Bakü’yü saf dışı etme satrancı

BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın 12-13 Nisan’da Washington’da yapılacak Nükleer Güvenlik Zirvesi’ne katılacağını açıklamasının ardından, Türkiye’nin zirvede en ağırlıklı temas trafiği yaşayacağı konu Ermenistan olacak. Erdoğan’ın zirvede Ermenistan Devlet Başkanı Serj Sarkisyan ile bir araya geleceği tahmin edilirken, muhtemel bir Obama-Erdoğan görüşmesinde de öncelikle bu konunun ele alınması bekleniyor. Kritik zirve öncesi, o yüzden şimdi Washington’da, yakınlaşmanın üçüncü tarafı Azerbaycan üzerinden tam anlamıyla bir satranç oynanıyor.

OBAMA ISRAR EDİYOR Obama yönetimi bu protokollerin ne pahasına olursa olsun hayata geçirilmesini istiyor. Bu yüzden de Türkiye üzerindeki Azerbaycan faktörünü etkisizleştirmenin yollarını arıyor. Washington’daki zirveye Obama yönetimi 40’ın üzerinde ülkenin devlet başkanı ve başbakanını çağırdı. Bunların arasında Türkiye dışında Gürcistan ve sonradan eklenen Ermenistan da var. Ancak Azerbaycan yok. Bu konuda Hürriyet’in sorusunu yanıtlayan Amerikan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı James Steinberg, tavrın bir mesaj içermediğini, Azerbaycan’ın nükleer bir meseleyle doğrudan ilgisi olmadığından zirveye davet edilmediğini öne sürdü.

TÜRKİYE İÇİN FORMÜL Washington’da protokollerin tıkanma noktasına geldiği, bu yüzden Türkiye’nin Azerbaycan muhalefetinden sıyrılması için bir formül üretilmesi gerektiği artık her yerde tartışılıyor. Konuyu Hürriyet’e değerlendiren ve başından beri protokol sürecini içeriden takip eden Türk-Ermeni İş Geliştirme Konseyi (TABDC) Eşbaşkanı Kaan Soyak da, meselenin önemli ayağının Azerbaycan olduğunu söylüyor.

RUS DESTEĞİ OLMAYACAK Protokollerin hem ABD hem de Rusya’nın işine geleceğini belirten Soyak, yarın ve öbür gün Moskova’da temaslarda bulunacağını ve Azerbaycan’ın muhalefetini nötralize etmek için çalışacağını açıkladı. Soyak, Rus yetkililerin protokol ile ilgili çekincelerini gidererek Azerbaycan’dan kaynaklanacak muhalefete muhtemel Rusya desteğini keseceklerini ifade etti.

AZERİ DİASPORASI ÖFKELİ Amerika’nın en büyük Azerbaycan derneği olan US Azeris Network’ün kurucusu Dr. Adil Baguirov, Amerika’da Türkiye’yi ilgilendiren her konuda en çok kendilerinin çalıştığını söyledi. Ancak Amerikan Temsilciler Meclisi’nde yapılan oylamadan sonra bile Azerilerin Türkiye’ye destek olmadığını söyleyenlerin çıktığından dert yandı. Baguirov, “Bu konuda Türkiye Türkleri kadar Azeri Türkleri de Kongre’ye faks mesajı çekmiştir. Ancak Türkiye’de Azerbaycan’a karşı bir hava oluşmaya başladı ki, bundan biz de nasibimizi alıyoruz” dedi.