ABD Başkanı Barack Obama, haftalardır beklenen yeni Afganistan stratejisini açıkladı. Afganistan’a 30 bin ek asker gönderilecek, çekilme işlemi ise 2011 Temmuz’dan itibaren başlayacak. Açıklama öncesi Beyaz Saray’da telefon ve video konferans trafiği de yoğundu. Obama, Afganistan Cumhurbaşkanı Karzai ve müttefik ülkelerin liderleriyle görüştü. ABD’nin Afganistan’da “sonsuz bir savaş” yürütmeye ve bu ülkeyi işgal etmeye niyeti olmadığını söyleyen Obama, ülkesinin Afganistan’daki varlığının Vietnam’a dönmeyeceğinin sözünü verdi.
Obama, New York West Point Askeri Akademisi’nde yeni Afgan stratejisini açıkladığı konuşmasında, “Başkomutanınız olarak, Afganistan’a 30 bin takviye Amerikan askerinin gönderilmesinin hayati ulusal çıkarımıza olduğuna karar verdim” dedi.
Takviye askerlerin 2010 yılının ilk yarısında Afganistan’a mümkün olan en süratli biçimde konuşlanacağını, böylece direnişi hedef alabileceklerini ve önemli yerleşim birimlerinin güvenliğini sağlayabileceklerini belirten Obama, “18 ay sonra askerlerin evlerine dönmeye başlayacağını” bildirdi.
“Yeni stratejinin 3 ana hedefi”
Obama, yeni stratejisinin üç ana hedefinin bulunduğunu ifade ederek, bunları El Kaide’nin güvenli barınak imkanına erişmesinin engellenmesi, Taliban’ın sağladığı ivmenin tersine çevrilmesi ile Afgan hükümetini devirebilme kapasitesine ulaşabilmelerinin önlenmesi ve Afgan güvenlik güçleriyle hükümetinin güçlendirilmesi olarak sıraladı.
“Yeni politikasının, Afganistan’daki savaşı başarıyla sonuçlandırmak olduğuna” işaret eden Obama, “El Kaide’nin güvenli barınak imkanına erişmesine engel olmalı, Taliban’ın sağladığı ivmeyi tersine çevirmeli, Afganistan güvenlik güçlerinin ve hükümetinin kapasitesini güçlendirmeliyiz” dedi.
“Afganistan kaybedilmedi”
“Yaşanan tüm zorluklara ve Taliban’ın kazandığı ivmeye” rağmen, “Afganistan’ın kaybedilmediğinin” altını çizen Obama, ülkesinin Afganistan’daki ana hedefinin El Kaide terör şebekesinin yenilgiye uğratılması olduğunu kaydetti.
Obama, El Kaide’nin Afganistan’da 11 Eylül’den önceki rakamlara ulaşmadığını, ancak sınır boyunca güvenli barınak imkanları edinebildiğini belirtti.
“11 Eylül’de saldırıya buradan uğradık, yeni saldırılar da buradan tezgahlanıyor” ifadesini kullanan Obama, “ABD ve Amerikan halkının güvenliğinin Afganistan’da tehlikede olduğunu düşünmesem, her bir askerimizin yarın evine dönmesi için memnuniyetle talimat verirdim” dedi.
Başkan Obama, askerlerin sayısının artırılmasının, Afgan güvenlik güçlerinin eğitilmesine dair kapasitelerini artıracağını, ABD’nin sorumluluğu Afganlara devretmesine ilişkin koşulların yaratılmasına katkı sağlayacağını kaydetti.
“Sonsuz bir savaş ya da işgal niyetimiz yok”
Afganların güvenlikleri için sorumluluğu devralması gerektiğine işaret eden Obama, ABD’nin Afganistan’da “sonsuz bir savaş” yürütmeye ve bu ülkeyi işgal etmeye niyeti olmadığını söyledi.
Konuşmasında, NATO üyesi müttefiklerine de çağrıda bulunan Obama, “Dostlarımız Afganistan’da bizimle birlikte savaştı ve hayatlarını kaybettiler. Şimdi, bu savaşı başarıyla sonlandırmak için bir arada olmalıyız. Tehlikede olan basit bir biçimde sadece NATO’nun güvenilirliğinin testi değil, tehlikede olan, müttefiklerimizin ve dünyanın ortak güvenliği” diye konuştu.
ABD’nin müttefiklerinin de önümüzdeki günlerde takviye birlikler göndereceğinden emin olduğunu ifade eden Obama, “Amerikan askerleri ve NATO müttefiklerinden de beklenen ekstra kuvvetler, sorumluluğun Afgan güçlerine devri sürecini hızlandırmamıza ve Temmuz 2011’de Afganistan’daki askerlerimizin bu ülkeden çıkışı sürecine başlamamıza olanak verecek” diye konuştu.
