Mavi Marmara-Hukuksal Durum

MARMARA Üniversitesi Hukuk Fakültesi Uluslararası Hukuk Anabilim Dalı öğretim elemanı Reşat Volkan Günel Mavi Marmara gemisinin Ortadoğu’da yarattığı kaosu değerlendiriyor:

1) Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne göre genel olarak üç tip gemi vardır; savaş gemisi, kamu hizmetine tahsis edilmiş devlet gemisi; ticari gemi. Mavi Marmara gemisi hiçbir tipe girmemektedir. İnsani yardım gemisi deniliyor. Bu hakkı ona kim vermiştir? BM Barış Gücü bile yardım sevklerinde devletlerden yetki almak için boşuna mı uğraşmaktadır?

2) Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne göre geminin tabiiyetsiz olduğundan şüpheleniliyorsa barış zamanında dahi gemiye ziyaret hakkı doğar ve iki veya daha fazla devletin bayrağı altında seyreden ve bunları işine geldiği gibi kullanan bir gemi, bu tabiiyetlerden hiçbirini diğer devletlere karşı ileri süremez ve tabiiyetsiz bir gemi gibi işlem görür. Mavi Marmara Komor bandıralı ama Türk bayrağı çekmiş bir gemidir. Bu hileli durum İsrail’in gemiye çıkması için haklı bir sebep yaratır.

3) Haklı veya haksız, Gazze bölgesi fiilen İsrail devletinin kontrolünde bir savaş bölgesidir. Savaş bölgesine yönelen ve açıkça rotasını buraya kıran bir gemiye uluslararası sular da olsa, savaş hukukuna göre savaşan taraflar müdahalede bulunabilir.

4) Komor İslam Cumhuriyeti bayraklı Mavi Marmara üzerinde Türkiye’nin yetkisi yoktur. Türkiye, olaylarda vatandaşına karşı suç işlendiği iddiası ile Türk Ceza Kanunu’na göre sorumluların şahsı hakkında Türk mahkemelerinde yargılamaya gidebilir. Ancak sorumlu İsrail askerleri Türkiye’ye gelmediği sürece böylesi bir ceza yargılaması somut bir sonuç ifade etmez. Diğer yandan, devletler hukukuna göre devletlerin egemenlik amacı ile yaptığı fiillerden ötürü hiçbir devlet yabancı bir mahkemede yargılanamaz. Uluslararası Adalet Divanı’na gitmek ise her iki tarafın rızası ile kullanılabilecek bir seçenektir, şikâyet mercii değildir.

5) Savaş hukukunda sivilleri öldürmek kesinlikle yasaktır diye bir hüküm yoktur.

6) Hamas, Türkiye’nin da altına imza koyduğu uluslararası belgelere göre bir terör örgütüdür.

Dalkavukları Fatih Sultan Recep’i umarız dünya gerçekleri konusunda dürüstçe bilgilendirir de Türkiye Ortadoğu bataklığına sürüklenmez!