden almayı başarırken, Cumhuriyetçilerin en göze çarpan başarılarından biri de, Obama’nın senatörken elinde bulundurduğu Illinois eyaletine ait sandalyenin Cumhuriyetçilerin elinde geçmesi oldu. Bu eyalette, Ermeni lobisinin en önde gelen destekçileri arasında yeralan Temsilciler Meclisi üyesi Mark Kirk, Demokrat rakibini geride bırakarak senatör seçilmeyi başardı.
Demokratlar ise, kritik eyaletler arasında yeralan Nevada, West Virginia ve California’yı kazanarak, Senato’daki çoğunluklarını Cumhuriyetçilere kaptırmamış oldu. Seçim sonuçlarının merakla beklendiği eyaletler arasında yer alan Nevada’da Senato çoğunluk lideri Harry Reid, Çay Partisi hareketinin büyük desteğini alan Sharron Angle’a karşı seçimi galip bitirdi. California’da da çok çekişmeli geçen seçimlerde, Ermeni lobisinin diğer bir önemli destekçisi Demokrat Barbara Boxer, Hewlett-Packard firmasının eski icra direktörü Carly Fiorina’yı az farkla yenilgiye uğratmayı başardı.
Cumhuriyetçilerin, Senato’da çoğunluğu sağlamaları için 10 yeni sandalye kazanmaları gerekiyordu. Şu ana kadar belli olan sonuçlara göre, Senato’da oluşan yeni düzende Demokratların 51, Cumhuriyetçilerin ise 46 sandalyesi bulunuyor. Alaska, Colorado ve Washington eyaletlerinde ise henüz sonuçlar belli olmadı.
-CUMHURİYETÇİLERİN 1938 YILINDAN BU YANA EN BÜYÜK BAŞARISI-
Temsilciler Meclisi’nde ise Cumhuriyetçilerin şu ana kadar Demokratların elinden 59 net sandalye kazandığı, 6 bölgede de yarışı önde götürdüğü gelen bilgiler arasında.
CNN televizyonu, seçim sonucunda Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi’nde 243, Demokratların ise 192 sandalyeye sahip olacağı öngörüsüne yer verdi.
Böylece Cumhuriyetçiler, 1938 yılında 80 yeni sandalye kazanma başarısı göstermelerinden bu yanaki en önemli seçim zaferine imza attılar. Cumhuriyetçiler, tarihteki diğer en önemli Kongre seçimi başarıları olarak, 1946 yılında 56, 1994 yılında Bill Clinton’ın başkanlığı döneminde ise 54 yeni sandalye kazanmışlardı.
Demokratlar ise, bu son seçimde sadece 2 sandalyeyi Cumhuriyetçilerin elinden alabildi.
-YENİ KONGRE OBAMA’NIN GÜNDEMİNİ NASIL ETKİLEYECEK?-
Cumhuriyetçilerin kazanımlarının, Obama’nın görev süresinin son iki yılında gündemindeki icraatları Kongre’de yasalaştırma çabalarını zora sokabileceği, ayrıca Başkan’ı, sağlık reformu ve diğer kabul edilen yasalara karşı Cumhuriyetçilerin yapabileceği saldırılara karşı zorlu bir mücadelenin beklediği yorumları yapılıyor. Obama’nın küresel gündeminde yeralan, iklim değişikliği, silahların kontrolü gibi konuların da, Kongre’deki yeni düzenden etkilenebileceği ifade ediliyor.
Temsilciler Meclisi’ndeki Cumhuriyetçi çoğunluk, bu sonuçlarla birlikte “devletin ağırlığının azaltılması” ve vergilerin kısılması gibi gündemlerini, basit çoğunluk oyuyla kabul ettirebilecek. Ancak hala Demokratların elindeki Senato’nun, Cumhuriyetçilerin sağlık reformunun iptal edilmesine yönelik olası girişimleri de dahil olmak üzere, bu tasarıları durdurabileceği belirtiliyor.
İki partiyi şimdi, bir önceki başkan George Bush döneminde hayata geçirilen vergi kesintilerinin süresinin uzatılıp uzatılmayacağı, 1,3 trilyon dolarlık bütçe açığının azaltılması ve istihdam yaratılması gibi, ekonomik konularda yoğun bir gündem bekliyor.
-CUMHURİYETÇİLER VALİLİK SEÇİMLERİNDE ENAZ 10 DEMOKRATI YERİNDEN ETTİ-
Cumhuriyetçiler, Senato ve Temsilciler Meclisi’nin yanısıra, valilik seçimlerinde de önemli bir başarı elde ederek, en az 10 valiliği Demokratların elinden aldı. Demokratlar sadece California ve Hawai’de Cumhuriyetçi valileri değiştirmeyi başarabildiler.
Sonucu merakla beklenen valilik yarışlarından California’da Demokrat Jerry Brown, eBay’in eski CEO’su Meg Whitman’ı yenilgiye uğratırken, New York valiliğine de yine Demokrat aday Andrew Cuomo seçildi.
Seçimler, “devletin ağırlığını” eleştiren muhafazakar Çay Partisi hareketi açısından da önemli bir test niteliği taşıyordu.
Çay Partisi hareketinin desteklediği Rand Paul’un Kentucky’den, Marco Rubio’nun Florida’dan, Daniel Coats’un Indiana’dan senatör seçilmesi, Nikki Haley’nin de South Carolina valiliğini elde etmesi, hareketin bu seçimlerde kaydettiği en önemli başarılar arasında yeraldı.
Ancak yine Çay Partisi’nin desteklediği Christine O’Donnell Delaware’de, Sharron Angle da Nevada da seçimleri kaybetti.
Mehmet Toroğlu (AA), Cihan
Bir yanıt yazın