IMF verilerine göre, gelişmekte olan ülkeler dünya ekonomisinde daha çok pay sahip olmaya başladı. Türkiye dünya ekonomisinde 16. sırada yer alıyor.
Klasik sanayileşmiş ülkeler, ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Kanada, Hollanda, Belçika, İsveç gibi ülkelerin dünya ekonomisindeki ağırlığı gittikçe azalırken, Çin, Hindistan, Güney Kore, Endonezya, Türkiye, Malezya, Tayland, Mısır gibi gelişmekte olan ülkeler dünya ekonomisinde giderek daha fazla pay kapıyorlar.
Uluslararası Para Fonu (ABD’nin dünya ekonomisindeki payı, satın alma gücü paritesine göre gayri safi yurtiçi hasıla (SGP-GSYH) bazında, 1980’de yüzde 24,585 iken, 2011 yılında yüzde 20’nin altına yüzde 19,884’e gerileyecek.
ABD’nin payı düşecek
ABD’nin payı 2015’de ise yüzde 18,4’ün altına inecek. Dünya ekonomisinden aldıkları pay, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Belçika gibi ülkelerde daha dramatik bir şekilde düşecek. 1980’lerde dünyanın ikinci büyük ekonomisi konumundaki Japonya’nın 1980’de aldığı yüzde 9,17’lik pay, 2015’de yüzde 5,15, Almanya’nın payı yüzde 6,68’den yüzde 3,42’ye, İngiltere’de yüzde 4,29’dan yüzde 2,74’e, Fransa’da yüzde 4,72’den yüzde 2,62’ye, İtalya’da yüzde 4,47’den yüzde 2,08’e, Belçika’da yüzde 0,85’den yüzde 0,47’ye düşecek.
Buna karşın, Çin dünya ekonomisinden aldığı payı bu dönemde 8 kat, Hindistan 2,5 artıracak. Çin, 1980-2015 döneminde payını yüzde 2,19’dan yüzde 16,96’ya, Hindistan 2,45’den yüzde 6,28’e çıkaracak. 1980’de 13’üncü büyük ekonomi olan ve sıralamada, Hindistan, Meksika, Kanada, İspanya gibi ülkelerin gerisinde kalan Çin, o tarihte İtalya’nın yarısı kadar satın alma güce paritesine göre GSYH’si vardı. 2015’de İtalya’nın 8,5 katı, ABD’ye yakın bir SGP-GSYH düzeyine ulaşacak.
Sanayileşmiş 7 büyük ülkenin (ABD, Japonya, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, Kanada) oluşturduğu G-7 (Grup 7), 1980 yılında dünya ekonomisinin yüzde 56,3’ü, 1992’de yüzde 51,4’ü 2010 yılında yüzde 40,1’i oluştururken, bu oran 2015 yılında yüzde 36’ya inecek. Bu karşın, Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin’den oluşan ve bu ülkelerin İngilizce yazılışının ilk harflerinden oluşturulan bir tabirle BRIC olarak adlandırılan bu ülkelerin 1992’de dünya ekonomisindeki payı yüzde 14,53 iken, bu yıl yüzde 24,48’e, 2015 yılında ise yüzde 29,08’e yükselecek.
Türkiye
Türkiye’nin dünya ekonomisinde 1980’de aldığı yüzde 1,025’lik pay, 1992 yılında yüzde 1,188’e, 2010 yılında yüzde 1,274’e çıkarken, 2015 yılında yüzde 1,232’ye inecek ama 16’ıncılıktaki sırası değişmeyecek. Sıralamada 1980’de 20’inci olan Türkiye, 1992’de 17’inciliğe yükselmişti. Daha sonra 15 ile 19’unculuk arasında yer alan Türkiye, halen dünya sıralamasında 16. sırada bulunuyor.
TÜRKİYE 16’INCI
Türkiye’nin dünya ekonomisinde 1980’de aldığı yüzde 1,025’lik pay, 1992 yılında yüzde 1,188’e, 2010 yılında yüzde 1,274’e çıkarken, 2015 yılında yüzde 1,232’ye inecek ama 16’ıncılıktaki sırası değişmeyecek. Sıralamada 1980’de 20’inci olan Türkiye, 1992’de 17’inciliğe yükselmişti. Daha sonra 15 ile 19’unculuk arasında yer alan Türkiye, halen dünya sıralamasında 16’ıncı…
Dünyanın en büyük 25 ekonomisi ile diğer bazı ülkelerin 1980, 1992 yıllarında dünya ekonomisi içindeki payları ile 2010 ve 2015 tarihlerinde dünya ekonomisinden alacakları paylar tahmini olarak şöyle:
1980 1992 2010 2015
Ülkeler (Yüzde) (Yüzde) (Yüzde) (Yüzde)
1- ABD 24,585 22,860 20,218 18,361
2- Çin 2,186 4,327 13,267 16,957
3- Hindistan 2,445 2,993 5,276 6,280
4- Japonya 9,174 9,210 5,830 5,146
5- Almanya 6,681 5,889 3,907 3,417
6- Rusya … 4,214 3,018 2,969
7- Brezilya 3,911 2,995 2,921 2,874
8- İngiltere 4,286 3,617 2,982 2,740
9- Fransa 4,718 4,005 2,944 2,623
10-Meksika 2,935 2,492 2,100 2,116
11-İtalya 4,472 3,791 2,414 2,076
12-G. Kore 0,774 1,484 1,961 1,944
13-Kanada 2,397 2,042 1,818 1,667
14-İspanya 2,400 2,172 1,864 1,617
15-Endonezya 0,948 1,201 1,403 1,560
16-Türkiye 1,025 1,188 1,274 1,232
17-Avustralya 1,315 1,190 1,206 1,143
18-İran 1,006 1,095 1,173 1,106
19-Polonya 1,319 0,807 0,973 0,945
20-S. Arabistan 1,369 0,957 0,845 0,844
21-Tayland 0,447 0,729 0,784 0,815
22-Hollanda 1,333 1,130 0,917 0,803
23-Arjantin 1,198 0,848 0,832 0,776
24-Mısır 0,462 0,513 0,678 0,730
25-Mısır 0,462 0,513 0,678 0,730
..-G. Afrika 1,009 0,742 0,713 0,705
..-Pakistan 0,433 0,586 0,617 0,634
..-Kolombiya 0,587 0,573 0,565 0,570
..-Malezya 0,285 0,398 0,551 0,569
..-Belçika 0,848 0,700 0,533 0,466
..-Filipinler 0,531 0,410 0,463 0,453
..-İsveç 0,736 0,584 0,462 0,429
..-Ukrayna … 0,957 0,413 0,418
..-Avusturya 0,698 0,586 0,450 0,399
..-İsviçre 0,757 0,618 0,440 0,389
..-Yunanistan 0,724 0,526 0,450 0,369
..-Norveç 0,453 0,405 0,354 0,313
..-Portekiz 0,445 0,442 0,321 0,273
..-Danimarka 0,453 0,376 0,274 0,247
..-İrlanda 0,199 0,181 0,237 0,215
G-7 56,313 51,414 40,113 36,030
BRIC … 14,529 24,482 29,080
Not: IMF ülkelerin dünya ekonomisindeki payıyla ilgili verilerinde, büyük ekonomiler arasında ilk 25’de yer alan Tayvan bulunmadığı için sıralamaya konulmamıştır.
Osman Kadri Koca Economist Kaynak ; IMF verileri,Dünya Gazetesi,Hürriyet Ekonomi