Savas basliyor: Goeben ve Breslau


Dunya Savasi ilanindan bir sure once Alman savas gemisi SMS Goeben, Adriyatik Denizinin en kuzeyindeki Pola (bugunku Hirvatistandaki Pula) limanindadir. Bunun yani sira Arnavutlukta bir limanda bir diger Alman savas gemisi SMS Breslaudemirlemistir. Goeben o zaman Ingiliz gemisi HMS Quenn Elizabeth ile dunyanin en kuvvetli iki gemisinden biridir. Goebenin komutani Amiral Wilhelm Souchon 29 Temmuzda Poladan ayrilir, Breslau ile birlikte 2 Agustos gece yarisi batiya yonelirler. 3 Agustosta Almanyanin Fransaya savas ilan ettigi haberi gelir. Amiral Souchon askerlerine artik savasa girdiklerini soyler. 4 Agustosta Cezayirin Philippville ve Bône limanlari onune gelirler. 4 Agustos sabahi Alman Imparatorluk Deniz Kuvvetleri Komutanligi’ndan soyle bir emir gelir: 2 Agustosta Ittihat ve Terakki Partisi Hukumetiyle anlasma yaptik. Goeben, Breslau derhal Constantinoplee gidin.
Bu anlasma icin Istanbuldaki Alman elcisi Hans von Wangenheim cok calismisti. Hatta sadrazama bagirip cagirmis ve tehditlerde bulunmustu. Aslinda Goeben ve Breslaunin Istanbula gelmesini de 1 Agustosta Alman hukumetinden o istemisti.
Ingiliz savas gemileri Goeben ve Breslaui izlemeye baslarlar. Goeben ve Breslau tam hizla Canakkale Bogazina dogru ilerlemektedir. Nihayet 9 Agustosta Ingiliz gemileri bunlari yakalama emri alir. Ingiliz gemileriyle aralarinda buyuk bir kacma-kovalamacadan kurtulmayi basarir ve 10 Agustosta ogleden sonra saat 5te Canakkale Bogazi onune gelir.
Bu arada Istanbulda bir Alman subayi Baskomutan Vekili Enver Pasayi gemileri bogazdan iceri almasi icin ikna etmeye calismaktadir. Enver Pasa, hukumetin bilgisi disinda gizli izin ile iki Alman gemisini Canakkale Bogazindan iceri almaya karar verir. Bir Osmanli torpido gemisi bogazdan cikarak iki gemiye Beni izleisaretini verir ve iceri girmeleri icin yol gosterir. Birkac dakika icinde Souchonun gemileri Canakkale Bogazina girerler.
Osmanli’nin sonu geliyor
Fakat Enver Pasa ve diger Ittihat ve Terakkicilerin bilmedigi bir sey vardir. Amiral Souchona Almanyadan bir baska emir daha verilmistir. On hafta sonra yerine getirilecek bu emir tarihin gidisini degistirecek, milyonlarca insanin olumune neden olacak ve Osmanli Devletinin sonunu getirecektir. Yillar sonra Winston Churchill, Goeben icin Daha fazla katliam, daha fazla istirap ve daha fazla yikim asla bir geminin pusulasi icinden cikmamistirder.
11 Agustosta Enver Pasa arkadaslarina Mujde, bugun bir oglumuz oldudiye sevincini anlatir. Sevket Sureyya Aydemirin deyisiyle ….bu cocuk pek yakinda ve hic acimadan anasini bogacakti…” Gemiler 16 Agustosta Istanbula varir ve toplarini kentin onemli yerlerine cevirirler. Osmanli hukumeti gemileri satin aldigini ilan eder, isimlerini Yavuz Sultan Selim (Goeben) ve Midilli (Breslau) olarak degistirir ve Osmanli donanmasina katar. Fakat gemilerin komutasi Amiral Souchonda kalir, Alman denizciler de fes giyer ve gorevlerine devam ederler. Ayrica, Osmanli hukumeti Souchonu Osmanli deniz kuvvetlerinin komutani yapar.
Breslaudaki Alman subaylari arasinda sonradan adini cok duyuracak olan genc bir subay vardir. Bu, 2. Dunya Savasi sirasindaAdolf Hitlerin deniz kuvvetleri komutani ve Hitlerin olumunden sonra 20 gun icin Nazi Almanyasinin baskani olacak olan Tegmen Karl Donitzdir. 26 Ekimde Souchon Berline Karadenize manevra yapacak gibi gorunerek girecegini, fakat taarruz niyetinde oldugunu haber verir. Ertesi gun Yavuz ve Midilli Osmanli donanmasinin diger birkac gemisiyle beraber Karadenize acilirlar. 29 Ekim 1914te Osmanli hukumetinin bilgisi olmadan Rus limanlari Odessa, Sivastopol, Feodosia ve Novorossiyski bombalarlar. Birkac da Rus gemisi batirirlar.
Osmanli Devleti icin artik savas kacinilmazdir. Bunu duyan Yuzbasi Mustafa Kemal Enverden ancak bu beklenirdi. Turkiye bu harpten sag cikamazder. Dort yil icinde bu sozlerinde ne kadar hakli oldugu ortaya cikacakti. 30 Ekimde Rusya Osmanli Devletine savas acar. Bunu Ingiltere ve Fransa izler ve boylece Osmanli Devleti 1. Dunya Savasina girer. Alman Imparatorluk Deniz Kuvvetleri Amirali Wilhelm Souchon artik tam anlamiyla Gorev yerine getirildi diyebilirdi.


Yazıları posta kutunda oku


Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir