Carnegie Endowment’ın üst düzey uzmanlarından Henri Barkey, “Kürt Açılımı”nın, kapsayıcı bir vatandaşlık tanımını içeren anayasa değişikliklerini ve “doğru dürüst” bir affı içermesi gereğini savunurken reformların çoğunun, Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilmesi gibi “büyük bir tehlike”nin olduğunu öne sürdü.
ANKA
Washington– ABD Kongresi tarafından finanse edilen Özgür Avrupa Radyosu/Özgürlük Radyosu’nun uzun bir söyleşi yaptığı ABD’nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Carnegie Endowment’ın üst düzey uzmanlarından Lehigh Üniversitesi Profesörü Henri Barkey’ye Türkiye’nin “Kürt Girişimi” başarma şansını sordu.
“Daha kapsayıcı bir vatandaşlık tanımı lazım”
Henri Barkey, Türk hükümetinin “Kürt Açılımı”nın başarılı olabilmesi için “daha kapsayıcı” bir vatandaşlık tanımını da içeren anayasa değişiklikleri ile kültürel reformları ve yerel yönetimlere daha çok yetki gibi unsurların yanısıra bir affın da gerektiğini belirtirken “İnsanların köylerine dönmesine olanak sağlamak ve cezaevinde bulunan çok sayıda kişinin serbest kalması için doğru dürüst bir affa ihtiyaç var” dedi.
Ancak hükümetin reformları parlamentodan geçirmesi halinde bile değişikliklerin çoğunun Anayasa Mahkemesince iptal edilmesi olasılığının “büyük bir tehlike” oluşturduğunu savunan Barkey, “Anayasa Mahkemesi’nin aslında bağımsız bir kurum değil. Çok ideolojik bir kurumdur ve genelde AKP’nin yaptıklarına karşı tutum alıyor bu nedenle reformlar parlamento geçerse de anayasa mahkemesince reddedilebileceği düşünülebilir” yorumunu yaptı.
“Ordu, nihayet PKK ile olan savaşı kazanamayacağını anladı”
Barkey, ordunun tutumunun sorulması üzerine de “Askerler nihayet, PKK ile veya Kürtler ile olan bu savaşı kazanamayacaklarını anladılar. Bu nedenle nihayet bunun sona ermeyeceği, sona erdirilmesinin tek yolunun da bir tür siyasi çözüm olduğu kanısına vardılar” görüşünü de dile getirdi. Barkey şöyle devam etti:
“Ancak askerler için siyasi çözüm, Türk devletinin temel ilkelerinden asgari alacak olan çözümdür. Yani, hükümeti çok çetin bir mücadele bekliyor ve samimi olarak (hükümetin) bir türlü reforma bağlı olsa da bunu ilk ve son kez olarak gerçekleştirme taahhüdünün ne kadar ciddi olduğu konusunda bazı kuşkularım var. Eğer reform ile ilgili yeni kozmetik bir girişim ise, hiçbir sonuç vermeyecek.”
Henri Barkey, Türk hükümetinin Kuzey Irak’lı Kürt Yönetimi ile ilgili olarak gerçekleştirdiği politika değişikliğini övdüğü söyleşi sırasında Abdullah Öcalan’ın, kendi “yol haritası”nı açıklayacağı anımsatılarak Öcalan’ın görüşlerinin bu noktada ne ölçüde önemli olduğu sorusunu da yanıtlarken de “Hem önemli, hem de değil” karşılığını verdi. Barkey, “Hükümet açısından önemsiz çünkü hükümet, Öcalan ile angaje olduğu gibi görünemez zira böyle bir şey reform girişimini batırır, çünkü Türkler arasında Öcalan’a karşı büyük bir nefret var” şeklinde konuştu.
Buna karşın Öcalan’ın birçok Kürt için ise, “hala bir kahraman” olduğu göüşünü de dile getiren Barkey “PKK’yi veya taktikleri ve ideolojisini sevmeyen Kürtler de, PKK olmadan bugün Türklerin bir reform paketi üzerinde düşünmeyeceğine inanıyorlar” dedi.