Prof. İlhan Arsel, ABD’de öldü

Ben sevgili dostumu, mentorumu kaybettim. Turkiye, yigit bir aydinini.

Seneler once Kanada’da yasarken bir gun ablamdan bir paket geldi, icinden kitaplar cikti. Bir tanesinin isminin Seriat ve Kadin oldugunu gorunce sinirlendim. Cunku ablam, benim bu konudaki dusuncelerimi bildigi icin arada bir degisik kesimlerden cikan kitaplari yolluyor ve bunlar da beni epey sinirlendiren kitaplar oluyordu – ornegin kadinlar deve ustunde iken bile eslerinin cinsel isteklerine hayir dememelerini savunan Demircan’in kitabi gibi… Yazarinin kim olduguna dahi bakmadan hemen ablama telefon ettim, ve “Beni sinirlendirmek cok mu hosuna gidiyor?” dedim. Sasirdi, “Yazarina bakmadin galiba” dedi. Yazari Prof. Dr Ilhan Arsel idi.

Herkesin anlayabilecegi dilde ve Islam dininin “ulu” kabul ettigi kaynaklara dayanarak, onlar referens alinarak, supheye sebep olmayacak sekilde yayin ismi, yazari, cildi, sayfa numarasina kadar verilerek yazilmis olan bu kitabi bir solukta okudum. Sonra aldim, Montreal’de bulunan bir universitenin kitapligina gidip gunlerce bu kitabi capraz referans okudum. Cocuklugumdan beri bana ters gelen bir cok dogmanin sebeplerini ilk defa ogrendim. Uzerimden bir yuk kalktigini hissettim, rahatladim.

Eve doner donmez ilk isim Ilhan beyin evine telefon etmek oldu. Ve dedim ki “Ilhan bey, babam bizi el opturmeden buyuttu. Sadece sizden yasli olduklari icin insanlara sayginizi teslim etmeyin, sayginizi haketsinler, ondan sonra ellerini opun! Keske su anda yakininizda olsaydim da beni bu denli rahatlatan kitabin yazarinin ellerini defalarca opseydim.” Yil 1987.

O gunden gecen haftaya kadar Ilhan bey ile yuzlerce sohbetimiz oldu, yazismalarimiz oldu. Hatta Aydin ve “Aydin” adli kitabinin ilk editini de yapma sansina sahip oldum. Dusunebiliyor musunuz, Ilhan Arsel gibi bir devin kitabini ilk okuyan iki kisiden biri olmak ne buyuk mutluluktur!

Ilhan Arsel, aydin durustlugune ornek gosterilmesi gereken bir insandi. Dogrulara arastirmadan varmanin mumkun olmadigini, ama bilinenin mutlaka paylasilmasi gerektigini soylerdi.

Ilhan Arsel, tanidigim en yigit insanlardan biriydi. Dogru bildigini paylasabilmek icin de, basina konan fetvalara, devamli gelen hakaret ve tehditlere aldirmadan arastirmalarini yapmaya, yazmaya, yayinlamaya devam etti.

Ilhan Arsel, tanidigim en gozu tok insanlardan biriydi. Dusunun, Ilhan bey’in 50 sene once bulundugu konuma gelebilmek icin vatanini, anasini, bacisini satanlarin oldugu bir dunyadan cikan Ilhan Arsel, o konumun getirdigi butun nimetlerden vazgecmis, kitaplarini yazabilmek icin gonullu bir surgun hayati yasamistir. Seriat ve Kadin adli kitabinin tum geliri, yoksul kiz cocuklarinin okumasi icin harcanmaktadir.

Neden kiz cocuklari? Cunku, kiz cocuklarina ogretilmesi gereken sadece yun egirmek, erkege hizmet etmek degildir. Ilhan Arsel, kitaplarinda da bahsettigi gibi, Ankara Universitesi’nde ders vermeye baslayana kadar, bircok Turk erkegi gibi (hele onun yetistigi cagi dusunun), kendisinin kadin kismindan ustun oldugu dusuncesine inandirilmis ve Ankara Universitesi’ndeki kiz ogrencilerinin hic de kendisininden daha az zeki olmadigini gorunce, sorgulamaya ve seriat hukukunu incelemeye baslamis.

Ilhan bey, hayatimda tanidigim en beyefendi insanlardan biriydi. Kendisini bunca zamandir tanimama ve cok yakin dost olmamiza ragmen bana bir kere ismimle hitap etmemis, daima Hanim ekini kullanmis, olaylar, makaleler, kitaplar hakkinda dusuncelerimi sorup gercekten ogrenmek istemis, kendi dusuncelerini aktarmistir. Ben, hic bir sekilde Ilhan Arsel’in seviyesinde bilgi sahibi degilim, olmam da mumkun degildir. Fakat o, bana bunu hic hissettirmemis, aksine dusunce esitiymisim gibi davranmistir. Bu tavir, isimlerinin onune iki uc harfi ekleyince kendisini Aydin sanan ama gercekte “Aydin” olanlarin asla beceremeyecekleri bir tavirdir.

Ikide bir “aydinlar soyle dedi”, “aydinlar boyle yapti” diye Aydin olmaktan degil nasibini almak, Ilhan Arsel’in tirnak icinde tanimladigi “Aydin” dahi olamamis aydinciklardan bahsedilen ulkemizden bir Ilhan Arsel gibi dev bir AYDIN gecti, farkina varanlarin basi sagolsun.

Neriman Yuce