Uluslararası İzmir Araştırmalar Merkezi Genel Yönetmeni Gazeteci Yazar Yaşar Aksoy, Amerika’da yayımlanan ve 18 Nisan’da Türkiye’de gösterilmesi planlanan ”The Pacific” isimli dizide anlatılan, 1922’de Türklerin İzmir’i yağmaladığı ve insanları öldürdüğü iddialarının doğru olmadığını bildirdi.
AA
Çeşme– Uluslararası İzmir Araştırmalar Merkezi Genel Yönetmeni Gazeteci Yazar Yaşar Aksoy, ”İzmir Yangını”nın yeni bir soykırım maddesi olarak uluslararası alana çıkarılmaya hazırlandığını belirtti.
”İzmir Yangını” ile ilgili olarak üç uluslararası belge bulunduğunu, bunların Greskoviç, Prestiss ve Dumasmill raporları olduğunu hatırlatan Yaşar Aksoy, dönemin itfaiye raporlarına göre İzmir’i Ermeni çetecilerin yaktığını söyledi.
“Yangını Ermeni çeteciler çıkarttı”
Aksoy, şunları kaydetti:
”Yüzlerce belge bu üç önemli temel belgeyi doğrulamaktadır. Eldeki bulgulara göre Paul Greskoviç, yangın sırasında İzmir İtfaiye Müdürüdür. Ancak, kendisi Osmanlı Devleti’nin bir görevlisi değildir. İzmir’in Hristiyan kesimini sigorta eden Batılı Sigorta Şirketleri Konsorsiyumu’nun kurduğu İtfaiye Teşkilatı’nın müdürüdür. Avusturya asıllı bir Hristiyan olan Paul Greskoviç, yangın sırasında tuttuğu resmi notlarını İstanbul İşgal Kuvvetleri kumandanlarından Amiral Bristol’a tevdi etmiştir. Bu rapor, ‘ABD Kongre Kütüphanesi Amiral Bristol Koleksiyonu’ evrakı arasında ’38 Genel Yazışmalar’ dosyası içindedir.
Paul Greskoviç Raporu, 13 Eylül 1922’de İzmir’in Ermeni mahallesi olan Basmane’den, tam 25 ayrı kundaklanmış binadan büyük patlamalarla çıkan müthiş yangının rüzgarın ters esmesi neticesinde Kadifekale’den Bayraklı’ya doğru tüm Hristiyan mahallesini üç gün içinde yine rüzgarın şiddeti sebebiyle yakıp kavurduğunu belirterek, yangını Ermeni çetelerinin çıkardığını apaçık belirtmiştir.”
“Apaçık iftira”
Denizden şehrin içine doğru esen İzmir’in klasik rüzgarı imbat sayesinde, Türk, Müslüman ve Yahudi mahallelerinin yakılmasının planlandığını anlatan Aksoy, şöyle devam etti:
”Kader, o tarihte rüzgarı ters yönde fırtına şeklinde üç gün boyunca estirmiştir. Yine Amiral Bristol Koleksiyonu 38 Genel Yazışmalar Dosyası içinde bir önemli belge daha vardır. ABD’nin Orta Doğu Yardım Komisyonu (Near East Relief) Başkanı Mark O. Prestiss, yazdığı raporda, bire bir yaşadığı yangın hakkında Paul Greskoviç’in görüş ve tespitlerine tamamen katıldığını ve kendi raporuyla da yangın çıkaran unsurların Ermeni çetelerini işaret ettiğini belirtmektedir.
Yine körfezde bulunun Fransız gemisinde görevi başında olan Fransız Amirali Dumesnil, 28 Eylül 1922 tarihli raporunda, şehri Ermeni kundakçıların yaktığını derinlikli analizlerin sonucunda açıklamaktadır.”
Yaşar Aksoy, ”şehri Türklerin yaktığı iddiasının, bire bir kesin belgeler ortaya serilmedikçe apaçık bir iftira” olduğunu söyledi.
Dizi hakkında
Steven Spielberg ve Tom Hanks’ın prodüktörlüğünü yaptığı, 18 Nisan’da CNBC-E kanalında Türkiye’de gösterime girecek olan mini dizide, II. Dünya Savaşı’nın Pasifik cephesinde görev yapan ABD askerlerinin yaşadıkları gerçek yaşam öyküleri anlatılıyor.
Dizinin ABD’de yayınlanan 3. bölümünde, Türklerin 1922’de İzmir’e girdiği, şehri yağmalayıp Rum ve Yunanlıları katlettiği öne sürüldü. Dizide bahsi geçen olayda insanların rıhtıma kadar kaçtıkları, daha sonra da kıyıya yakın olan gemilere yüzerek önce Pire Limanı’na, sonra da Avustralya’ya sığındıkları anlatılıyor.
Şu anda ABD’de yayınlanan dizinin 3. bölümünde oyuncular arasında şu diyalog yaşandı:
”Türkler 1922’de girip yakıp yıktılar. Her şey gitti. Hayatta kaldıysan annem ve benim gibi kaçardın. Ama biz rıhtıma kadar gidebildik. Sonra bir gemiye yüzdük. Kaptan bizi gemisine aldı ve Pire’ye kadar götürdü. Hayatlarımızı kurtardı.”
Yazıları posta kutunda oku