Afganistan’ın istikrarlaştırılması ve yönetimindeki yolsuzluğu temizleme gayretlerini sürdürme taahhüdünü yineleyen Obama, bu ülkenin El Kaide lideri Usame Bin Ladin ve terör örgütü için güvenli barınak haline gelmesini engelleme taahhüdünde bulundu.
“Afganistan Vietnam’a dönmez”
Obama, Afganistan savaşını Vietnam savaşına benzeten yorumları reddederek, ikisine dair karşılaştırmanın “tarihin yanlış okunmasının bir sonucu” olduğunu belirtti. Obama, ülkesinin Afganistan’daki varlığının Vietnam’a dönmeyeceğinin sözünü verdi.
Vietnam’ın tersine, ABD’ye Afganistan’da, 43 ülkenin içinde yer aldığı bir koalisyonun da katıldığına ve geniş kapsamlı, yaygın bir direnişle karşılaşılmadığına dikkati çeken Obama, Vietnam ile Afganistan arasındaki en büyük farkın, “Amerikan halkının Afganistan’dan zalimce saldırıya uğraması ve El Kaide tarafından bir hedef olarak görülmesi” olduğunu söyledi.
“Yeni stratejinin maliyeti 30 milyar dolar”
Obama, Afganistan’a dair bu yeni yaklaşımlarının bu yıl yaklaşık 30 milyar dolara mal olacağını, bu konuda Kongre ile yakın çalışma içinde olacağını da bildirdi.
Başkan Obama, ülkesinin Afganistan’a yönelik stratejisinin Pakistan’ı da içine alması gerektiğini vurguladı.
“ABD ve Pakistan’ın ortak düşmanı olduğunu” kaydeden Obama, “Afganistan’da bir kez daha kanserin yayılmasını önlemek için bulunuyoruz. Aynı kanser, Pakistan’ın sınır bölgesinde de kök saldı. Bu nedenle, sınırın her iki tarafından işleyen bir stratejiye ihtiyacımız var” ifadelerini kullandı.
Afganistan stratejisini gözden geçirme süresinin uzun sürdüğü ve takviye Amerikan askerlerinin konuşlanmasını geciktirdiği eleştirilerini de kabul etmeyen Obama, salonda bulunan ve bazıları Afganistan’da savaşmış olan askerlere hitaben, “Başkomutanınız olarak, size, net tanımlanmış ve hizmetlerinize layık bir misyon borçluyum” dedi.
Obama, bunun için derinlemesine bir gözden geçirme çalışması yürüttüğünü, ekibiyle birlikte, zor soruları sorup bütün seçenekleri ele aldıklarını belirtti.
Obama, komutanların sunduğu seçeneklerin hiçbirinin 2010’dan önce asker konuşlanmasını öngörmediğini, gerekli kaynakların yollanmasında bir gecikme olmadığını vurguladı.
Kabil memnun
* Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai kararı desteklediğini belirtti. Afgan Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Muhammed Zahir de, AFP’ye yaptığı açıklamada, bakanlığın ABD’nin Afganistan’la ilgili bu yeni stratejisinden memnun olduğunu söyledi.
* İngiltere Başbakanı Gordon Brown, “uluslararası koalisyon üyelerini ABD Başkanı Barack Obama’nın Afganistan stratejisi etrafında birleşmeye” çağırdı. Brown, “Müttefiklerimizi Obama’nın stratejisi etrafında birleşmeye çağırıyorum. İngiltere, Afganistan kampanyası için diğer ülkelerin de askeri birlik göndermesi için üzerine düşeni yapmayı sürdürecektir. Bir sonraki önemli aşama, Londra’da Afganistan’la ilgili yapılacak ve 43 koalisyon ülkesinin davet edileceği 28 Ocak’taki toplantıdır” dedi.
* Japonya, Obama’nın Afganistan’a 30 bin ek Amerikan askeri gönderilmesi kararına destek verdi ve savaş yüzünden harap olmuş ülkenin yeniden inşasına askeri yönden değil, sivil yönden katkı sağlamaya hazır olduğunu bir kez daha bildirdi. Japon hükümet sözcüsü Hirofumi Hirano, “Daha önce açıkladığımız gibi Japonya, Afganistan’ın yeniden inşası için 5 milyar dolar yardımda bulunmaya ve Afganistan’ın kalkınması ve istikrarı için ABD ve diğer ülkelerle işbirliği yapmaya hazırdır” dedi. İkinci Dünya Savaşından sonra, ABD’nin mağlup ettiği Japonya’ya dayattığı anayasa, Japonya’nın yabancı ülkelere asker yollamasını yasaklıyor.
* Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy de Obama’nın kararına tam destek verdi ve kararı “cesur ve aklı başında” olarak niteledi. Sarkozy, ülkesinin müttefiklerle birlikte gerektiği sürece Afganistan’da kalıp Afgan halkına yardım edeceğini belirtti.
* ABD’nin Afganistan’a ek asker gönderme kararını “Afganistan ve NATO için doğru bir karar” olarak niteleyen NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen de, “NATO ülkelerinin karara önemli katkılarda bulunacağından eminim”, dedi.
* Avustralya Savunma Bakanı John Faulkner, Obama’nın kararına destek verdi, ancak ülkesinin Afganistan’a ek asker yollamayacağını sözlerine ekledi. Afganistan’daki uluslararası koalisyon gücünde halen 1500 Avustralya askeri görev yapıyor.
* Kosova Cumhurbaşkanı Fatmir Seydiu ve Başbakan Haşim Taçi, ABD Başkanı Barack Obama’nın Afganistan’a takviye asker gönderme kararını desteklediklerini açıkladı.
General McChrystal: “Bana belirgin bir görev verildi”
Bu arada ABD’nin Afganistan’daki güçlerinin komutanı General Staney McChrystal, Başkan Barack Obama’nın yeni Afganistan stratejisi kapsamında bu ülkedeki Amerikan askerlerinin sayısını 30 bin artırma kararı ve çekilme için zaman takvimi vermesinden memnun olduğunu bildirdi.
McChrystal, yaptığı açıklamada, takviye güçlerinin nihayetinde Afgan güvenlik güçlerinin eğitimini hızlandıracağını, şehir ve kasabaları koruyacağını söyledi. Ana çabalarının Afgan askerlerinin eğitilmesi olduğunu bildiren McChrystal, Afgan ordusundaki asker sayısının mevcut sayının iki katından fazlası olan 400 bin rakamına ulaşması için 4 seneye ihtiyaç olduğunu söyledi.
Afganistan’daki operasyonlarının başarısının Afgan halkının kafasında şekilleneceğini ifade eden General, buradaki başarının öldürülen kişilerin sayısı ve yıkılan evlerin sayısıyla değil, ikna edilen insanların sayısı ve okula giden çocukların sayısıyla bağlantılı olduğunu vurguladı.
McChrystal, Obama’nın taahhüt ettiği takviye asker sayısının tam da ihtiyaçları oranında olduğunu belirterek, Obama’nın 18 ay sonra Afganistan’dan askerlerini çekmeye başlayacakları açıklamasına da kesinlikle destek verdiğini ifade etti.
Söz konusu zaman diliminin mutlak olmadığını, 18 ayda herkesin ayrılacağı anlamına gelmediğini vurgulayan McChrystal, Başkanın Afganistan ile uzun süreli stratejik ortaklıkla ilgili görüşlerini açıkladığını, bunun her türlü yardımı kapsadığını kaydetti.
McChrystal, buradaki ana kavramın Afgan güvenlik güçlerinin kapasitesini yükseltmek ve devamında da koalisyon askeri güçlerine duyulan ihtiyacın azalması olduğunu hatırlattı. McChrystal, Taliban’ın 18 ayda “erimesi” durumunun, Afganistan hükümetine etkililiğini göstermek için bir pencere açacağını bildirdi.
NATO, Afganistan’a 5 bin asker gönderecek
Bu arada ABD’nin, Afganistan’a 30 bin kişilik ek asker gönderme kararından sonra NATO da bu ülkeye 5 bin asker daha göndereceğini açıkladı.
NATO Genel Sekreteri Anders Fogh Rasmussen, NATO ülkelerinin ve müttefiklerinin, Afganistan’a en az 5 bin asker göndermesini beklediğini belirterek, bu sayının bir kaç bin fazla olabileceğini de söyledi.
ABD Başkanı Barack Obama’nın, Afganistan’a gönderilecek asker sayısının artırılarak 30 bine çıkartıldığı yönündeki açıklamasını değerlendiren Rasmussen, Obama’nın açıklamasının ABD’nin yeni Afganistan politikası ve yaklaşımını yansıttığını belirterek, “Bunun Afganistan ve NATO için doğru bir karar olduğunu düşünüyorum” dedi.
Rasmussen, “Afganistan konusunun ABD’nin yalnız başına üstlendiği bir görev olmadığını” da söyledi.
Afganistan’daki Amerikan ve NATO güçleri komutanı General Stanley McChrystal’e göre, Taliban ile mücadele etmek için ek 40 bin askere ihtiyaç bulunuyor. Ülkede ise halen 68 bini Amerikan olmak üzere 110 bin kişilik yabancı askeri güç bulunuyor.
Bir yanıt yazın